ارزش خالص دارایی

محاسبه ارزش پرتفوی سهام

احتمال بازگشت ETFهای دولتی به ۹۵ درصدِ ارزش خالص دارایی‌

سازمان بورس و اوراق بهادار برای نزدیک شدن صندوق‌های قابل معامله دولتی (دارا یکم و پالایش یکم) به ارزش ذاتی و رونق دوباره آنها پیشنهادهایی را به عنوان راهکار ارائه و در هیئت مدیره خود تصویب کرده که اجرایی شدن آن منوط به تصویب شورای عالی بورس است. پیش‌بینی می‌شود با اجرایی شدن این پیشنهادها، صندوق‌های دارایکم و پالایش یکم به ۹۵ درصد از ارزش ذاتی خود برسند.

به گزارش شمانیوز؛ آذرماه سال گذشته، مجید عشقی رییس سازمان بورس و اوراق بهادار با مهمترین دغدغه دارنگان واحدهای صندوق‌های قابل معامله یا (ETF) دولتی مبنی بر نزدیک نبودن آن‌ها به NAV یا همان ارزش ذاتی خود بیان کرد که سازمان بورس و اوراق بهادار ماموریت دارد تا مسایل موجود در این رابطه را برطرف کند.

در همین راستا سازمان بورس و اوراق بهادار در اقدامی جدید راه کارهای سه‌گانه‌ای را در راستای نزدیک‌تر شدن صندوق‌های پالایش یکم و دارا یکم به ارزش ذاتی خود در هیئت مدیره جمع‌بندی و پیشنهاد کرده است.

۱. براساس این پیشنهاد، اشخاص غیردولتی سهام‌دار این صندوق‌ها باید بتوانند در صندوق‌ها اعمال رأی کنند. پیش از این تنها دولت امکان تاثیرگذاری مستقیم در مجمع صندوق ها را داشت و سایر سرمایه گذاران حقیقی و حقوقی امکان مشارکت در تصمیم گیری این صندوق‌ها را نداشتند.

۲. سازمان بورس در پیشنهادی دیگر مطرح کرد که این ETF ها به صندوق‌های فعال و بخشی تبدیل شوند به این معنی که صندوق‌ها می‌توانند ترکیب سبد سهام را تغییر داده و بازارگردان نیز داشته باشند؛ این در حالی است که پیش از در سبد سهام صندوق پالایش یکم تنها ۴ نماد شتران، شپنا، شبندر و شبریز و در سبد سهام صندوق دارایکم نمادهای وبملت، وبصادر، وتجارت، اتکام و البرز وجود داشت و با مدیریت غیرفعال (عدم امکان تغییر در تعداد سهام موجود و خرید و فروش نماد جدید) اداره می‌شد، اما با اجرای پیشنهاد حاضر امکان تغییر ترکیب سبد سهام و استفاده از پتانسیل بازارگردان نیز برای آنها فراهم خواهد شد.

۳. امکان فروش واحدهای ممتاز این صندوق‌ها در یک مزایده و واگذاری آن به بخش خصوصی برای جذب نقدینگی بیشتر، یکی دیگر از پیشنهادهای مطرح شده در این خصوص است. این پیشنهاد نیز در راستای پیشنهاد اول بوده و امکان فروش واحدهای ممتاز را به منظور جذب منابع جدید و به کارگیری در اداره صندوق به منظور افزایش قدرت مانور سرمایه‌گذاری مطرح شده است.

شایان ذکر است، در حال حاضر این راهکارها برای اجرایی شدن در انتظار تصویب شورای عالی بورس است. پیش‌بینی می‌شود با اجرایی شدن این پیشنهادها، صندوق‌های دارایکم و پالایش یکم به ۹۵ درصد از ارزش ذاتی خود برسند.

یادآور می‌شود، از آنجا که عملکرد صندوق‌ها ارتباط مستقیم به عملکرد دارایی‌ها و نحوه مدیریت آنها دارد، هر صندوق از واحدهای سرمایه‌گذاری تشکیل شده که ارزش آنها با NAV یا خالص ارزش دارایی‌های صندوق مشخص می‌شود.

ارزش خالص دارایی (NAV)؛ معیار ارزندگی شرکت‌ها و صندوق‌های سرمایه‌گذاری

عقل سلیم حکم می‌کند که پیش از سرمایه‌گذاری یا خرید هر چیزی، ابتدا به ارزش واقعی آن دقت کنیم تا پولمان را دور نریزیم. در بازار سهام نیز پی بردن به ارزش واقعی شرکت‌ها و صندوق‌های سرمایه‌گذاری مهم‌تر و البته کمی پیچیده‌تر است. ارزش خالص دارایی یا همان NAV عددی است که میزان خالص ارزش دارایی‌های یک شرکت و یا صندوق سرمایه‌گذاری را نشان می‌دهد. توجه به این عدد، به خصوص در صندوق‌های سرمایه‌گذاری، بسیار مهم است. بنابراین در این مطلب توضیح می‌دهیم که ارزش خالص دارایی در صندوق‌ها و هم‌چنین شرکت‌های سرمایه‌گذاری چیست و نحوه محاسبه آن را نیز بیان می‌کنیم.

ارزش خالص دارایی (NAV) چیست؟

NAV از سرواژه‌های عبارت Net Asset Value گرفته شده است که در فارسی به معنای ارزش خالص دارایی است. این عدد، ارزش خالص دارایی‌های یک شرکت و یا صندوق سرمایه‌گذاری را نشان می‌دهد. به کمک این شاخص استاندارد می‌توان به مقایسه عملکرد شرکت‌ها و صندوق‌های سرمایه‌گذاری پرداخت. در حقیقت در ارزش‌یابی و دستیابی به ارزش دارایی‌های صندوق‌ها و شرکت‌ها‌ در بورس اوراق بهادار از این شاخص استفاده می‌شود.

نحوه محاسبه ارزش خالص دارایی

ارزش خالص دارایی نشان‌دهنده ارزش خالص یک صندوق یا شرکت سرمایه‌گذاری است. در محاسبه این ارزش، میزان دارایی‌ها و بدهی‌های مجموعه دخیل هستند. فرمول محاسبه این شاخص به این صورت است:

فرمول محاسبه ارزش خالص دارایی

بدهی‌ها – ارزش کل دارایی‌ها = NAV

نحوه محاسبه ارزش خالص دارایی به ازای هر سهم (NAVPS)

برای ارزش‌یابی هر واحد از صندوق یا سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری، ارزش خالص دارایی به ازای هر سهم باید محاسبه شود. NAVPS مخفف عبارت Net Asset Value Per Share است. این میزان از تقسیم NAV بر تعداد واحدهای سهام حاصل می‌شود.

فرمول محاسبه ارزش خالص دارایی به ازای هر سهم

تعداد واحدهای سهام / NAVPS = NAV

سایر روش‌های محاسبه ارزش خالص دارایی

در شرکت‌های سرمایه‌گذاری از روش‌های دیگری برای محاسبه NAV استفاده می‌شود. در ادامه به معرفی این روش‌ها می‌پردازیم.

روش اول

در این روش میزان NAV از مجموع سه مقدار زیر به دست می‌آید:

ارزش خالص دارایی
• ارزش افزوده سرمایه‌گذاری‌ها: اختلاف ارزش روز سرمایه‌گذاری و بهای تمام شده آن
• ارزش افزوده دارایی‌های غیرجاری: ارزش روز دارایی‌های غیرجاری منهای بهای تمام شده این دارایی‌ها
• سرمایه در گردش خالص: حاصل تفریق دارایی‌ها و بدهی‌های جاری

ارزش افزوده سرمایه‌گذاری‌ها + ارزش افزوده دارایی‌های غیرجاری + سرمایه در گردش خالص = NAV

روش دوم

در این روش مجموع ارزش روز دارایی‌های جاری، ارزش روز سرمایه‌گذاری‌ها و ارزش روز دارایی‌های غیرجاری محاسبه می‌شود. سپس ارزش روز بدهی‌ها از این میزان کم می‌شود.

ارزش روز بدهی‌ها – (ارزش روز دارایی‌های جاری + ارزش روز سرمایه‌گذاری‌ها + ارزش روز دارایی‌های غیرجاری) = NAV

روش سوم

اما مرسوم‌ترین روش برای محاسبه NAV در شرکت‌های سرمایه‌گذاری همین روش سوم است. بر این اساس ارزش خالص دارایی برابر است با مجموع ارزش افزوده سرمایه‌گذاری‌ها و بهای تمام شده حقوق صاحبان سهام.

بهای تمام شده حقوق صاحبان سهام + ارزش افزوده سرمایه‌گذاری‌ها = NAV

بیشتر بخوانید

محاسبه NAV در صندوق‌های سرمایه‌گذاری

در ابتدا به این نکته اشاره کردیم که ارزش خالص دارایی (NAV) را می‌توان در دو حوزه مختلف بررسی کرد؛ یکی صندوق‌های سرمایه‌گذاری و دیگری شرکت‌های سرمایه‌گذاری. در مطالب پیشین در مورد صندوق‌های سرمایه‌گذاری صحبت کرده‌ایم. سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها فرصتی مناسب برای کسب سود است. زمانی که افراد فرصت یا اطلاعات کافی ندارند، به این طریق می‌توانند قدم به بازار بورس بگذارند.

بیشتر بخوانید

اطلاع از مفهوم ارزش خالص دارایی در صندوق‌های سرمایه‌گذاری امر مهمی است. زیرا افراد می‌توانند با توجه به این شاخص، عملکرد صندوق‌ها را بررسی کنند. ابتدا سرمایه‌گذار اقدام به خرید واحدهای صندوق می‌کند. از این رو در دارایی‌های صندوق سهیم خواهد شد. به همین دلیل لازم است که از ارزش دارایی‌های صندوق مطلع باشد. به خصوص که ارزش دارایی‌ها با در نظر گرفتن شرایط بازار مدام در حال تغییر و تحول است.

قسمتی از دارایی‌های صندوق‌های سرمایه‌گذاری به سهام شرکت‌ها مرتبط است. هم‌زمان با نوسان روزانه سهام این شرکت‌ها، دارایی صندوق نیز افزایش یا کاهش می‌باید. افزون بر این مسئله، سود تقسیم‌شده از جانب شرکت‌ها نیز به عنوان ورودی مالی صندوق در نظر گرفته می‌شود. از این رو ارزش دارایی‌ها و در پی آن ارزش واحدهای صندوق نیز افزایش پیدا می‌کند.

ارزش خالص هر واحد صندوق در پایان هر روز و با توجه به قیمت پایانی دارایی‌های آن محاسبه می‌شود. عدد به دست آمده در وب‌سایت اختصاصی صندوق منتشر می‌شود. گفتیم که با کم کردن میزان بدهی‌های صندوق از دارایی‌ها، می‌توان ارزش خالص کل دارایی‌های صندوق را محاسبه کرد. بدهی می‌تواند شامل بدهی به کارگزاری در راستای خرید سهام و یا بدهی به ارکان صندوق باشد.

با این تفاسیر، اگر نتیجه به دست آمده را بر تعداد کل واحدهای صندوق تقسیم کنیم، ارزش خالص هر واحد صندوق به دست می‌آید. بنابراین ارزش خالص دارایی صندوق‌های سرمایه‌گذاری، ارزش سهام هر صندوق را نشان می‌دهد. آگاهی از این عدد موجب تسهیل در معاملات صندوق می‌شود. NAV هم‌چنین معیاری اساسی برای تصمیم‌گیری در راستای خرید واحدهای صندوق سرمایه‌گذاری به شمار می‌رود.

NAV صدور به چه معناست؟

این عدد به مبلغی گفته می‌شود که سرمایه‌گذاران برای خرید واحدهای جدید صندوق سرمایه‌گذاری می‌پردازند. این میزان کمی بیشتر از ارزش خالص هر واحد است. دلیل این اختلاف این است که مدیر صندوق باید ارزش خالص دارایی هزینه‌ای را به عنوان کارمزد برای خرید اوراق بهادار جدید پرداخت کند. به منظور جلوگیری از تحمیل این مبلغ به سرمایه‌گذاران قدیمی، کارمزد تنها از سرمایه‌گذاران جدید دریافت می‌شود.

NAV ابطال چیست؟

پس از سرمایه‌گذاری ممکن است به پول نقد نیاز پیدا کنید. از همین رو شاید بخواهید واحدهای خریداری شده خود را به فروش رسانید. در این زمان قیمت واحدها بر اساس NAV ابطال محاسبه می‌شود. با کسر هزینه‌های مربوط به معامله از بهای فروش دارایی‌های صندوق، قیمت واحدها در زمان ابطال محاسبه می‌شود. این امر به آن معناست که کارمزد معاملات فروش در نظر گرفته می‌شود و پس از کسر از ارزش خالص هر واحد، مبلغ به دست آمده به فروشنده پرداخت می‌شود. با این تفاسیر NAV ابطال معمولا از NAV‌ هر واحد کمتر یا برابر با آن است.

با توجه به آن‌چه گفته شد، در می‌یابیم که قیمت صدور و ابطال واحدها بر اساس NAV تعیین می‌شود. یعنی این دو قیمت با تغییرات ارزش خالص دارایی تغییر خواهند کرد. سرانجام سود یا زیان هر یک از سرمایه‌گذاران با توجه به تغییر ارزش واحدهای صندوق محاسبه می‌شود.

نکاتی در مورد NAV صندوق‌های سرمایه‌گذاری

• ارزش خالص هر واحد از صندوق در انتهای هر روز و بر اساس قیمت پایانی دارایی‌های آن محاسبه می‌شود.
• ملاک تعیین NAV صدور و ابطال هر یک از واحدهای سرمایه‌گذاری بر اساس ارزش خالص دارایی‌های صندوق در نخستین روز کاری پس از ثبت درخواست است.
• NAV‌ صدور و ابطال یک واحد سرمایه‌گذاری از یک صندوق، در یک روز معین یکسان نیستند.

محاسبه NAV‌ شرکت‌های سرمایه‌گذاری و مشکلات آن

آیا می‌توان مانند صندوق‌ها، ارزش خالص دارایی شرکت‌های‌ سرمایه‌گذاری را نیز با محاسبه NAV‌ هر سهم مشخص کرد؟ پاسخ این سوال منفی است. چرا که فعالیت‌های شرکت‌های سرمایه‌گذاری در ایران به گونه‌ای است که با اهداف اصلی یک شرکت ارزش خالص دارایی سرمایه‌گذاری تفاوت دارد. به همین دلیل نمی‌توان مقدار مشخصی برای هر سهم تعیین کرد. در ادامه می‌توانید چند مشکل عمده را هنگام محاسبه NAV مطالعه کنید.

• ماهیت برخی از شرکت‌های سرمایه‌گذاری به گونه‌ای است که سرمایه در آن‌ها بلوکه یا ثابت است. به همین خاطر الزامی برای محاسبه و تعیین ارزش خالص دارایی به صورت روزانه وجود ندارد. البته این شرکت‌ها هر ماه صورت وضعیت پرتفوی سرمایه‌گذاری خود را منتشر می‌کنند.
• اغلب شرکت‌های سرمایه‌گذاری در ایران، افزون بر شرکت‌های بورسی، سهام شرکت‌های غیر بورسی را هم نگهداری می‌کنند. به همین دلیل نمی‌توان ارزش خالص دارایی سهام را به صورت روزانه و دقیق محاسبه کرد.
• برخی از شرکت‌ها به صورت هلدینگ فعالیت می‌کنند. یعنی سهام دو یا چند مجموعه دیگر را دارند. همین امر موجب پیچیدگی در محاسبات ارزش دقیق سهام می‌شود.
• شرکت‌‌های سرمایه‌گذاری علاوه بر دارایی‌های بورسی، دارایی‌های دیگری نیز دارند. این دارایی‌ها می‌توانند زمین، ساختمان و یا مجوزهای مختلف باشند. این موارد ممکن است تاثیر بیشتری در ارزش خالص دارایی سهام شرکت داشته باشد. از آن‌جا که در محاسبه NAV جایی برای چنین دارایی‌هایی نیست، پس محاسبه آن نیز ارزش ذاتی سهام را به درستی نشان نخواهد داد.
• شرکت‌های سرمایه‌گذاری درآمدهای غیرعملیاتی نیز دارند. این درآمدها می‌توانند از طریق ارائه خدمات پیمانکاری، نظارتی، و پذیرش سمت‌های مختلف در انتشار اوراق حاصل شوند. مثلا تعهد پذیره نویسی باعث کسب سود می‌شود ولی این مسئله در محاسبه NAV در نظر گرفته نمی‌شود.

نکته: در بررسی‌ها و تخمین‌های مالی، خالص ارزش دارایی‌های شرکت سرمایه‌گذاری را نمی‌توان با اطلاع از NAV‌ به شکلی دقیق دریافت.

محاسبه NAV با در نظر گرفتن تنوع شرکت‌های سرمایه‌گذاری

مشکلاتی که در سطور قبلی به آن اشاره شد، موجب بروز اختلاف میان NAV و قیمت سهم می‌شود. یعنی NAV مندرج در صورت وضعیت پرتفوی سرمایه‌گذاری با قیمت سهم کمی تفاوت دارد.

با توجه به این مسائل، چند راهکار برای محاسبه NAV ارائه می‌شود:

راهکار اول

یکی از کارهایی که می‌توان ارائه کرد این است که سرمایه‌گذاری‌های شرکت‌ را ارزش‌گذاری کنیم. در ادامه باید این رقم را با قیمت تمام شده در صورت‌های مالی شرکت مقایسه کنیم. اگر ارزش بازار بیش از بهای تمام شده سهم باشد، این مازاد ارزش باید در محاسبه ارزش خالص دارایی لحاظ شود. چرا که این میزان در زمان ارائه اطلاعات در ترازنامه پنهان مانده است. به این ترتیب محاسبه ارزش دارایی‌های یک شرکت به کمک این فرمول محاسبه می‌شود:‌

حقوق صاحبان سهام + مازاد ارزش سرمايه‌گذاری نسبت به بهای تمام‌شده = NAV

راهکار دوم

گفتیم که برخی از شرکت‌های سرمایه‌گذاری فعالیت‌های خارج از بورس نیز دارند. هنگام محاسبه NAV این شرکت‌ها مشکلاتی به وجود می‌آید. علت این مشکلات نبود بازار منصفانه برای ارزش‌گذاری سرمایه‌گذاری است. برای ارزش خالص دارایی رفع چنین مشکلی باید ارزش روز پرتفوی خارج از بورس را معادل بهای تمام‌شده آن‌ها در نظر گرفت.

راهکار سوم (با استقاده از نسبت قیمت به ارزش خالص دارایی)

نسبت‌های مالی علاوه بر مقیاس‌ناپذیر کردن اعداد و اندازه‌‌ها،‌ امکان مقایسه را نیز فراهم می‌کنند. برای ارزیابی قیمت سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری می‌توان از نسبت قیمت به ارزش خالص دارایی (P/NAV) استفاده کرد. از نقطه نظر علمی، چنین شاخصی در مقایسه با نسبت P/E از اعتبار بالاتری برخوردار است. چرا که سود (E) نشانگر ارزش شرکت است. طبق فرمول گوردن قیمت روز یک دارایی با استفاده از درآمدهای آتی آن محاسبه می‌شود. این در حالی است که NAV مستقیما نشان‌دهنده‌ ارزش واقعی دارایی است. به عبارت دیگر اگر P/NAV برابر با عدد یک باشد، بیان‌گر تطابق میان قیمت جاری سهم و خالص ارزش‌های دارایی‌های در حال معامله شرکت است.

راهکار چهارم

ریز سرمایه‌گذاری‌ها (چه بورسی و چه خارج از بورس) در یک شرکت سرمایه‌گذاری از آخرین صورت وضعیت پرتفوی منتشره از جانب شرکت‌ها در سامانه کدال قابل دستیابی است. برای استخراج حقوق صاحبان سهام به آخرین صورت‌های مالی میان‌دوره‌ای منتشرشده توسط شرکت‌ها مراجعه می‌شود.

بیشتر بخوانید

بعضی مواقع امکان دارد شاهد عدم تطابق در تاریخ آخرین ترازنامه منتشره و آخرین صورت وضعیت پرتفوی باشیم. در چنین شرایطی سودهای تقسیمی در فاصله این دو تاریخ منجر به کم شدن قیمت سهام شده ولی این میزان به سرفصل سود انباشته در ترازنامه اضافه نشده است. به همین دلیل هنگام محاسبات،‌ سودهای تقسیمی محقق شده نیز منظور می‌شود.

در این میان باید به سرفصل ذخایر کاهش ارزش سرمایه‌گذاری‌ها توجه کرد. از آن‌جا که این ذخیره در ترازنامه، به عنوان عاملی برای کاهش دارایی محسوب می‌شود، در محاسبات مرتبط با NAV در نظر گرفته می‌شود.

بعد از محاسبه ارزش خالص دارایی‌های تعدیل شده، رقم به دست آمده تقسیم بر تعداد سهام شرکت می‌شود. سود نقدی و ذخایر کاهش ارزش نیز باید در دارایی‌های تعدیل‌شده منظور شود. به این صورت می‌توان NAV را محاسبه کرد.

شرکت‌هایی که در حال افزایش سرمایه هستند، باید تعداد سهام خود را به این شیوه محاسبه کنند:

تعداد سهام شرکت = تعداد سهام آخرین سرمایه ثبت شده + تعداد سهام در حال انتشار

مفروضات اصلی محاسبه ارزش خالص دارایی در شرکت‌های سرمایه‌گذاری

با توجه به مطالب فوق، می‌توانیم فرض‌های اصلی محاسبه NAV را به صورت زیر بیان کنیم:

• هنگام محاسبه NAV، دارایی‌ها و بدهی‌های منظور شده از آخرین ترازنامه منتشره از سوی شرکت‌ها استخراج می‌شود.
• آخرین صورت وضعیت پرتفوی شرکت‌ها در سایت قابل دسترسی است. اطلاعات مربوط به پرتفوی شرکت بر اساس این صورت‌ وضعیت مشخص می‌شود.
• در محاسبه ارزش روز پرتفوی بورسی قیمت پایانی روز لحاظ می‌شود.
• ارزش بازار پرتفوی غیربورسی معادل بهای تمام‌شده در نظر گرفته می‌شود.
ارزش خالص دارایی
• ممکن است مجمع عمومی عادی شرکت‌های زیرمجموعه در فاصله میان تاریخ ترازنامه و تاریخ صورت‌وضعیت پرتفوی برگزار شده باشد. بنابراین در محاسبات، سود نقدی حاصل از سرمایه‌گذاری در این شرکت‌ها به عنوان سود نقدی محقق شده در نظر گرفته می‌شود. ذخیره کاهش ارزش سرمایه‌گذاری‌ها نیز باید به محاسبات اضافه شود.
• سود سرمایه‌گذاری‌هایی که مابین تاریخ ترازنامه و تاریخ صورت‌وضعیت پرتفوی حاصل شده باشد، در محاسبات لحاظ خواهد شد.

جمع‌بندی

ارزش خالص دارایی (NAV) مقداری است که کل خالص ارزش دارایی‌ها را نشان می‌دهد. این شاخص در صندوق‌های سرمایه‌گذاری و شرکت‌های سرمایه‌گذاری، اما به روش‌هایی جداگانه محاسبه می‌شود. NAV‌ در صندوق‌های سرمایه‌گذاری از اهمیت فراوانی برخوردار است. هنگام سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها، NAV به عنوان یکی از مهم‌ترین ملاک‌های انتخاب در نظر گرفته می‌شود. به همین دلیل محاسبه آن به صورت روزانه و طی فرآیندی دقیق صورت می‌گیرد.

در شرکت‌های سرمایه‌گذاری، ساختار فعالیتی به گونه‌ای است که محاسبه دقیق ارزش خالص دارایی میسر نیست. یعنی NAV نمی‌تواند به درستی بیانگر خالص ارزش دارایی‌های شرکت باشد. برای حل این مشکل راه‌حل‌هایی در این مطلب ارائه شد که با کمک آن‌ها می‌توان NAV را به طور نسبی در این شرکت‌ها محاسبه کرد.

ارزش خالص دارایی

چرا در صندوق‌های سرمایه‌گذاری قیمت صدور و ابطال متفاوت است؟

برای سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها بهتر است از قبل با اصطلاحات و مفاهیم بازارهای مالی آشنا شوید. یکی از مهمترین آنها مفهوم صدور و ابطال صندوق است. در تمام طول مدت سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، با این دو کلمه سر و کار خواهید داشت.

صدور و ابطال چیست؟

صدور به معنی اقدام به خرید واحدهای سرمایه‌گذاری در یک صندوق سرمایه‌گذاری و ابطال به معنی اقدام به فروش واحدهای سرمایه‌گذاری برای به‌دست آوردن پول است.

قیمت صدور و ابطال صندوق سرمایه‌گذاری چگونه محاسبه می‌شود؟

قیمت صدور و ابطال واحدها در صندوق‌های سرمایه‌گذاری بر مبنای ارزش خالص دارایی یا به اصطلاح NAV محاسبه می‌شود. ارزش خالص دارایی یا NAV هر واحد با افزایش یا کاهش قیمت سهام و اوراق بهاداری که صندوق خریداری کرده، دچار تغییر می‌شود و در نهایت منجر به ایجاد سود و یا ضرر واحدهای سرمایه‌گذاری خواهد بود.

ارزش خالص دارایی یا NAV چیست؟

ارزش خالص دارایی یا NAV بیانگر ارزش هر واحد صندوق در بازارهای مالی است. محاسبه NAV در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک یک بار ارزش خالص دارایی در پایان هر روز معاملاتی بر اساس قیمت‌های بازار اوراق بهادار سبد دارایی‌ها انجام می‌شود. NAV با تقسیم کل ارزش پول نقد و اوراق بهادار موجود در سبد سهام یا پرتفوی یک صندوق منهای هر گونه بدهی، بر تعداد سهام جاری محاسبه می‌شود. محاسبه NAV اهمیت به‌سزایی دارد، زیرا به سرمایه‌گذاران می‌گوید که ارزش یک سهم از صندوق چقدر است.

به عنوان مثال فرض کنید یک صندوق سرمایه‌گذاری با سرمایه 50 میلیون تومانی،۴۵ میلیون تومان در اوراق بهادار و ۵ میلیون تومان پول نقد سرمایه‌گذاری کرده است. بدهی این صندوق ۱۰ میلیون تومان است. در نتیجه ارزش خالص دارایی‌های این صندوق ۴۰ میلیون تومان است.

رقم ارزش کل برای سرمایه‌گذاران مهم است. زیرا از اینجاست که می‌توان قیمت هر واحد صندوق را محاسبه کرد. با تقسیم ارزش کل صندوق بر تعداد واحدهای باقی‌مانده، قیمت هر واحد برای شما باقی می‌ماند. به این ترتیب قیمت صندوق سرمایه‌گذاری ارزش خالص دارایی همزمان با NAVPS به روز می‌شود.

بر اساس مثال قبلی اگر صندوق دارای ۴ میلیون سهم باقی‌مانده بود، ارزش قیمت هر سهم ۴۰میلیون تومان تقسیم بر ۴ میلیون می‌شود که معادل NAV ۱۰میلیون تومان برای هر سهم است.

انواع ارزش دارایی خالص یا NAV

هنگام خرید و فروش واحدهای صندوق‌ سرمایه‌گذاری، توجه به سه فاکتور اهمیت به سزایی دارد که عبارتند از:

• NAV صدور
• NAV ابطال
• NAV آماری

ارزش خالص دارایی یا NAV صدور

یک شخص سرمایه‌گذار باید برای خرید واحدهای سرمایه‌گذاری طبق آخرین NAV صدور پول پرداخت کند. قیمت NAV صدور، اندکی بالاتر از ارزش خالص هر واحد است. علت تفاوت قیمت این است که مدیر صندوق در خرید اوراق بهادار جدید باید هزینه‌ای بابت کارمزد معاملات بپردازد. این هزینه در NAV صدور تاثیر می‌گذارد.

ارزش خالص دارایی یا NAV ابطال

NAV ابطال عبارت است از ارزش خالص دارایی هر واحد صندوق که کسورات قانونی از جمله هزینه‌های مربوط به معاملات از آن کسر شده است.

ارزش خالص دارایی یا NAV آماری

در برخی از موارد سهم موجود در سبد سهام یا پورتفوی به دلیل برگزاری مجمع یا افشای اطلاعات ممکن است برای مدت طولانی متوقف و یا به دلیل محدودیت در حجم مبنا نقدشونده نباشد. در مواقعی که سهم بسته است یا به دلیل عمق کم بازار حجم مبنای سهم پر نشود، قیمت پایانی روی تابلو را نمی‌توان معیاری برای ارزش سهم دانست زیرا آن قیمت ارزش واقعی یا منصفانه نیست. در این زمان معیار مناسب برای مقایسه عملکرد صندوق های سرمایه گذاری، ارزش خالص داریی یا NAV آماری است که مبنای تعیین قیمت صدور و ابطال واحد‌ها قرار می‌گیرد. در چنین مواقعی مدیر صندوق این اختیار را دارد که قیمت سهم موجود در سبد سرمایه‌گذاری صندوق را تعدیل نماید و NAV جدید حساب کند.

کلام آخر

محاسبه NAV باعث می‌شود سرمایه‌گذاران به طور شفاف از عملکرد صندوق مطلع شده و با خیالی آسوده سرمایه‌گذاری کنند. شرکت تامین سرمایه لوتوس پارسیان با هدف ایجاد فرصت‌های جدید و جذاب سرمایه‌گذاری در هر بستری، امکان انجام صدور و ابطال واحدهای سرمایه‌گذاری را برای اشخاص سرمایه‌گذار از طریق دسترسی آسان به سامانه معاملاتی آنلاین فراهم کرده است. برای ثبت‌نام در پرتال لوتوس پارسیان، روی لینک کلیک کنید.

با صندوق‌های سرمایه‌گذاری لوتوس بیشتر آشنا شوید.

اشتراک با دوستان

صدور و ابطال چیست؟

صدور به ارزش خالص دارایی معنی اقدام به خرید واحدهای سرمایه‌گذاری در یک صندوق سرمایه‌گذاری و ابطال به معنی اقدام به فروش واحدهای سرمایه‌گذاری برای به‌دست آوردن پول است.

قیمت صدور و ابطال صندوق سرمایه‌گذاری چگونه محاسبه می‌شود؟

قیمت صدور و ابطال واحدها در صندوق‌های سرمایه‌گذاری بر مبنای ارزش خالص دارایی یا به اصطلاح NAV محاسبه می‌شود. ارزش خالص دارایی یا NAV هر واحد با افزایش یا کاهش قیمت سهام و اوراق بهاداری که صندوق خریداری کرده، دچار تغییر می‌شود و در نهایت منجر به ایجاد سود و یا ضرر واحدهای سرمایه‌گذاری خواهد بود.

ارزش خالص دارایی یا NAV چیست؟

ارزش خالص دارایی یا NAV بیانگر ارزش هر واحد صندوق در بازارهای مالی است. محاسبه NAV در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک یک بار در پایان هر روز معاملاتی بر اساس قیمت‌های بازار اوراق بهادار سبد دارایی‌ها انجام می‌شود. NAV با تقسیم کل ارزش پول نقد و اوراق بهادار موجود در سبد سهام یا پرتفوی یک صندوق منهای هر گونه بدهی، بر تعداد سهام جاری محاسبه می‌شود. محاسبه NAV اهمیت به‌سزایی دارد، زیرا به سرمایه‌گذاران می‌گوید که ارزش یک سهم از صندوق چقدر است.

به عنوان مثال فرض کنید یک صندوق سرمایه‌گذاری با سرمایه 50 میلیون تومانی،۴۵ میلیون تومان در اوراق بهادار و ۵ میلیون تومان پول نقد سرمایه‌گذاری کرده است. بدهی این صندوق ۱۰ میلیون تومان است. در نتیجه ارزش خالص دارایی‌های این صندوق ۴۰ میلیون تومان است.

رقم ارزش کل برای سرمایه‌گذاران مهم است. زیرا از اینجاست که می‌توان قیمت هر واحد صندوق را محاسبه کرد. با تقسیم ارزش کل صندوق بر تعداد واحدهای باقی‌مانده، قیمت هر واحد برای شما باقی می‌ماند. به این ترتیب قیمت صندوق سرمایه‌گذاری همزمان با NAVPS به روز می‌شود.

بر اساس مثال قبلی اگر صندوق دارای ۴ میلیون سهم باقی‌مانده بود، ارزش قیمت هر سهم ۴۰میلیون تومان تقسیم بر ۴ میلیون می‌شود که معادل NAV ۱۰میلیون تومان برای هر سهم است.

انواع ارزش دارایی خالص یا NAV

هنگام خرید و فروش واحدهای صندوق‌ سرمایه‌گذاری، توجه به سه فاکتور اهمیت به سزایی دارد که عبارتند از:

• NAV صدور
• NAV ابطال
• NAV آماری

ارزش خالص دارایی یا NAV صدور

یک شخص سرمایه‌گذار باید برای خرید واحدهای سرمایه‌گذاری طبق آخرین NAV صدور پول پرداخت کند. قیمت NAV صدور، اندکی بالاتر از ارزش خالص هر واحد است. علت تفاوت قیمت این است که مدیر صندوق در خرید اوراق بهادار جدید باید هزینه‌ای بابت کارمزد معاملات بپردازد. این هزینه در NAV صدور تاثیر می‌گذارد.

ارزش خالص دارایی یا NAV ابطال

NAV ابطال عبارت است از ارزش خالص دارایی هر واحد صندوق که کسورات قانونی از جمله هزینه‌های مربوط به معاملات از آن کسر شده است.

ارزش خالص دارایی یا NAV آماری

در برخی از موارد سهم موجود در سبد سهام یا پورتفوی به دلیل برگزاری مجمع یا افشای اطلاعات ممکن است برای مدت طولانی متوقف و یا به دلیل محدودیت در حجم مبنا نقدشونده نباشد. در مواقعی که سهم بسته است یا به دلیل عمق کم بازار حجم مبنای سهم پر نشود، قیمت پایانی روی تابلو را نمی‌توان معیاری برای ارزش سهم دانست زیرا آن قیمت ارزش واقعی یا منصفانه نیست. در این زمان معیار مناسب برای مقایسه عملکرد صندوق های سرمایه گذاری، ارزش خالص داریی یا NAV آماری است که مبنای تعیین قیمت صدور و ابطال واحد‌ها قرار می‌گیرد. در چنین مواقعی مدیر صندوق این اختیار را دارد که قیمت سهم موجود در سبد سرمایه‌گذاری صندوق را تعدیل نماید و NAV جدید حساب کند.

کلام آخر

محاسبه NAV باعث می‌شود سرمایه‌گذاران به طور شفاف از عملکرد صندوق مطلع شده و با خیالی آسوده سرمایه‌گذاری کنند. شرکت تامین سرمایه لوتوس پارسیان با هدف ایجاد فرصت‌های جدید و جذاب سرمایه‌گذاری در هر بستری، امکان انجام صدور و ابطال واحدهای سرمایه‌گذاری را برای اشخاص سرمایه‌گذار از طریق دسترسی آسان به سامانه معاملاتی آنلاین فراهم کرده است. برای ثبت‌نام در پرتال لوتوس پارسیان، روی لینک کلیک کنید.

ارزش ذاتی سهام یا NAV چیست با ساده‌ترین توضیح

وارن بافت یکی از بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاران بازار سرمایه همواره رمز موفقیت خود را یک نکته اساسی و مهم می‌دانست. او معتقد بود که ارزش ذاتی هر سهم هدف نهایی قیمتی است که می‌توان برای آن سهم ارزش خالص دارایی در نظر گرفت. به بیان بهتر در بازار بورس اوراق بهادار هر سهم و نمادی بر اساس شرایط مختلف در بازار خریدوفروش می‌شوند. قیمت این سهام بسته به عوامل مختلف بالا و پایین می‌شود. اما نکته مهم این است که به گفته وارن بافت بالا و پایین شدن قیمت سهم درنهایت به سمت ارزش ذاتی آن حرکت می‌کند.

یعنی اگر ارزش ذاتی سهمی ۱۰۰ تومان باشد و آن سهم در بازار هزار تومان معامله می‌شود، این قیمت غیرواقعی است و تحت چند عامل خاص به این قیمت رسیده است. ازاین‌رو سرمایه‌گذاری روی آن مانند حرکت روی لبه تیغ است. زیرا بازار بالاخره اشتباه خود را خواهد فهمید و سهم را به سمت ارزش ذاتی خود حرکت می‌دهد.

اتفاق برعکس این داستان نیز وجود دارد. در بازار بسیار سهم‌ها وجود دارند که زیر ارزش ذاتی خود معامله می‌شوند. وارن بافت معتقد است پیدا کردن این سهم‌ها و سرمایه‌گذاری روی آن‌ها عمده علت موفقیت او محسوب می‌شود. اما به‌راستی NAV چیست و چگونه می‌تواند به ما کمک کند؟

نحوه محاسبه nav صندوق طلا – نحوه محاسبه NAV

اگر در سایت‌های معتبر اینترنتی و سایر منابع مختلف اقتصادی و بورسی جست‌وجو کرده باشید متوجه خواهید شد که پاسخ سؤال NAV چیست چندان آسان نیست و نحوه محاسبه NAV سختی‌های خاص خودش را دارد. اصولاً NAV چیست سؤالی است که باید در دوره‌های بنیادی به آن پاسخ داده شود و عموماً اقتصاددان‌ها و کسانی که رشته‌های مانند اقتصاد و حسابداری خوانده‌اند قادر به پاسخ به این سؤال هستند.

ما در این مقاله سعی کردیم به زبان غیرتخصصی سؤال navچیست موردبررسی قرار دهیم و نحوه محاسبه NAV یا نرم افزار محاسبه nav را تا حدودی واکاوی کنیم. منتهی قبل از پاسخ به سؤال NAV چیست باید ابتدا با مفهوم ارزش آشنا شویم.(پیشنهاد میکنم مقاله مفهوم لات lot راهم مطالعه نمایید)

ارزش ذاتی چیست؟

ارزش ذاتی سهام چیست؟ NAV سهم چیست ؟ ارزش ذاتی سهام در بورس برای سرمایه‌گذاران چه اهمیتی دارد؟ آنچه که در بین اصطلاحات بازار و مسائل مرتبط با سهامداران اهمیت دارد، ارزش ذاتی سهام است. گروه‌ها و شرکت‌های سهامی سرمایه‌گذار در بازار بورس همواره در پی افزایش ارزش سهام هستند. از سوی دیگر مدیران این شرکت‌ها وظیفه دارند که ثروت و دارایی سرمایه‌گذاران را زیاد کنند؛ بنابراین می‌توان به مفهوم انتزاعی ارزش ذاتی در بازار سرمایه پی برد.

برای محاسبه ارزش ذاتی هر سهم در بازار سرمایه روش‌های مختلفی وجود دارد، البته تمامی این روش‌ها در حال پیشرفت و توسعه هستند. پژوهشگران به طور پیوسته سعی می‌کنند تا روش‌های بهتر و دقیق‌تری را برای محاسبه ارزش ذاتی هر سهم در بازار بورس ابداع کنند. در این مقاله به تمامی مسائل پیرامون ارزش ذاتی سهام در بورس می‌پردازیم.

منظور از ارزش ذاتی سهام چیست؟ (NAV سهام چیست؟ )

مفهوم Intrinsic value یا ارزش بنیادی بیانگر اطلاعاتی است که مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرند. تحلیل ارزش بنیادی در بازار با توجه به برآورد ارزش سهام، عوامل تأثیرگذار بر آن، ویژگی‌ها و موقعیت فعالیت‌های تجاری و سرمایه‌گذاری به‌دست می‌آید. ارزش ذاتی سهام یک سرمایه‌گذاری بر اساس قدرت و میزان سودآوری و کیفیت سودآوری تعیین می‌شود.
احتمالاً با خود فکر می‌کنید که قدرت سودآوری چگونه قابل اندازه‌گیری است؟ در قدرت سودآوری، قابلیت‌های واحد اقتصادی وجود دارد که به منظور افزایش یا ثبات در سال‌های آینده نقش مهمی در اندازه‌گیری آن ایفا می‌کند.

ارزیابی کیفیت دریافت سود چگونه ارزیابی می‌شود؟

مشتری مداری، جلب رضایت مشتریان، جلب رضایت کارمندان، اتفاق افتادن ریسک‌های احتمالی، رقابت و ایجاد ثبات در پیش‌بینی‌های سودآوری از مهم‌ترین عواملی هستند که می‌توان کیفیت دریافت سود را ارزیابی کرد. در حقیقت ارزش ذاتی سهام، نشان دهنده ارزش واقعی یک شرکت سهامی و یا دارایی‌هایی است که با توجه جنبه‌های مختلف کسب و کاری یعنی صورت‌های مالی، پتانسیل رشد و توسعه شرکت و در نظر گرفتن دارایی‌های ثابت در یک شرکت است.
در واقع آن چیزی که ارزش ذاتی سهام در بورس را تعیین می‌کند، ارزش فعلی یا present value و جریانات نقدی مرتبط با سهام یک شرکت در آینده برای سهامداران می‌باشد. در ضمن پیش‌بینی و بررسی صورت‌های مالی شرکت در سال‌های آتی در جستجوی ارزش ذاتی سهام اهمیت زیادی دارد. به نظر شما تفاوت ارزش بازاری نسبت به ارزش ذاتی سهام چیست؟

NAV چیست ؟ و ارتباط آن با ارزش خالص دارایی

اولین نکته مهم که در پاسخ به سؤال NAV چیست باید آن را موردبررسی قرار داد، مفهومی تحت عنوان ارزش است. ارزش مفهومی است عجیب که می‌تواند هم به‌صورت عددی بیان شود و هم به‌صورت کیفی آن را موردبررسی قرار داد. ارزش، تمام چیزی است ما در دنیای ارزش خالص دارایی بورس و حتی غیر بورسی به دنبال آن هستیم.(در ادامه مقاله تفاوت اوراق قرضه با اوراق مشارکت را هم بخوانید)

فردی به‌عنوان سرمایه‌گذار در بازار بورس می‌خواهد ارزش سرمایه خود را به شیوه‌های مختلف افزایش دهد. قیمت یک سهم نیز نماینده عملی ارزش سهم است. حال در پاسخ به سؤال NAV چیست به‌نوعی باید گفت که این مفهوم قرار است ما را با ارزش واقعی یک سهم آشنا کند. در این صورت می‌توان روند کلی سهم و قیمت واقعی آن را پیش‌بینی کرد.

اما همان‌طور که در بالا گفتیم پاسخ به سؤال NAV چیست چندان ساده نیست و باید فاکتورهای مختلفی مانند ارزش خالص دارایی و نوع شرکت و … را موردبررسی قرار دهیم.(میتوانید مقاله خریدوفروش حقوقی را بخوانید)

همان‌طور که در پاسخ ابتدایی NAV چیست گفتیم، این مفهوم همان ارزش خالص دارایی یک شرکت است. اما ارزش خالص دارایی یک شرکت چیست؟ هر شرکت بورسی یا حتی غیر بورسی دارای ترازنامه‌ای هستند که در این ترازنامه دارایی‌ها و بدهی‌ها به‌طور مشخص در آن ذکر می‌شود.

بنابراین هر شرکت دارای دارایی‌ها و بدهی‌های مختلفی است. وقتی ارزش کل دارایی یک شرکت منهای ارزش بدهی شرکت شود ارزش خالص دارایی به دست می‌آید. با تقسیم این ارزش به تعداد سهام آن شرکت پاسخ navچیست برای آن شرکت به دست می‌آید.(در ادامه مقاله سبد سهام را هم بخوانید)

اما این تمام ماجرا نیست. محاسبه ناو و ارزش ذاتی شرکت می‌تواند بسیار سخت باشد و حتی در برخی مواقع غیرممکن است. علت اصلی این اتفاق این است که ارزش ذاتی که همان پاسخ سؤال NAV چیست محسوب می‌شود متشکل از دارایی‌های مختلفی است که امروز به دست آوردن ارزش واقعی آن‌ها سخت یا غیرممکن است.

برای فهم این موضوع ابتدا با انواع شرکت‌ها باید آشنا شد و سپس پاسخ NAV چیست را برای هرکدام به‌طور جدا موردبررسی قرار داد. ازاین‌روست که نحوه محاسبه nav صندوق طلا با نحوه محاسبه با شرکت دیگر کاملاً متفاوت است. همین موضوع است که سختی پاسخ به NAV چیست را چند برابر کرده است.

چه ارتباطی میان ارزش بازاری و ارزش ذاتی سهام در بورس وجود دارد؟

حتماً نباید ارزش بازاری با ارزش ذاتی سهام برابر باشد. این مورد باعث می‌شود سرمایه‌گذاران بنیادی یک شرکت به واسطه تفاوت در قیمت ارزش خالص دارایی ذاتی و قیمت موجود در بازار تصمیم به خرید یا فروش دارایی‌ها و یا سهام خود بگیرند. به سهامی که با کمتر از ارزش ذاتی خود در بازار سرمایه معامله می‌شوند، Undervalue و به سهامی که بیشتر از ارزش ذاتی سهام مورد معامله قرار می‌گیرد Overvalue گفته می‌شود.

یکی از مهم‌ترین نکاتی که سهامداران به آن توجه ویژه‌ای دارند، تعیین سهام بالاتر و یا کم‌تر از ارزش ذاتی آن است. اصطلاحاً به اختلاف میان ارزش ذاتی سهام در بورس و قیمت بازار حباب می‌گویند. به نظر شما نقش حباب در ارزش ذاتی سهام چیست؟ حباب می‌تواند به صورت منفی یا مثبت در بازار باشد.

در حقیقت اگر قیمت بازاری یک سهم بیشتر از ارزش ذاتی خود باشد، حباب آن مثبت خواهد شد و باید برای فروش آن اقدام کرد. همچنین اگر یک سهم دارای قیمتی کمتر از ارزش ذاتی‌اش باشد، طبیعتاً حباب آن منفی است و برای خرید آن باید اقدام شود؛ به عبارت دیگر این سهم با توجه به میزان اختلافی که در بین ارزش بازاری و ارزش ذاتی سهام داشته است، خیلی ارزان‌تر ا تعیین قیمت شده است.

ارزش، قیمت و بهای تمام شده در بازار بورس چه مفهومی دارند؟

قیمت و بهای تمام شده با مفهوم ارزش کاملاً تفاوت دارد. در واقع قیمت، رقمی است که برای انجام معامله در بازار مشخص شده است؛ به عبارت دیگر می‌توان گفت قیمت، یک مبلغی صرف شده ایست که دارایی را در جریان تحصیل قرار می‌دهد. بهای تمام شده در بازار بورس به نوعی بیانگر ارزش پولی است که شامل کار، سرمایه موجود و نحوه مدیریت آن برای تولید دارایی می‌باشد.

کارایی ارزش ذاتی سهام چیست؟ و شامل چه مواردی می‌شود؟

ارزش‌گذاری برای شرکت‌ها و دارایی‌های آن‌ها به واسطه این چهار روش انجام می‌شود. روش‌های ارزش‌گذاری شرکت‌ها، با توجه به دارایی‌هایی انجام می‌شود که می‌خواهیم دارایی‌های تحت تملک آن شرکت را از نظر ارزش فعلی بسنجیم. دومین روش ارزش‌گذاری دارایی‌ها، از طریق جریانات نقدی برای دستیابی به ارزش سهام است. به این روش از ارزش‌گذاری که شامل انواع جریان نقدی می‌شود، نرخ تنزیل می‌گویند.

سومین روش ارزش‌گذاری بر اساس قیمت به سود (P/E)، قیمت به فروش (P/S)، قیمت به ارزش دفتری (P/B) قیمت به سود تقسیمی (P/D)، ارزش شرکت به فروش (EV/S) و … مشخص می‌شود. آخرین روشی که برای ارزش‌گذاری استفاده می‌شود، روش‌های قیمت‌گذاری حق اختیار است. در استفاده از تمامی این روش‌ها، اصول بنیادی مورد اهمیت واقع می‌شود. در ادامه به این اصول اشاره خواهیم کرد و توضیح خواهیم داد که اصول بنیادی در ارزش ذاتی سهام چیست؟

NAV چیست و ارتباط آن با نوع شرکت در چیست؟

به‌طورکلی در بازار بورسی ایران دو نوع شرکت کلی فعالیت دارند. شرکت‌های تولیدی و شرکت‌های سرمایه‌گذاری. شرکت‌های سرمایه‌گذاری نیز خود به دودسته اساسی شرکت‌هایی که در انواع مختلف سهم‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند و به این سهم‌ها به دید سودآوری نگاه می‌کنند.

معمولاً درصد تملک این شرکت‌ها در سهم‌هایی که سرمایه‌گذاری می‌کنند کمتر از یک درصد است. نوع دوم شرکت‌های سرمایه‌گذاری که معروف به هلدینگ ها هستند درواقع دید کنترلی به سهم‌های زیر نظر خوددارند. این شرکت‌ها معمولاً سعی می‌کنند درصد قابل‌توجهی از شرکت‌های زیر نظر خود را در تملک داشته باشند.(در ادامه مقاله رصد و تحلیل در بورس هم بخوانید)

در پاسخ به سؤال NAV چیست در مورد شرکت‌های سرمایه‌گذاری چه نوع اول و نوع دوم کاملاً مشخص است که ارزش ذاتی سهم‌های خریداری‌شده تعیین‌کننده هستند. فرق اساسی بین شرکت سرمایه‌گذاری با هلدینگ در پاسخ به سؤال NAV چیست این است که این هلدینگ ها معمولاً ناو ثابت‌تری دارند و کمتر تغییر می‌کند.

اما شرکت‌های سرمایه‌گذاری دیگر که تنها درصدهای کمی از سهم‌های مختلفی دارند به علت این که خریدوفروش آن‌ها بیشتر است و سهام آن‌ها متغیرتر است ناو آن‌ها نیز متغیر می‌شود. به بیان بهتر در پاسخ به سؤال NAV چیست برای شرکت‌های سرمایه‌گذاری شما باید به نوع سهام این شرکت‌ها بی اندازید.

به‌طورکلی می‌توان گفت که اگر شما ارزش مالی صاحبان سهام که در سمت چپ ترازنامه شرکت ذکرشده است را تقسیم‌بر تعداد کل سهم نماد بکنید می‌توانید ارزش ذاتی این شرکت‌های بورسی را به دست بیاورید.( اطلاع از ثبت‌نام سهام عدالت اینجا کلیک کنید)

اما در مورد شرکت‌های تولیدی محاسبه ناو و پاسخ به سؤال navچیست چندان ساده نیست. شرکت‌های تولیدی دارایی‌های مختلفی مانند زمین، ماشین‌آلات مختلف، سود های عملیاتی و غیرعملیاتی و … دارند. نکته مهم و اساسی این است که دارایی‌ها یک شرکت تولیدی ماهانه یا سالانه مورد ارزیابی قرار نمی‌گیرد.

یعنی یک شرکت تولیدی ممکن است زمینی را در سال ۸۰ خریداری کند، این زمین به قیمت همان خرید در سال ۸۰ وارد ترازنامه می‌شود و اگر تا به امروز این ترازنامه دچار تجدید ارزیابی نشود، قیمت ذکرشده در ترازنامه و دارایی شرکت همان قیمت سال ۸۰ است. مسلماً این باعث می‌شود که عملاً پاسخ NAV چیست برای این شرکت‌ها بسیار سخت یا غیرممکن شود.

گاهی شنیده می‌شود که عده‌ای اقدام به فروش نرم افزار محاسبه nav یا محاسبه NAV در اکسل می‌کنند. در همین‌جا قویا می‌گوییم که همچنین چیزی وجود خارجی ندارد. که اگر وجود داشت دیگر نیازی به دانستن پاسخ NAV چیست نبود. (پیشنهاد میکنم مقاله فیلتر کد به کد حقوقی به حقیقی را هم بخوانید)

نحوه محاسبه NAV شرکت (خالص ارزش دارایی ها)

در این مقاله از پارسیان بورس به نحوه محاسبه قدم به قدم NAV شرکت‌های بورسی ایران می‌پردازیم. محاسبه NAV از مباحث مهم تحلیل بنیادی بورس است. اولین قدم محاسبه NAV شرکت، باید جدیدترین گزارش شرکت در کدال که حاوی ترازنامه شرکت است را باز کنید. برای نمونه ما تصمیم داریم تا NAV شرکت سرمایه‌گذاری پارس توشه با نماد وتوشه را محاسبه کنیم. آخرین گزارش منتشر شده از شرکت سرمایه‌گذاری پارس توشه مربوط به دوره 9 ماهه منتهی به 1399/09/30 می‌باشد. پیش از شروع، در صورتی که قصد فعالیت جدی در بازار بورس را دارید، به شما پیشنهاد می‌کنیم که حتما در دوره آموزش تابلو خوانی پیشرفته و آموزش آنلاین بورس آکادمی پارسیان بورس شرکت کنید.

پس از باز کردن ترازنامه شرکت، عدد سرفصل “جمع حقوق صاحبان سهام” شرکت برای آخرین دوره را یادداشت نمایید.

ترازنامه شرکت

مشاهده می‌کنید که مبلغ جمع حقوق صاحبان سهام این شرکت برابر با حدود 696 میلیارد تومان است.

محاسبه ارزش روز پرتفوی سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس

در قدم دوم باید دارایی‌های این شرکت را به روز کنید. اگر دارایی‌های این شرکت در ترازنامه را مشاهده نمایید، از مجموع 352 میلیارد تومان دارایی شرکت، مبلغ 640 میلیارد تومان را سرمایه‌گذاری‌های شرکت تشکیل داده است که باید تا حد امکان این عدد به روز شود. برای به روزکردن این عدد می‌توان از صورت وضعیت پرتفوی شرکت‌های سرمایه‌گذاری استفاده نمود.

شرکت‌های سرمایه‌گذاری موظف هستند در گزارشی، ماهانه آخرین وضعیت پرتفوی خود را بر روی کدال منتشر کنند. در این گزارش شرکت‌های سرمایه‌گذاری، شرکت‌های سرمایه‌پذیر، تعداد سهام تحت تملک خود در آن‌ها، قیمت تمام شده خرید سهام آن‌ها و … را اطلاع‌رسانی می‌کنند.

یک شرکت سرمایه‌گذاری ممکن است در 50 ، 100 ، 200 یا هر تعداد دیگری از شرکت‌های متعدد سرمایه‌گذاری نماید. تصویر زیر که از صورت وضعیت پرتفوی منتشر شده شرکت سرمایه‌گذاری پارس توشه است را مشاهده کنید:

محاسبه ارزش پرتفوی سهام

توضیح

در تصویر بالا، در کادر شماره 1 شرکت پارس توشه توشه گفته است که در پرتفوی خود از سهام چه شرکت‌هایی خریداری کرده است و تحت تملک خود است. در کادر 2، شرکت درصد مالکیت خود از سهام خریداری شده، بهای تمام شده یا همان قیمت تمام شده هر سهم خریداری شده برای پارس توشه و همچنین ارزش روز سهام شرکت در تاریخ پایان دوره (ماه) را نشان می‌دهد. در ستون آخر نیز مبلغ کاهش یا افزایش ارزش سهام خریداری شده برای هر شرکت را نشان می‌دهد.

کاری که یک سرمایه‌گذار باید انجام دهد به‌روزرسانی ارزش این سرمایه‌گذاری‌ها است. همانطور که گفتیم شرکت سرمایه‌گذاری در صورت وضعیت ماهانه پرتفوی خود، ارزش روز سهام را می‌نویسد اما این ارزش ماهی یکبار گزارش می‌شود و شما اگر اواسط ماه نیاز به بروز کردن اطلاعات داشته باشید باید ارزش بازار سهام را مجدد بروز نمایید.

به عنوان مثال، در تصویر بالا یکی از شرکت‌های زیرمجموعه، پتروشیمی زاگرس است. پارس توشه تعداد 1.198.168 سهم این شرکت را در پرتفوی خود دارد. قیمت ارزش خالص دارایی تمام شده خرید هر سهم این شرکت برای پارس توشه برابر 121.115 ریال است. اما ارزش روز هر سهم پتروشیمی زاگرس در سایت TSETMC برابر 180.854 ریال است. حال به جدول صفحه بعد توجه کنید:

برای سایر سهم‌های پرتفوی پارس توشه نیز باید به‌همین صورت محاسبه و جمع آن افزایش یا کاهش‌ها تحت عنوان “ارزش افزوده پرتفوی بورسی” به محاسبات NAV اضافه گردد. افزایش یا کاهش ارزش روز سهام حدود 63 شرکت زیر مجموعه پرتفوی بورسی شرکت پارس توشه در دی ماه 1399 برابر 55.490.663 میلیون ریال است.

تا اینجای کار، دو قدم از مراحل محاسبه NAV را گفتیم: جمع حقوق صاحبان سهام و ارزش افزوده پرتفوی بورسی.

محاسبه ارزش روز پرتفوی سهام شرکت‌های خارج از بورس

اما در مرحله بعد، در همان گزارش ماهیانه پرتفوی اگر به صفحات پایین‌تر رجوع کنید متوجه خواهید شد که شرکت سرمایه‌گذاری پارس توشه در سهام برخی شرکت‌های دیگر نیز سرمایه‌گذاری کرده است که سهامشان در بورس معامله نمی‌شود. اصطلاحاً به آنها “پورتفوی خارج از بورس” گفته می‌شود. حال باید ارزش افزوده پرتفوی خارج از بورس شرکت را نیز محاسبه نمایید. تصویر زیر سهام خارج از بورس شرکت نشان می‌دهد:

محاسبه ارزش روز پرتفوی سهام شرکت‌های خارج از بورس

در پرتفوی بورسی به‌روزرسانی ارزش سهام شرکت‌ها امری آسان بود.

اما در پرتفوی غیر بورسی به دلیل اینکه سهام شرکت های پرتفوی در بازار معامله نمی شوند، قیمت روز سهام به آسانی محاسبه نمی‌گردد. برای محاسبه قیمت روز سهام غیربورسی می‌توان از نسبت P/E استفاده نمود. برای محاسبه ارزش روز سهام با نسبت P/E نیاز به EPS پیش‌بینی زیرمجموعه‌ها دارید. این اعداد پیش‌بینی از EPS را می‌توانید در گزارش پیش‌بینی شرکت اصلی مشاهده کنید. اگر گزارش پیش‌بینی سود شرکت پارس توشه را مشاهده کنید، پیش‌بینی EPS هر یک از زیرمجموعه‌های غیربورسی در آن گزارش گنجانده‌شده‌است.

نحوه محاسبه ارزش روز سهام شرکت‌های خارج از بورس

حال برای محاسبه ارزش روز هر سهم با استفاده از نسبت P/E می‌توانیم عدد 5 به عنوان متوسط P/E بازار را در عدد EPS پیش‌بینی زیرمجموعه ضرب نماییم. به‌عنوان‌مثال، برای محاسبه ارزش روز سهام شرکت “بازرگانی پارس شید” به عنوان زیرمجموعه غیربورسی، می‌توان طبق جدول زیر پیش رویم:

همانطور که مشاهده می‌کنید شرکت بازرگانی پارس شید در گزارش 6 ماهه منتهی به 99/09/31 توانسته است 209 ریال EPS بدست آورد. اگر فرض کنیم در 6 ماهه دوم سال هم بتواند همین مقدار سودآوری داشته باشید بنابراین سود کل سال برابر با 418 ریال می‌شود.

ارزش روز هر سهم شرکت بازرگانی پارس شید	P/E × EPS = 5 × 418 = ریال 2090
ارزش روز سهام بازرگانی پارس شید در پرتفوی شرکت سرمایه گذاری پارس توشه	2090 × 29.994.375 = ریال 62.688.243.750
ارزش افزوده سهام بازرگانی پارس شید در پرتفوی شرکت سرمایه گذاری پارس توشه	37.285.243.750 ریال = 25.403.000.000 – 62.688.243.750

نحوه محاسبه ارزش روز سهام شرکت‌های خارج از بورس

کل سهام شرکت‌های خارج از بورس

بنابراین ارزش افزوده پرتفوی غیربورسی سرمایه‌گذاری پارس توشه براساس جدول زیر محاسبه می‌گردد:

بنابراین مجموع ارزش سهام پرتفوی خارج از بورس شرکت سرمایه‌گذاری پارس توشه برابر با عدد 9.243.001 میلیون ریال است.

محاسبه سود (زیان) ریزمعاملات سهام

در مرحله چهارم، مجدد به سراغ صورت وضعیت ماهانه پرتفوی می‌رویم. در صفحات انتهایی صورت وضعیت پرتفوی، جدولی تحت عنوان سهام واگذارشده قرار می‌گیرد. هر یک از سهام واگذارشده اغلب دارای سود (زیان) واگذاری سهام هستند. تصویری از این جدول در زیر آماده‌است:

در واقع، در این مرحله، در ابتدا باید جمع سود (زیان) حاصل از فروش (واگذاری) سهام شرکت‌های پرتفوی را در گزارش‌های ماهیانه شرکت اصلی که بعد از تاریخ ترازنامه تهیه‌شده‌است را جمع کنیم. به عنوان مثال ترازنامه مورد بررسی در مرحله نخست، برای تاریخ 31 آذرماه 1399 بود. ما باید گزارش‌های ماهیانه منتهی به 31 دی ماه به بعد را باز و عدد سود حاصل از واگذاری سهام پرتفوی را با یکدیگر جمع بزنیم:

سود حاصل از واگذاری سهام پرتفوی
سود حاصل از واگذاری سهام طی دی ماه 1399	33.160
جمع کل سود حاصل از واگذاری (میلیون ریال)	33.160

محاسبه ذخیره کاهش ارزش سرمایه‌گذاری‌ها

در انتها، در آخرین گزارش ماهیانه پرتفوی شرکت باید به دنبال عددی تحت عنوان “ذخیره کاهش ارزش سرمایه‌گذاری‌ها” باشید. این عدد در گزارش صورت وضعیت پرتفوی شرکت سرمایه‌گذاری پارس توشه برابر صفر است.

موارد ضروری که در محاسبه NAV نادیده می‌گیرند:

اگر شرکت مادر در تاریخ بعد از ترازنامه، مجمع عمومی عادی سالیانه (تقسیم سود) برگزار کرده‌باشد و سود تقسیم کرده‌باشد، میزان سود تقسیمی اثر منفی در محاسبات NAV شرکت دارد و یک آیتم کاهنده است.

ممکن است زیرمجموعه‌های اصلی شرکت مادر در تاریخ بعد از ترازنامه محاسباتی ما در NAV، مجمع تقسیم سود برگزار کرده‌باشد. از آن جهت که عدد تقسیم‌شده در صورت سود و زیان و به تبع آن ترازنامه شرکت مادر قرار نگرفته‌است، باید به محاسبات ما در NAV اضافه گردد.

افزایش سرمایه زیرمجموعه‌های اصلی و کاهش قیمت سهام آن‌ها بعد از تاریخ مجمع در محاسبه NAV بااهمیت است. لذا باید این کاهش قیمت با توجه به مطالب آموخته‌شده در بحث مجامع در محاسبات ما تعدیل گردد.

اگر درصد مالکیت شرکت سرمایه‌گذار در سرمایه‌پذیر بالا باشد (سهام مدیریتی)، براساس تشخیص تحلیلگر، قیمت روز سهام زیرمجموعه را می‌تواند چند درصدی (حدود 20 الی 30 درصد) بیش از قیمت تابلو در نظر بگیرد.