جمع بندی استخر نقدینگی

بالانسر (balancer)

Balancer یک صرافی غیر متمرکز محبوب در حوزه دیفای است که در این مقاله، به چگونگی کارکرد آن می‌ پردازیم تا ببینیم که این پروژه از لحاظ بنیادی در چه سطحی قرار دارد.

تاریخچه ارز دیجیتال​

پروژه بالانسر توسط فرناندو مارتینلی و مایک مک دونالد تاسیس شد، اما به عنوان یک برنامه تحقیقاتی در یک شرکت نرم افزاری BlockScience در سال 2018 آغاز شد و در مارس سال 2020 راه اندازی شده است.

ارز دیجیتال بالانسر چیست؟​

دیفای (DeFi) که به حوزه امور مالی غیر متمرکز معروف است، یکی از پرکاربردترین ابزار حوزه بلاکچین ها و ارزهای دیجیتال است. معرفی سیستم های بازار ساز خودکار (AMM) باعث بوجود آمدن تحولی بزرگ در صرافی های غیر متمرکز یا همان (DEX) شد. DEXها پروژه های گوناگونی در سیستم های مالی غیر متمرکز هستند که Balancer یکی از آن‌ها است.

ارز دیجیتال Balancer یک سازنده بازار اتوماتیک یا همان (AMM) است که در بستر بلاکچین Ethereum ساخته شده همچنین این سیستم این امکان را به کاربران می دهد تا بوسیله استخر های نقدینگی قابل تنظیم ، از طریق توکنی که اخیراً بعنوان (BAL) معرفی شده است سود کسب کنند.این توکن قابلیت استخراج نیز دارد.

چند مدل استخر نقدینگی در این پلتفرم وجود دارد:

• استخرهای نقدینگی خصوصی: حاکمیت مالک را بر استخر ایجاد می کنند و شخص را به عنوان تنها عامل نقدینگی در استخر قرار می دهند. همچنین ، تمام پارامترها توسط مالک قابل تغییر هستند.
• استخرهای مشترک: برای کسانی است که می خواهند تأمین کننده نقدینگی (LP) شوند. LP ها با Balancer Pool Tokens (BPTs) پاداش می گیرند.
• استخرهای هوشمند: مانند استخرهای خصوصی هستند اما با یک قرارداد هوشمند کنترل می شوند. آنها همچنین با استفاده از سیستم BPT پاداش می دهند و به هر کسی اجازه می دهند نقدینگی خود را به این مجموعه اضافه کند.

چه ویژگی باعث ممتاز شدن این پلتفرم شده است؟​

Balancer شبیه Uniswap و Curve است ، از این جهت که هر کسی را قادر می سازد مجموعه ای از استخر های توکنی ایجاد کند.استخرهای نقدینگی خود را با نوسانات قیمتی تنظیم می کنند تا کمترین ضرر شامل شما شود.با این حال ، یک ویژگی منحصر به فرد Balancer این است که می توان بیش از یک توکن به آن اضافه کرد و حتما لازم نیست که از اتریوم استفاده کنید.

اگرچه ، Balancer اولین پروتکل DeFi نیست که از AMM استفاده می کند ، با این حال ، ظاهر و رویکرد جدیدی را برای نقدینگی به ارمغان آورده است. ویژگی منحصر به فرد پروتکل این است که به ارائه دهندگان نقدینگی اجازه می دهد تا حداکثر هشت دارایی دیجیتالی در هر بازار داشته باشند که به صورت وزنی تنظیم می شوند و به صورت خودکار متعادل می شوند.

جمع بندی​

با توجه به ویژگی هایی که این پلتفرم در استخر های نقدینگی خود ارائه داده است میتوان انتظار داشت که روز به روز به کاربرانی که از این سیستم استفاده می کنند افزوده شود.

تامین کننده نقدینگی یا Liquidity Provider در حوزه جمع بندی استخر نقدینگی دیفای کیست؟

روز‌به‌روز بر شمار استخرهای نقدینگی افزوده می‌شود و احتمالاً شما هم جزو افرادی هستید که دوست دارند تامین‌ کننده نقدینگی باشند. تامین‌کننده نقدینگی اصطلاح جدیدی است که این روزها در بازار کریپتو بسیار به گوش می‌رسد. بنابراین ممکن است سوال‌های بسیاری درباره این اصطلاح داشته باشید؛ تامین کننده نقدینگی (Liquidity Provider) کیست ، اصلاً استخر نقدینگی یا Liquidity Pool چیست و چطور کار می‌‌کند؟ چطور می‌توانیم به عنوان لیکوییدیتی پروایدر فعالیت کنیم؟

استخرهای نقدینگی بخش اساسی اکوسیستم دیفای و بخش مهمی از بازارسازهای خودکار (AMMs)، پروتکل‌های وام‌دهی و وام‌گیری، ییلد فارمینگ، دارایی‌های مصنوعی و بیمه روی زنجیره‌ای (On-chain‏) و بازی‌های بلاکچینی هستند. ما در این مقاله با مثال‌هایی بسیار ساده، از سیر تا پیاز تامین کننده نقدینگی را برای شما توضیح می‌دهیم و در انتها چند استخر نقدینگی بزرگ و معروف را به شما معرفی می‌کنیم. با ما همراه باشید.

استخر نقدینگی (Liquidity Pool) چیست؟

از آن‌جایی که آشنایی با استخر نقدینگی به شما کمک می‌کند که بهتر مفهوم تامین کننده نقدینگی را درک کنید، اجازه دهید پیش از پرداختن به اینکه تامین کننده نقدینگی (Liquidity Provider) کیست؟ به توضیح مفهوم استخر نقدینگی (Liquidity Pool) بپردازیم.

استخر نقدینگی در واقع قرارداد هوشمندی است که مجموعه‌ای از دارایی‌های دیجیتال که در پلتفرم‌های امور مالی غیر متمرکز استفاده می‌شوند، در این قرارداد هوشمند قفل می‌شوند. عملکرد استخر شبیه یک فضای ذخیره‌سازی هوشمند است. در واقع استخرهای نقدینگی یکی از راه‌های تامین نقدینگی مورد نیاز برای پلتفرم‌های امور مالی غیر متمرکز هستند. مفهوم نقدینگی در اینجا به معنای این است که چه مقدار سرمایه در این قراردادهای هوشمند قفل شده است. اما چرا به استخرهای نقدینگی نیاز داریم؟

به سیستمی که سفارشات را با یکدیگر مطابقت می‌دهد، Matching Engine یا موتور تطابق گفته می‌شود. موتور تطابق و دفتر سفارش جزء اساسی هر صرافی متمرکز (CEX) است. این مدل برای تسهیل معاملات در صرافی‌های متمرکز بسیار مناسب بوده و امکان ایجاد بازارهای مالی پیچیده را فراهم می‌کند. اما پلتفرم‌های دیفای امکان پیاده‌سازی این روش را ندارند. چرا؟ چون ترید کردن در این پروتکل‌ها اصطلاحاً روی زنجیره انجام می‌شود. یعنی همه اطلاعات تراکنش‌ها درون یک شبکه بلاکچین ذخیره خواهد شد، بدون اینکه یک سازمان مرکزی، بر دارایی‌های کاربران کنترل داشته باشد. مشکل اصلی اینجاست که اگر مثلاً یک صرافی مبتنی بر دفتر سفارش روی شبکه اتریوم داشته باشیم، برای ایجاد سفارش یا کنسل کردن آن یا هر نوع تعامل دیگری با اُردر بوک باید گس بپردازید که باعث افزایش چشمگیر هزینه معاملات می‌شود.

از طرف دیگر تامین نقدینگی برای تامین‌کنندگان نقدینگی هم دیگر سوددهی کافی نخواهد داشت. علاوه‌بر این، توان عملیاتی شبکه‌های بلاکچینی هنوز خیلی کم است. یعنی جمع بندی استخر نقدینگی شبکه‌های بلاکچینی توان لازم برای معامله میلیاردها دلار رمزارز در روز را ندارند. استخرهای نقدینگی را می‌توان در صرافی‌های غیر متمرکز به‌عنوان جایگزینی برای دفتر سفارش (Order Book) در نظر گرفت.

شایان توجه است که صرافی‌های غیرمتمرکزی مثل بایننس دکس ( Binance DEX) وجود دارند که از دفتر سفارش استفاده می‌کنند و عملکرد قابل توجهی هم دارند. صرافی بایننس که روی Binance Chain ایجاد شده، به طور خاص برای معاملات ارزان و سریع طراحی شده. از نمونه‌های دیگر می‌توان به سروم (Serum) که روی شبکه سولانا قرار دارد، اشاره کرد.

استخر نقدینگی توسط صرافی‌های غیر متمرکز مبتنی بر سیستم بازسازهای خودکار استفاده می‌شود. هدف از این کار انجام معاملات با نقدینگی بالا و با کمترین اسلیپیچ (Slippage) است. ما قبلاً در مقاله دیگری به‌طور مفصل به چیستی استخر نقدینگی، مزایا، نحوه کارکرد و فرآیند تعیین قیمت در استخر نقدینگی پرداخته‌ایم.

تامین ‌کننده نقدینگی (Liquidity Provider) کیست؟

همانطور که قبلاً هم اشاره کردیم؛ استخرهای نقدینگی قراردادهای هوشمندی هستند که کاربران می‌توانند دارایی‌های خود را به این قراردادهای هوشمند ارسال کنند. به این کاربران اصطلاحاً تامین‌ کننده نقدینگی (Liquidity Provider) یا LP گفته می‌شود. از این استخرهای نقدینگی برای وام‌دهی، وام‌گیری، تبادل رمزارزها، پروژه‌های ییلد فارمینگ و غیره استفاده می‌شود.
تامین‌ کننده نقدینگی به زبان ساده به کاربری گفته می‌شود که با فراهم کردن ارزهای دیجیتال مورد نیاز یک استخر، نقدینگی مورد نیاز برای پلتفرم‌های امور مالی غیر متمرکز را تامین می‌کند. در واقع تامین نقدینگی روشی است که در آن هم نقدینگی مورد نیاز بازار رمزارزها فراهم می‌شود و هم کاربرانی که می‌خواهند دارایی‌های ارزشمند خود را به جای فروش، هولد کنند با فعالیت به عنوان Liquidity Provider و سپرده‌گذاری کریپتوکارنسی‌های خود در استخرها، سود کسب می‌کنند.

وقتی سایر کاربران از دارایی‌های موجود در این استخرها استفاده کنند، درصدی از کارمزد تراکنش به تامین کنندگان نقدینگی تعلق می‌گیرد. به این نوع درآمد اصطلاحاً درآمد منفعل (Passive Income) گفته می‌شود. در ادامه مقاله نحوه محاسبه درآمد تامین کنندگان نقدینگی را بررسی خواهیم کرد.

نقش تامین کننده نقدینگی در استخرهای نقدینگی چیست؟

بازارسازهای خودکار یا AMMها امکان اجرای معاملات روی زنجیره‌ای، بدون نیاز به دفتر سفارش را ممکن می‌کنند. از آن‌جایی که برای ترید، هیچ نیازی به شخص ثالث نیست، تریدرها می‌توانند برای جفت ارزهای معاملاتی که ممکن است در صرافی‌های مبتنی بر اُردر بوک نقدینگی کافی نداشته باشند، پوزیشن باز کنند. همانطور که قبلاً هم اشاره کردیم، استخرهای نقدینگی، مجموعه‌ای از دارایی‌هایی هستند که توسط تامین کنندگان نقدینگی در قراردادهای هوشمند، سپرده‌گذاری شدند. بنابراین عوض اینکه با یک شخص ثالث طرف باشید، هنگام ترید با نقدینگی موجود در استخر سروکار دارید. یعنی برخلاف دفتر سفارش‌ها خریداران دیگر نیازی به فروشنده و فروشندگان دیگر نیازی به خریدار ندارند. تنها کافی است که نقدینگی جفت ارزی که می‌خواهند آن را ترید کنند در استخرها موجود باشد.

به‌طور معمول برای مشارکت در استخر نقدینگی به یک جفت رمزارز نیاز دارید که باید از نظر مقداری با هم معادل باشند. مثلاً اگر می‌خواهید در یک استخر ETH و USDC به عنوان تامین کننده نقدینگی مشارکت کنید، باید مقدار برابری از اتر و USDC را در این استخر واریز کنید. فرض کنید قیمت هر اتر ۲,۰۰۰ دلار است. بنابراین باید یک اتر و ۲,۰۰۰ دلار USDC را به این استخر واریز کنید.

توکن تامین نقدینگی چیست؟

برای اینکه بازارسازهای خودکار مثل یونی سواپ (Uniswap)، کرو (Curve) و بلنسر (Balancer) کارایی لازم داشته باشند، تامین کنندگان نقدینگی باید با دارایی‌های دیجیتال خود نقدینگی استخرها را تامین کنند. وقتی که توکن‌ها در استخرهای کریپتو سپرده‌گذاری می‌شوند، پلتفرم به صورت اتوماتیک یک توکن جدید که نماینده سهم سپرده‌گذار از استخر است را در اختیار آن‌ها قرار می‌دهد که به آن توکن تامین نقدینگی (Liquidity Provider Token) گفته می‌شود و با استفاده از آن می‌توان هم در پلتفرم بومی و هم در سایر برنامه‌های امور مالی غیر متمرکز استفاده کرد. LP توکن‌ها موجب می‌شوند که بازارسازهای خودکار به صورت غیر حضانتی باقی بمانند. در واقع شما به‌وسیله توکن‌های تامین نقدینگی کنترل دارایی‌های خود را در اختیار خواهید داشت که به‌جای کنترل توسط اپراتور انسانی، به‌وسیله کدهای قرارداد هوشمند مدیریت می‌شوند.

ارزش LP Tokenها بر اساس سهم شما از استخر محاسبه می‌شود. مثلاً اگر در استخر بلنسر که ارزش کلی معادل ۱۰۰ دلار دارد ۱۰ دلار گذاشته باشید، ۱۰ درصد از ال پی توکن‌های استخر را می‌گیرید. ۱۰ درصد به شما تعلق می‌گیرید، چون ۱۰ درصد از نقدینگی استخر را تامین کرده‌اید.

سود تامین‌کنندگان نقدینگی چگونه محاسبه می‌شود؟

درآمد تامین‌کنندگان نقدینگی با توجه به درصد سهم این افراد از استخر نقدینگی محاسبه می‌شود. هر پلتفرمی کارمزد تراکنش‌ها را به شیوه‌ای متفاوت محاسبه می‌کند. مثلاً اگر شما در صرافی غیر متمرکز کوییک سواپ معامله‌ای انجام دهید، ۰.۳ درصد از مبلغ کل به عنوان کارمزد تراکنش کم می‌شود که از این مقدار ۰.۲۵ درصد به تامین‌کنندگان نقدینگی تعلق می‌گیرد. در واقع این ۰.۲۵ درصد از مبلغ کارمزد به نسبت سهم هر شخص از استخر، بین لیکوییدیتی پروایدرها تقسیم می‌شود.
فرض کنید که شما در یکی از استخرهای کوییک سواپ رمزارز تتر و اتر را سپرده‌گذاری کرده‌اید و کاربر دیگری قصد دارد ۱۰۰ دلار تتر را برای خرید اتر معامله کند. مقدار ۰.۳ درصد از مبلغ کل (۱۰۰ دلار) به عنوان فی این معامله در نظر گرفته می‌شود. یعنی جمع بندی استخر نقدینگی کاربر باید ۰.۳ دلار کارمزد بپردازد و ۰.۲۵ درصد معادل ۰.۲۵ دلار از این مقدار به استخر شما تعلق می‌گیرد. اگر سهم شما از این استخر ۱۰ درصد باشد، شما به ازای این تراکنش ۰.۰۲۵ دلار دریافت می‌کنید.

کاربرد LP Tokenها چیست؟

امور مالی غیر متمرکز، فضایی است که به‌طور پیوسته تغییر می‌کند. بنابراین مفاهیم و اصطلاحات این حوزه هم دائماً عوض می‌شوند. مثلاً آن چیزی که در این مقاله به آن LP Token می‌گوییم در پروتکل بلنسر توکن استخر بلنسر (Balancer Pool Tokens) یا BPT و در یونی سواپ Pool Tokens یا Liquidity Tokens نامیده می‌شود. با وجود تفاوت در کلمات، معنی و کاربرد آن‌ها یکسان است. توکن‌های LP، اثباتی بر این هستند که شما با دارایی‌های خود در یک استخر مشارکت کرده و نماینده دارایی‌های شما و ادعایی مبنی بر اینکه می‌توانید دارایی‌های خود را پس بگیرید، هستند.

کاربرد دیگر ال‌پی توکن‌ها در Yield Farming است. ایده پشت ییلد فارمینگ این است که با سپرده‌گذاری توکن‌های خود در اپلیکیشن‌های دیفای مختلف می‌توانید درآمد و سود خود را به حداکثر برسانید. در واقع با جابه‌جایی توکن‌ها و استیکینگ و برداشت آن‌ها در پروتکل‌های مختلف سود شما به حداکثر می‌رسد. شما می‌توانید با استیک کردن ال‌پی توکن‌های خود در استخرهای مختلف می‌توانید سود قابل ملاحظه‌ای کسب کنید.

برای اینکه مفهوم آن را بهتر درک کنید، مراحل فارمینگ توکن CRV در پروتکل کرو را با یکدیگر بررسی می‌کنیم:

1. سپرده‌گذاری جفت ارز در استخر نقدینگی Curve
2. دریافت LP Token استخر
3. سپرده‌گذاری LP در استخر استیکینگ
4. دریافت توکن کرو (CRV)

در واقع با این کار شما ۲ بار از تامین کننده نقدینگی بودن، سود می‌برید؛ یکبار درآمد از طریق کارمزد تراکنش و بار دیگر به‌خاطر مشارکت در پروژه ییلد فارمینگ.

محبوب‌ترین پلتفرم‌های تامین نقدینگی

راه‌اندازی استخرهای نقدینگی موجب شد، بسیاری از پلتفرم‌های دیفای در بازار شناخته شوند و جامعه کریپتو در سال ۲۰۲۰ شاهد رونق گرفتن استخرهای نقدینگی بود. در ادامه به معرفی چندین پلتفرم‌ غیر متمرکز که بر پایه استخر نقدینگی بنا شده‌اند، می‌پردازیم:

یونی سواپ

یونی سواپ (Uniswap) را می‌توان نمونه شاخص و موفق صرافی غیر متمرکز بر پایه استخرهای نقدینگی دانست. ارزش کل قفل شده (TVL) در این صرافی ۲.۵۶ میلیارد دلار است. سود تامین کننده نقدینگی برای استخرهای این پلتفرم متغیر بوده و در بالاترین حالت ۰.۳ درصد در نظر گرفته شده است.

سوشی سواپ

دکس سوشی سواپ (Sushiswap) یکی از فورک‌های پلتفرم یونی سواپ است. ۰.۲۵ درصد از مبلغ کارمزد تراکنش‌ها به تامین‌کنندگان نقدینگی استخرهای این پلتفرم تعلق می‌گیرد. مقدار ارزش کل قفل شده در این پلتفرم در حال حاضر حدود ۴.۵۸۱ میلیارد دلار است.

کرو فایننس

پروتکل کرو فایننس (Curve Finance) یک صرافی غیر متمرکز است. از استخرهای نقدینگی کرو می‌توان به USDT، PAX Pool، Y Pool و sUSD Pool اشاره کرد. در حال حاضر کارمزد استفاده از تمام استخرهای کرو ۰.۰۴ درصد است که ۵۰ درصد از آن به تامین کنندگان نقدینگی تعلق می‌گیرد. مقدار TVL این پلتفرم در حال حاضر ۱۱.۳۵ میلیارد دلار است. در مقاله زیر می‌توانید با سازوکار این پلتفرم و نحوه کسب درآمد از استخرهای آشنا شوید.

پنکیک سواپ

پنکیک سواپ (PancakeSwap) یک صرافی غیر متمرکز مبتنی بر شبکه هوشمند بایننس (BSC) ساخته شده است. کارمزد تراکنش در پنکیک سواپ ۰.۲۵ درصد است که ۰.۱۷ درصد از آن به تامین کنندگان نقدینگی و ۰.۳ درصد به سازندگان استخرها تعلق می‌گیرد. تامین کنندگان نقدینگی برای کسب سود بیشتر می‌توانند LP ‌های خود را در در سرویس CAKE Farms این پلتفرم سپرده‌گذاری کنند. میزان نقدینگی موجود در این استخر در حال حاضر ۶.۳۲ میلیارد دلار است.

ریسک‌های مشارکت به عنوان تامین کننده نقدینگی

بزرگترین ریسک مشارکت در استخرهای بازارساز خودکار ضرر ناپایدار (Impermanent Loss) است. ضرر ناپایدار زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت دارایی سپرده شما در مقایسه با زمانی که آن را سپرده‌گذاری کردید، اختلاف فاحشی پیدا می‌کند. هر چقدر که واگرایی یا اختلاف بیشتر شود، پتانسیل اتفاق افتادن ضرر ناپایدار هم بیشتر می‌شود.

این اتفاق به دلیل نحوه عملکرد بازارسازهای خودکار است. در این سیستم‌ها باید نسبت ارزش مساوی هر جفت معاملاتی معین حفظ شود. مثلا اگر شما جفت ارز UNI/ETH را در استخر سپرده‌گذاری کرده باشید، اگر قیمت اتریوم افزایش پیدا کند، مقدار رمزارز یونی شما هم مجدداً تا جایی تغییر می‌کند که هر دو نسبت یکسانی با یکدیگر داشته باشند. در واقع ارزش دارایی شما باید از معادله x * y = k (k عددی ثابت است) تبعیت کند. اگر در این موقعیت بخواهید جفت ارز خود را برداشت کنید، مقدار توکن یونی سواپ شما در مقایسه با مقدار اولیه بیشتر و تعداد اتریوم‌ها نیز به نسبت حالت اولیه کمتر می‌شود. ضرر ناپایدار تنها در صورتی از بین می‌رود که قیمت هر دو رمزارز به همان عدد اولیه برگردد.

یکی دیگر از ریسک‌های تامین کننده نقدینگی بودن، ریسک قرارداد هوشمند است. زمانی که دارایی خود را در یک استخر سپرده می‌گذارید، آن‌ها در قرارداد هوشمند ذخیره می‌شوند. بنابراین با وجود اینکه از نظر فنی هیچ واسطه دارایی شما را نگهداری نمی‌کند، اما کدهای برنامه نویسی سرمایه شما را در اختیار دارند. در صورتی که باگ یا اشکالی در این کد وجود داشته باشد، ممکن است دارایی خود را برای همیشه از دست بدهید.

جمع‌بندی

تامین کنندگان نقدینگی کاربرانی هستند که با تامین جفت ارزهای یک استخر، در تامین نقدینگی صرافی‌ها، پروژه‌های ییلد فارمینگ، پروتکل‌های وام‌دهی و وام‌گیری و غیره مشارکت می‌کنند. این افراد در ازای تامین نقدینگی LP توکن دریافت می‌کنند که نماینده سهم آن‌ها از استخر است. علاوه‌بر این، هر بار که کاربران جفت‌ارزهای موجود در این استخرها را مبادله می‌کنند، درصدی از فی تراکنش‌ها به تامین کنندگان نقدینگی تعلق می‌گیرد. در این مقاله به این پرداختیم که تامین کننده نقدینگی (Liquidity Provider) کیست ، توکن تامین نقدینگی چیست و چطور می‌توانید به عنوان تامین کننده در استخرهای نقدینگی مشارکت داشته باشید. علاوه بر این ریسک‌های استخر نقدینگی و پلتفرم‌های محبوب نقدینگی را با یکدیگر بررسی کردیم. همانطور که می‌دانید صرافی‌های مبتنی بر بازارسازهای خودکار، لغزش قیمت کمتری دارند و مدت زمان انتظار برای انجام تراکنش در آن‌ها کمتر است. اما آمارها نشان می‌دهد که صرافی‌هایی که جمع بندی استخر نقدینگی از دفتر سفارش استفاده می‌کنند همچنان محبوبیت بیشتری دارند. به نظر شما علت این اتفاق چیست؟

مفهوم نقدینگی یا لیکوئیدیتی در ارز دیجیتال چیست؟

نقدینگی به این مفهوم است که می توان یک دارایی را به سرعت به پول نقد یا دارایی دیگر تبدیل کرد. به طور نمونه در نظر بگیرید شما مالک یک کتاب کمیاب ارزشمند قدیمی هستید و تصمیم دارید این کتاب را بفروش برسانید. مشکلی که وجود دارد این است که شما در یک جزیره بسیار دور به تنهایی زندگی می کنید. بنابراین هرچقدر کتاب شما دارای ارزش باشد اما خریداری برای آن وجود ندارد. حال در نظر بگیرید تصمیم به خرید بیت کوین به اندازه 100 هزار تومان دارید. شما می توانید این کار را به راحتی انجام داده و از طریق یکی از صرافی های ارز دیجیتال خرید خود را به آسانی انجام دهید. این خرید تاثیری روی قیمت این دارایی نخواهد داشت. بنابراین وجود نقدینگی در مورد دارایی های مالی اهمیت زیادی دارد.

نقدینگی چیست؟

یکی از معیارهای مهم برای بررسی امکان تبدیل آسان یک دارایی به دارایی دیگر بدون تاثیر روی قیمت آن دارایی را نقدینگی یا Liquidity می گویند. به عبارت دیگر نقدینگی نشان دهنده این است که آیا یک دارایی را می توان سریعا خرید و فروش کرد یا خیر. بر این اساس نقدینگی خوب، به معنی سرعت خرید و فروش یک دارایی بدون تغییر قیمت آن است. اما زمانی می گوییم نقدینگی یک دارایی کم است که امکان خرید و فروش آن به سرعت وجود ندارد. یا حتی در صورت معامله سریع آن، قیمت آن تغییر زیادی خواهد کرد.

یکی از نقد شونده ترین دارایی ها را می توان وجه نقد یا معادل های آن مانند کارت عابر بانک را دانست. دلیل آن این است که پول نقد به راحتی قابل تبدیل به دیگر دارایی هاست. در دنیای ارزهای دیجیتال نیز ارزهای با ثبات مانند تتر مشابه پول نقد عمل می کنند.

با وجود اینکه هنوز رمزارزها به عنوان بخشی از استانداردهای پرداخت روزمره تبدیل نشده اند، اما طولی نخواهد کشید که این اتفاق در میان عموم مردم پذیرفته شده و به عنوان روشی برای پرداخت به کار گرفته شود. با این وجود هم اکنون نیز ارزهای دیجیتال با ثبات حجم زیادی از بازار رمزارزها را به خود اختصاص داده اند و به یک دارایی نقد شونده مناسب تبدیل شده اند. اما از سوی دیگر برخی از کالاها مانند اتومبیل های خاص، املاک و مستغلات و. به دلیل اینکه خرید و فروش سختی دارند از نقدشوندگی پایینی برخوردارند. حتی در صورتی که شما یک اثر هنری گران قیمت در اختیار داشته باشید پیدا کردن خریدار با قیمت مناسب کار سختی خواهد بود.

مثلا شما تصمیم دارید اثر هنری خود را با یک خودرو گران قیمت تعویض کنید. یافتن شخصی که مالک چنین خودرویی باشد و قبول کند در ازای هزینه خودرو خود آن اثر هنری را دریافت کند تقریبا امکان پذیر نیست. در چنین حالتی پول نقد بهترین گزینه خواهد بود.

در حالت کلی می توان گفت میزان نقدشوندگی دارایی ها و کالاهای فیزیکی به دلیل ملموس بودن در مقایسه با دارایی های دیجیتال کمتر است. علاوه بر این دارایی های فیزیکی همراه با هزینه های اضافی دیگر مانند تعمیر و نگهداری و مالیات بوده و احتمال دارد خرید و فروش آنها در مدت زمان طولانی تری انجام شود. اما در رابطه با رمزارزها مبادلات و خرید و فروش کار بسیار راحتی است و در واقع تنها یک بازی انتقال بیت میان رایانه هاست.

آشنایی با انواع نقدینگی

• نقدینگی بازار
  امکان خرید و فروش دارایی ها با قیمتی منصفانه را نقدینگی بازار می نامند. قیمت تعیین شده در این نوع نقدینگی بسیار نزدیک به ارزش ذاتی یک دارایی است. به عبارت دیگر ارزش ذاتی یک دارایی را می توان چیزی میان کمترین قیمتی که یک فروشنده حاضر است آن را بفروشد و بیشترین قیمتی که یک خریدار حاضر است آن را بخرد دانست. هر چقدر میزان این اختلاف قیمت(شکاف قیمت) به وجود آمده کمتر باشد نقدینگی بازار بیشتر بوده و در نهایت احتمال خرید یا فروش یک دارایی افزایش می یاید.
• نقدینگی دارایی
  در بسیاری از متون تجاری و ترازنامه های کسب و کار از این اصطلاح استفاده می گردد. معنی آن توانایی پرداخت بدهی های یک شرکت از طریق محاسبه دارایی و گردش مالی اش است. هر چقدر نقدینگی دارایی یک شرکت بیشتر باشد تضمین کننده تراز مالی آن است.

شکاف قیمت چیست؟

شکاف یا اختلاف قیمت در واقع میزان تفاوت میان بیشترین قیمتی که یک خریدار حاضر است بابت یک دارایی پرداخت کند و کمترین قیمتی که فروشنده حاضر به فروش دارایی مورد نظر می شود. کمتر بودن میزان این شکاف قیمت نشان دهنده نقدینگی بیشتر و احتمال فروش بیشتر آن است. اما اگر شکاف قیمت بالا باشد یعنی نقدینگی بازار کمتر و احتمال انجام معامله نیز کمتر است. پس می توان نتیجه گرفت شکاف بالا به معنی راکد بودن بازار و شکاف پایین به معنی افزایش درخواست برای خرید و پویا بودن بازار است.

اهمیت نقدینگی چیست؟

در واقعیت تعدادی از رمزارزها از نقدینگی بهتری نسبت به دیگر رمزارزها برخوردارند. علت آن حجم معاملات بیشتر و بازدهی بالاتر آنهاست. به طور مثال میزان حجم معاملات برخی رمزارزها میلیاردها دلار بوده اما برخی دیگر فقط چندین هزار دلار است. به همین خاطر برخی از رمزارزها به دلیل نقدینگی پایین در بازار دچار مشکل خواهند شد.

اهمیت نقدینگی برای خرید و فروش آلت کوین ها بسیار مهم است. زیرا زمانی که شما اقدام به خرید یک رمزارز با نقدینگی پایین می کنید برای فروش آن با مشکل مواجه می شوید و فروش آن به آسانی فروش رمزارزهای دارای نقدینگی بالا نخواهد بود. به همین دلیل ترجیحا پیشنهاد می جمع بندی استخر نقدینگی شود رمزارزهایی را انتخاب کنید که دارای نقدینگی بالایی هستند.

در شرایط مختلف بازار معمولا نقدینگی دچار تغییر می شود. به طور مثال یک بحران مالی می تواند تاثیر منفی روی نقدینگی بازار داشته باشد. زیرا در چنین شرایطی افراد فعال در بازارهای مالی به منظور پرداخت بدهی های خود تصمیم می گیرند از بازار خارج شوند.

بیشتر بخوانید: ارز دیجیتال چیست؟

نحوه محاسبه نقدینگی ارز دیجیتال

1.میزان حجم معاملات

منظور از حجم معاملات در واقع تعداد کوین های فروخته شده در یک بازار را نشان می دهد. با استفاده از این گزینه می توانید روند حرکت بازار را تشخیص دهید. زمانی که حجم معاملات افزایش پیدا کند یعنی میزان خرید و فروش بیشتر شده است. در صورتی که مسیر قیمت از نظر حجم پشتیبانی نگردد به این مفهوم است که مردم کمی از این روند قیمت پشتیبانی می کنند. در نتیجه قیمت مورد نظر تنها برای مدت زمان کوتاهی پایدار خواهد ماند. به عبارت دیگر بالا رفتن قیمت در معاملات با حجم پایین نشان دهنده دستکاری شدن قیمت است.

2.شکاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش

هر کدام از صرافی های ارز دیجیتال یک دفتر سفارش(Order book) دارند که در آن کلیه سفارشات خرید و فروش نشان داده می شود. در واقع می توان گفت یکی از شاخص های بسیار جمع بندی استخر نقدینگی خوب برای بررسی میزان نقدینگی دفتر سفارش است. دلیل آن این است که امکان ارزیابی نقدینگی کوین یا رمزارز مورد نظر وجود دارد. با بررسی میزان تفاوت میان کمترین قیمت پیشنهادی فروش و بیشترین قیمت پیشنهادی خرید در دفتر سفارش امکان تخمین اختلاف قیمت خرید و فروش وجود دارد. در بازارهایی که میزان نقدینگی آنها کمتر است میزان اختلاف قیمت میان قیمت پیشنهادی خرید و فروش خیلی زیادتر است.

استخر نقدینگی چیست؟

مفهوم دیفای جزو مفاهیم مهم در بازار رمزارزهاست که توانست در این حوزه یک تحول بزرگ ایجاد کند. این مفهوم منجر به افزایش حجم مبادلات ارزهای دیجیتال شد. تا حدی که به وجود یک منبع نقدینگی در بازار برای بالا بردن سرعت مبادلات نیاز پیدا شد. به همین منظور استخر نقدینگی به وجود آمد.

در واقع استخر نقدینگی یک منبع از توکن های مختلف است که توسط قراردادهای هوشمند در صرافی های غیرمتمرکز مختلف قفل شده و هدف آن برطرف نمودن مشکلاتی است که به دلیل کم بودن میزان نقدینگی رخ می دهد.

بسیاری از صرافی های غیرمتمرکز نظیر یونی سواپ به وجود استخرهای تامین کننده نقدینگی برای ادامه دار بودن فعالیت های خود نیاز پیدا می کنند. به عبارت دیگر استخرهای نقدینگی تشکیل دهنده هسته اصلی صرافی های غیرمتمرکز هسصتند. برای اینکه معاملات و وام دهی بهتر و آسان تر انجام شود از این استخرها استفاده می گردد.

سرمایه گذاران قادر هستند مقداری از سرمایه خود را وارد این استخرها کرده و از این طریق میزان نقدینگی مورد نیاز برای انجام معاملات را تامین نمایند. پس از اینکه تراکنش انجام شد یک مبلغ به عنوان کارمزد از دو طرف معامله دریافت شده که مقداری از آن به عنوان پاداش به تامین کنندگان نقدینگی داده می شود. وجود استخرهای نقدینگی باعث جمع بندی استخر نقدینگی افزایش تعداد معاملات در بازار رمزارزها شده است.

جمع بندی

در این مطلب با مفهوم نقدینگی در ارزهای دیجیتال آشنا شدیم و دانستیم نقدینگی چیست و انواع نقدینگی کدام است. در حالت کلی می توان گفت انجام معامله در بازارهایی با نقدینگی بالا مطلوب تر به نظر می رسد. زیرا در موقعیت های بهتر می توان در این بازارها ورود یا خروج کرد. به بیان دیگر در صورت بالا بودن نقدینگی یک دارایی، سرمایه گذار قادر است در کوتاه ترین زمان ممکن دارایی خود را تبدیل به پول نقد کند. اما زمانی که نقدپذیری یک دارایی کم باشد، تبدیل کردن آن به پول نقد کار سختی بوده و مشکلاتی را به همراه دارد. در این حالت لازم است برای یافتن یک خریدار مناسب قیمت دارایی مورد نظر از قیمت منصفانه آن کم شود. این موضوع نشان می دهد نقدینگی یک دارایی اهمیت زیادی دارد.

ضرر ناپایدار Impermanent loss چیست؟

ضرر ناپایدار یا Impermanent loss یکی از دغدغه‌های اصلی تامین کنندگان نقدینگی در صرافی‌های غیرمتمرکز است. وقتی توکن‌هایی را به یک استخر نقدینگی واریز می‌کنید و قیمت آن چند روز بعد تغییر می‌کند، مقدار پولی که به دلیل آن تغییر از دست می‌رود، ضرر غیردائمی شما است. این ضرر بر ارائه‌دهنده نقدینگی تأثیر می‌گذارد، اما در عین حال، افراد زیادی را درگیر می‌کند. به طور مثال زمانی که تصمیم می‌گیریم توکن‌های خود را برای به دست آوردن سود سالانه در Uniswap سرمایه‌گذاری کنیم برای درک ضررهای غیردائمی و چگونگی تعیین میزان از دست دادن ارزش واقعی، نیاز به نوع خاصی از بررسی‌های دقیق است. معادلات و فرمول های زیادی وجود دارد که می تواند به عدد دقیق آن مقدار برسد. خبر خوب این است که ما قصد داریم تمام این ابهامات را ساده کنیم. در این مقاله با ضرر ناپایدار هنگام تامین نقدینگی و خطرات استفاده از AMM (بازارساز خودکار) آشنا می‌شوید.

آموزش ارز دیجیتال با محوریت دوره‌های غیرحضوری

AMM بازار ساز خودکار

بازارسازان خودکار و استخرهای نقدینگی، بیایید از جایی شروع کنیم که همه چیز آغاز می‌شود، صرافی‌های غیرمتمرکز از سیستمی به نام بازارساز خودکار استفاده می‌کنند که به هر دارنده توکن اجازه می‌دهد توکن‌های خود را در یک استخر نقدینگی سپرده‌گذاری کند. جفت توکن معمولاً مبتنی بر توکن‌های بر بستر اتریوم و یک استیبل کوین مانند DAI است. بنابراین، زمانی که یک معامله گر نیاز به تعویض اتریوم با DAI داشته باشد، می‌تواند به استخر بیاید، مقداری ETH را در آن قرار دهد و معادل آن را در DAI، منهای کارمزد تراکنش (0.3%) دریافت کند. این کارمزد تراکنش به افرادی پرداخت می‌شود که در استخر ارائه دهندگان نقدینگی سپرده گذاری کرده‌اند. یک استخر نقدینگی باید دارای نسبت 50/50 در ارزش هر دو توکن باشد.

آموزش پرایس اکشن با معرفی جدیدترین استراتژی موفق دنیا

نحوه کار AMM

به عنوان مثال، DAI یک استیبل کوین با دلار آمریکا است، بنابراین 1 DAI همیشه 1 دلار است. اگر ارزش یک واحد ETH معادل 100 DAI ارزش داشته باشد و 10 ETH در استخر وجود داشته باشد، باید 1000 DAI در کنار آن در استخر وجود داشته باشد. همچنین توجه داشته باشید که ارزش توکن‌ها در این استخر فقط تحت تأثیر نسبت بین آن‌ها هستند و نه قیمت‌ها در بازارهای خارجی. هنگام واریز به یک استخر، همچنین باید برای هر دو توکن مقدار مساوی واریز کنید. بنابراین، اگر می‌خواهید 1 ETH را به اشتراک بگذارید، باید 100 DAI نیز در کنار آن قرار دهید.

زیان دائمی به طور قابل توجهی به رفتار سرمایه‌گذاران در مورد نسبت ارزهای رمزنگاری شده درگیر در سپرده بستگی دارد. به عنوان مثال، اگر سرمایه‌گذاری وجود داشته باشد که بخواهد وجوه خود را با نسبت ETH و DAI به استخر نقدینگی واریز کند. حال، فرض کنید نقدینگی در استخر ثابت باقی می‌ماند. هیچ کارمزد معاملاتی یا نقدینگی به آن اضافه یا حذف نمی‌شود. اگر قیمت موجود یک توکن 50 دلار باشد، قیمت نسبی یک DAI به 1 دلار می‌رسد زیرا یک استیبل کوین است. در این مورد، این نسبت باید به نصف‌های مساوی تقسیم شود تا سرمایه‌گذار واحدهای مساوی از هر دو توکن را به استخر نقدینگی سپرده گذاری کند. اکنون با بزرگتر شدن سرمایه‌گذاری از مقدار اولیه، کیفیت کل در استخر بر اساس فرمول AMM (X * Y = K) خواهد بود. طبق این فرمول، بسته به نسبت سرمایه‌گذاری اولیه و آخرین سپرده، ارزش به 100 می‌رسد. تفاوت بین این دو به دلیل نوسانات قیمت های واقعی در بازار است. در چنین مواقعی، معامله‌گران معمولا ترجیح می‌دهند توکنی را با قیمت کمتری نسبت به قیمت واقعی بازار جهانی خریداری کنند. این رفتار منجر به کاهش مقدار یکی از ارزهای دیجیتال با افزایشی معادل در مقدار ارز دیگر می‌شود. این روند تا رسیدن به ثبات بازار ادامه می‌یابد. پس از رسیدن به این سطح اشباع، سرمایه‌گذاران معمولاً شروع به برداشت وجوه خود از سپرده‌ها می‌‌کنند که منجر به تفاوت بین دو ارزش دارایی در استخر نقدینگی می‌شود.

آموزش فارکس با محوریت 0-100 به صورت کاملا حرفه‌ای

چگونه می توانیم ضرر غیر دائمی را تخمین بزنیم؟

همان‌طور که یادگیری بلاک چین آسان است، تخمین میزان زیان دائمی نیز امکان‌پذیر است. با توجه به ماهیت غیرقابل پیش‌بینی زیان ناپایدار، تنها می‌توان شدت آن را تخمین زد. معمولاً بر اساس مقدار دارایی است، که به این معنی است که تا زمانی که یک جمع بندی استخر نقدینگی اقدام خارجی انجام نشود، پتانسیل تغییر را دارد. بنابراین، چه یک سرمایه‌گذار تصمیم به برداشت وجوه خود بگیرد یا خیر، احتمالاً ضرر غیردائمی خواهد شد. اگرچه این یک سناریوی بسیار رایج است، اما اینجا است که جالب‌تر می‌شود زیرا کاربر رقم بسیار متفاوتی نسبت به آن‌چه که معمولاً تصور می‌شود دریافت می‌کند. به عنوان مثال، اگر قیمت بیت کوین افزایش یابد، فرصت بسیار زیادی برای معامله گران آربیتراژ وجود دارد تا توکن‌ها را با قیمت ارزان‌تر خریداری کنند. از آن‌جایی که نرخ جدید بیت کوین با قیمت قدیمی آن در استخر نقدینگی متفاوت خواهد بود، کاربران می‌توانند آن را با ارز دیجیتال دیگری جایگزین کرده و آن را تا زمانی که نسبت به نرخ جدید برسد، در سپرده قرار دهند. این یک روش متداول برای برآورد ضررناپایدار است که می‌تواند در هر مجموعه استاندارد تامین نقدینگی رخ دهد. از این رو، یک سرمایه‌گذار می‌تواند ارزش تقریبی یک ضرر ناپایدار را در مورد سپرده‌های خود در کیف پول شخصی تا حد معینی ارزیابی کند.

چگونه از زیان دائمی جلوگیری کنیم؟

برای یک بازار مالی که دارای نوسان است، ضرر ناپایدار یک پدیده عادی است زمانی که یک سرمایه‌گذار ارزهای خود را در یک استخر نقدینگی واریز می‌کند. صرف نظر از این عوامل، قیمت مبادلات ارزهای دیجیتال همیشه در نوسان است. بسیاری از مردم با یادگیری اصول Defi به خوبی با این روش‌ها آشنا می‌شوند. با این حال، چندین راه دیگر می‌تواند به طور قابل توجهی از وقوع ضرر غیردائمی جلوگیری کند.

کارمزد معاملات

برای هر مورد معین از دست دادن غیردائمی، اطمینان از این‌که درصد مشخصی از کارمزد معاملات در مجموعه نقدینگی لحاظ شده است، ضروری است. کارمزد معاملات هزینه‌ای است که از معامله گرانی که استخر نقدینگی را تامین می‌کنند، دریافت می‌شود. پس از جمع بندی استخر نقدینگی وصول آن از معامله‌گران، درصد معینی از کل کارمزدها برای تسهیل مدیریت صحیح در اختیار تامین کنندگان نقدینگی قرار می‌گیرد. در بسیاری از مواقع، این مقدار برای مقابله با هر گونه ضرر ناپایدار در استخر نقدینگی کافی است. کارمزدهای معاملاتی بیشتر جمع‌آوری شده به این معنی است که موارد کمتری از ضرر غیردائمی وجود خواهد داشت. پس از شروع زنجیره، نقطه خاصی وجود خواهد داشت که در آن استخر با هزینه‌های کافی در دسترس خواهد بود. این مقدار معادل مقداری است که یک سرمایه‌گذار خاص در مورد دارایی‌های خود در یک مجموعه نقدینگی نگه می‌دارد.

کم کردن نوسانات

ضرر غیر دائمی معمولاً در موارد ارزهای دیجیتال داوطلبانه اتفاق می‌افتد. با انتخاب یک جفت ارز رمزپایه با قیمت‌های مبادله‌ای با نوسان کمتر، می‌توان هر وضعیت معینی از ضرر دائمی را کنترل کرد. چند نمونه از جفت ارزهای دیجیتال با ماهیت نوسان کمتر شامل DAI و USDT است. می‌تواند جفت ارزهای رمزنگاری‌شده دیگری با تغییرات مختلف یک توکن خاص وجود داشته باشد. با این حال، اطمینان از این امر ضروری است که این جفت ارزهای دیجیتال باید تقریباً قیمت یکسانی داشته باشند. این یک شرط مهم برای اطمینان و توجه به حرکات قیمت بین جفت ارز دیجیتال داده شده است. از سوی دیگر، اگر نوسانات قیمت یک ارز دیجیتال در وهله اول وجود نداشته باشد، می‌توان از ضرر ناپایدار تا حد زیادی جلوگیری کرد. از این رو، حفظ نوسانات پایین ارزهای دیجیتال یک کلید بالقوه برای از دست دادن اندک یا بدون ضرر دائمی است.

پیچیدگی در استخرهای تصفیه شده

دلایل زیادی وجود دارد که چرا ضررهای دائمی در هر استخر منحل شده اتفاق می‌افتد. یکی از محبوب‌ترین و رایج‌ترین دلایل در این میان وجود پیچیدگی در استخرهای نقدینگی است. معمولاً به دلیل تقسیم نصف مساوی مورد نیاز اکثر استخرهای نقدینگی اتفاق می‌افتد. برای غلبه بر این چالش، چندین صرافی غیرمتمرکز اعمال می‌شوند و از انواع نسبت‌های استخر نقدینگی برای خنثی کردن اثر کلی استفاده می‌کنند.

کتاب راهنمای ارز دیجیتال جهت ورود به دنیای بازار ارز دیجیتال

ضررناپایدار تجربه بسیار زیان‌باری است که هیچ سرمایه‌گذاری دوست ندارد آن را تجربه کند. تقریباً یک کابوس برای هر سرمایه‌گذار موجود است که مشتاق است وجوه خود را در قالب ارزهای دیجیتال روی بلاک چین قفل کند. با این حال، یک سرمایه‌گذار می‌تواند با اقداماتی که در مورد آن صحبت کردیم، احتمال ضررهای ناپایدار را با سپرده‌های خود کاهش دهد. علاوه بر این، ما شما را به شدت تشویق می‌کنیم که در حوزه Defi آموزش ببینید تا از خطرات دیگر این حوزه نیز آگاه شوید. این امر می‌تواند به طور قابل توجهی به شما در درک اصول اولیه از خطرات احتمالی در هنگام معامله با ارزهای دیجیتال در بلاک چین کمک کند.

آشنایی با مفهوم نقدینگی (Liquidity)

نقدینگی معیاری است که میزان سهولت تبدیل یک دارایی به پول نقد را مشخص می‌کند. ممکن است نایاب‌ترین، ارزشمند‌ترین و قدیمی‌ترین کتاب را در قفسه کتاب‌های خود داشته باشید اما اگر در جزیره‌ای دور افتاده ساکن باشید، امکان پیدا کردن یک خریدار برای کتاب خود بسیار مشکل است. از طرفی دیگر اگر علاقه‌مند به خرید 100 دلار بیت کوین با جفت ارز BTC/USDT در بایننس باشید، می‌توانید به دلیل نقدینکی بالاییمه دارد این کار را تقریباً در همان لحظه بدون تاثیر خاصی بر قیمت خریداری کنید. به همین دلیل نقدینگی در حوزه دارایی‌های مالی اهمیت بسیاری دارد. بهترین راه برای اندازه‌گیری سلامت یک بازار چیست؟ به این منظور می‌توانید نگاهی به حجم معاملات، نوسانات و اندیکاتور‌های تکنیکال بیندازید. با این حال فاکتور بسیار مهم دیگری نیز وجود دارد که نقدینگی نام دارد. اگر نقدینگی بازاری کم باشد امکان تبدیل کردن دارایی به پول بدون تاثیر بر قیمت وجود ندارد. نقدینگی در بازار چیست؟ در این مقاله به پاسخ این سوال خواهیم پرداخت.

نقدینگی چیست؟

نقدینگی معیاری برای سنجش سهولت تبدیل یک دارایی به دارایی دیگر بدون تاثیر و کاهش قیمت است. به بیانی ساده‌تر، نقدینگی به این معنی است که به چه سرعت می‌توان به خرید و فروش یک دارایی پرداخت. بدین ترتیب، نقدینگی بالا به این معنا است که دارایی به سرعت و آسانی قابل خرید و فروش باشد بدون اینکه تاثیر چشم گیری بر قیمت بگذارد. در مقابل نقدینگی پایین به این معنا است که دارایی به سرعت قابل خرید و فروش نمی‌باشد یا اینکه فروش دارایی تاثیر چشم گیری بر قیمت آن می‌گذارد.

پول فیات یا دارایی‌های معادل آن را می‌توان به عنوان نقدپذیرترین دارایی تلقی کرد که به راحتی امکان تبدیل آن به دارایی‌های دیگر وجود دارد. دارایی مشابه با پول فیات در دنیای رمزارز‌ها، استیبل کوین‌ها می‌باشند.

استیبل کوین‌ها ارز‌های رمزنگاری شده‌ای هستند که عموماً برای پرداخت‌های خرد و روزانه مورد استفاده قرار نمی‌گیرند و تنها گذر زمان است که به پذیرش گسترده‌ آنها کمک می‌کند. با این حال، از آنجایی که استیبل کوین‌ها پلی بین ارزهای فیات و دارایی‌های رمزارزی هستند و در کنارش از پشتوانه پول فیات بهره می‌برند، از نقدینگی بالایی برخوردار می‌باشند.

از طرفی دیگر خودرو‌های عجیب غریب یا آیتم‌های نایاب دارایی‌هایی با نقدینگی پایین هستند. به این دلیل که خرید و یا فروش آنها به آسانی انجام نمی‌شود. ممکن است شما صاحب یک آیتم بسیار خاص و نایاب باشید اما پیدا کردن فردی علاقه‌مند برای خرید آن مشکل است.

تصور کنید که شما علاقه‌مند به خرید یک ماشین در ازای یک آیتم منحصر به فرد هستید. پیدا کردن فردی که مالک ماشین مورد نظر شما باشد و دقیقاً خواهان آیتم شما به عنوان روش پرداخت باشد تقریباً غیرممکن است. در این مثال کار آمدی پول را متوجه می‌شوید.

دارایی‌های فیزیکی عموما نقدینگی پایین‌تری نسبت به دارایی‌های دیجیتال دارند. به این دلیل که انتقال مالکیت عموماً با هزینه‌هایی همراه است و نیز نیازمند زمانی برای انجام این کار است. با این حال، مبادله دارایی‌های دیجیتال، یعنی خرید و فروش این دارایی‌ها تنها با انتقال آنها در کامپیوتر صورت می‌گیرد که همین موضوع عامل افزایش نقدینگی می‌شود زیرا انجام معامله به این طریق بسیار ساده است.

بنابر آنچه گفته شد نقدینگی را می‌توان یک طیف در نظر گرفت که یک طرف آن پول و طرف دیگر آن دارایی‌هایی با نقدینگی پایین مانند آیتم‌های نایاب قرار دارد.

انواع نقدینگی

به طور کلی دو نوع نقدینگی وجود دارد. نقدینگی بازار و نقدینگی حسابداری که در ادامه به توضیح هر یک خواهیم پرداخت.

نقدینگی بازار

نقدینگی در بازار یا (market liquidity)، توانایی بازار برای خرید و فروش آسان و سریع دارایی‌ها است. هرچه نقدینگی در بازار بیشتر باشد فروشنده و خریدار راحت‌تر یکدیگر را پیدا می‌کنند و فرآیند معامله راحت‌تر رانجام می‌شد به این صورت که نیازی نیست فروشنده برای فروش دارایی خود قیمت را بیش از حد پایین آورد و یا برعکس خریدار برای خرید دارایی مورد نظر خود مبلغ بسیار بالاتری را پرداخت کند. تعداد سفارش‌های خرید و فروش در بازار زیاد است تبدیل دارایی‌ها و اوراق بهادار راحت و سریع انجام می‌شود.

نقدینگی حسابداری

نقدینگی حسابداری اصطلاحی است که بیشتر در حوزه تجارت کاربرد دارد و به این موضوع شاره می‌کند که افراد و شرکت‌ها با استفاده از دارایی‌های نقد خود می‌توانند از پسوظایف مالی خود بربیایند یا خیر. نقدینگی حسابداری به محاسبه‌ توان شرکت‌ها و افراد برای پرداخت بدهی اشاره دارد و با سلامت مالی شرکت ارتباط مستقیم دارد. به طور کلی به توانایی شرکت برای پرداخت بدهی‌های کوتاه مدت خود با دارایی حال حاضر نقدینگی حسابداری گفته می‌شود.

تفاوت قیمت خرید و فروش (The bid ask spread)

تفاوت قیمت خرید و فروش، میزان تفاوت بین پایین‌ترین قیمت فروش جمع بندی استخر نقدینگی و بالاترین قیمت خرید است. همانطور که انتظار می‌رود هرچه این تفاوت قیمت پایین‌تر باشد بهتر است و نشان دهنده‌ نقدینگی مناسب است. اما اگر این تفاوت قیمت بالا باشد به این معنی است که بازار از نقدینگی پایینی برخوردار است و تفاوت بسیاری بین جایی که خریداران خواستار خرید و فروشندگان خواستار فروش هستند وجود دارد.

این اختلاف قیمت برای تریدر‌ها می‌تواند سودمند باشد و به اصطلاح عمل آربیتراژ را انجام دهند. به این صورت که از این اختلاف قیمت بار‌ها و بار‌ها سود‌های خرد دریافت می‌کنند. در حالی که این تریدر‌ها به کسب سود از آربیتراژ می‌پردازند، این عملشان به نفع بازار نیز می‌باشند. چطور؟ به این دلیل که با انجام معامله به نقدینگی بازار کمک کرده و معامله را برای تریدر‌های دیگر آسان‌تر می‌کنند.

تریدر‌های آربیتراژ از اختلاف قیمت زیاد بین جفت ارز‌های مشابه در صرافی‌های متفاوت جلوگیری می‌کنند. آیا تا به حال به این موضوع توجه کرده‌اید که قیمت بیت کوین در صرافی‌های بزرگ با نقدینگی بالا به طور عجیبی یکسان است؟ این موضوع به لطف تریدر‌های آربیتراژ اتفاق افتاده است، افرادی که تفاوت قیمتی را در صرافی‌های متفاوت مشاهده و از آن سود دریافت می‌کنند.

دلایل اهمیت نقدینگی

از آنجایی که رمز ارز‌ها دارایی‌های دیجیتالی هستند، لازم است از نقدینگی مناسبی برخوردار باشند. با این حال نقدینگی جمع بندی استخر نقدینگی در تمام این دارایی‌ها یکسان نیست و نقدینگی برخی از رمز ارز‌ها از برخی دیگر بیشتر است.

برخی بازار‌ها روزانه تنها چند هزار دلار حجم معامله دارند در حالی که حجم معامله برخی دیگر میلیارد‌ها دلار است. نقدینگی برای رمز ارز‌هایی مانند بیت کوین و اتریوم مشکل به حساب نمی‌آید اما کوین‌های دیگر ممکن است با مشکل نقدینگی در بازار مواجه شوند.

این موضوع در آلت کوین‌ها از اهمیت بالاتری برخوردار است. اگر شما پوزیشنی در یک کوین با نقدینگی پایین باز کنید ممکن است نتوانید در قیمت دلخواه از آن خارج شوید. به این دلیل است که معامله دارایی‌ها با نقدینگی مناسب بهتر است.

نقدینگی می‌تواند در شرایط مختلف بازار تغییر کند. یک بحران مالی می‌تواند تاثیر قابل توجهی بر نقدینگی داشته باشد به این دلیل که فعالان بازار برای پوشش بدهی‌های کوتاه مدت یا تعهدات مالی خود برای خروج عجله می‌کنند.

نقدینگی در صرافی

نقدینگی در صرافی‌ها نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. به این دلیل که هرچه نقدینگی صرافی بالاتر باشد معامله‌گران با قیمت بهتر و آسان‌تر می‌توانند به معامله بپردازند. همانطور که می‌دانید کریپتو کارنسی‌ها ذات غیرمتمرکزی دارند و منطقی است که معاملات نیز در این صرافی‌ها انجام شود با این حال از آنجایی که نقدینگی در صرافی‌های متمرکز بالاتر است بیشتر افراد برای انجام معاملات خود صرافی‌های متمرکز مانند بایننس را به صرافی‌های خارجی ترجیح می‌دهند.

با این حال صرافی‌های غیرمتمرکز نیز از مکانیزم جالبی برای افزایش نقدینگی استفاده می‌کنند. به این صورت که افراد دارایی‌های خود را در قبال دریافت سود در این استخرها قفل می‌کنند و به نقدینگی رمزارزهای مختلف در صرافی کمک می‌کنند. انتظار می‌رود باتوجه به پیشرفت‌های چشمگیری که از صرافی‌های غیرمتمرکز شاهد هستیم، در آینده از نقدینگی بیشتری بهره ببرند و کاربرد آن‌ها افزایش یابد. برای آشنایی بیشتر با نقدینگی می‌توانید ویدئو استخر نقدینگی را مشاهده کنید.

جمع‌بندی

در این مقاله به بررسی مفهوم نقدینگی و معرفی این فاکتور‌ مهم در بازار‌های مالی پرداختیم. نقدینگی در بازارهای مالی از اهمیت بسیاری برخوردار است. به طور کلی تریدر‌ها یا معامله‌گران علاقه‌مند به معامله در بازار‌هایی با نقدینگی بالا هستند. به این دلیل که قادرند به سرعت و آسانی به پوزیشن وارد و یا خارج شوند.