جریان نقدینگی چیست؟

نسبت های مالی چیست و چه کمکی می کند؟

ممکن است برای افرادی که با مباحث اقتصادی و حسابداری آشنایی ندارند، همواره این سوال ایجاد شود که یک حسابدار میزان سرمایه، سود یا زیان یک شرکت را بر چه اساسی محاسبه می کند و برای نشان دادن آن از چه چیزهای کمک می گیرد. و یا رئیس شرکتی که می خواهد از اوضاع و شرایط مالی شرکت خود آگاه شود، باید چه قسمت هایی را بررسی کند و چه اطلاعاتی را از حسابدار خود بخواهد؟ نسبت های مالی در این موارد به کسب و کارها کمک می کند.

در این نسبت های مالی را که ارقام قابل فهمی هستند به شما معرفی می‌کنیم و با انواع آن ها آشنا می‌شویم. پس اگر شما نیز به مباحث حسابداری علاقه‌مند یا نیازمند به آن هستید، تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.

نسبت مالی چیست؟

نسبت های مالی به اعداد و ارقامی گفته می شوند که اطلاعات قابل درکی را از صورت های مالی یک شرکت نشان می دهند. به عبارت دیگر نسبت های مالی حاصل تقسیم اعدادی هستند که برای تفسیر صورت های مالی به کار می روند.
یکی از مواردی که صاحبان شرکت ها قبل از تاسیس و ثبت شرکت به آن توجه می کنند سودده بودن آن کسب و کار است. با استفاده ازنسبت های مالی، وضعیت مالی شرکت ها محاسبه می شود و می توان شرایط پیشرفت یا روند نزولی شرکت را با استفاده از آن ها سنجید.

هدف و کاربرد نسبت های مالی

تحلیل نسبت‌ های مالی با اهداف مختلفی انجام می شود که مهم‌ترین آن ها عبارت هستند از:

• یکی از اهداف تحلیل نسبت های مالی مقایسه عملکرد شرکت با سایر رقبا است. به عبارت ساده‌تر حسابداران با استفاده از ارقام حاصل شده از صورت های مالی و تقسیم آن ها بر یکدیگر می خواهند عملکرد شرکت خود را با سایر رقبا بسنجند تا نقاط قوت و ضعف را مشخص کنند و سعی در بهبود شرایط موجود داشته باشند.
• از دیگر اهداف تحلیل نسبت های مالی بررسی عملکرد شرکت برای تحقق پیشرفت و دست یافتن به اهداف والا است.
• پیش‌بینی وضعیت مالی شرکت در آینده و ترسیم چشم‌اندازی برای آینده را نیز می توان جزو اهداف و کاربردهای نسبت های مالی دانست.

انواع نسبت مالی

بهتر است بدانید نسبت های مالی انواع مختلفی دارند و برای به دست آوردن نتیجه هر بخش باید از نسبت خاصی استفاده کرد. این نسبت ها در یک دسته‌بندی کلی به پنج گروه تقسیم می شوند که هر یک جریان نقدینگی چیست؟ از آن ها نیز خود زیر مجموعه های مختلفی دارد.
انواع نسبت های مالی از قرار زیر هستند:

1- نسبت نقدینگی

توانایی بازپرداخت شرکت را در بدهی های کوتاه مدت خود، نسبت نقدینگی می گویند. بالا بودن این عدد نشان می دهد که شرکت توانایی عمل به تعهدات خود و بازپرداخت بدهی های کوتاه مدت را خواهد داشت.

باید توجه داشته باشید که همواره بالا بودن این نسبت نشانه خوبی نیست. زیرا اگر میزان نسبت نقدینگی بالاتر از میانگین معمول باشد، نشان می دهد که شرکت در جذب سرمایه خارجی عملکرد مثبتی نداشته است.
نسبت نقدینگی خود به انواع مختلف زیر تقسیم می شود که در زیر توضیح می دهیم.

نسبت جاری

یکی از انواع نسبت های نقدینگی که از آن استفاده بالایی می شود و جزو ساده‌‌ترین نسبت های نقدینگی به شمار می آید، نسبت جاری است. نسبت جاری از حاصل تقسیم دارایی های جاری بر بدهی های جاری به دست خواهد آمد.

برای توضیح بیشتر این مساله باید گفت دارایی های جاری دارایی هایی هستند که می توان آن ها را به یکدیگر تبدیل کرد. همچنین این دارایی ها در صورت نیاز می توانند به پول نقد تبدیل شوند.
از سوی دیگر بدهی های جاری بدهی هایی هستند که برای بازپرداخت آن ها کمتر از یک سال زمان نیاز است.

نسبت آنی

محاسبه نسبت آنی در قیاس با نسبت جاری اندکی سخت‌تر است. برای به دست آوردن مقدار نسبت آنی باید مقدار بدهی های جاری را بر دارایی هایی که قدرت نقدشوندگی کمتری دارند تقسیم کرد. این دارایی ها می تواند شامل کالا و موجودی های شرکت باشد.

نسبت وجه نقد

نسبت پول نقد یکی دیگر از انواع نسبت های نقدینگی است که میزان توانایی وجه نقد یک شرکت را به دست می آورد. اگر شرکت ها بخواهند عملکرد مثبتی از خود نشان دهند باید میزان نسبت وجه نقد آن ها در حد قابل قبول باشد.

به عبارت دیگر حتی اگر یک شرکت میزان سوددهی بالایی داشته باشد و میزان دارایی غیر نقد آن عدد بزرگی باشد اما نتواند این دارایی ها را به پول نقد تبدیل کند، عملکرد مالی شرکت زیر سوال خواهد رفت.

برای به دست آوردن این نسبت ابتدا باید حاصل جمع سرمایه‌گذاری های کوتاه مدت و وجه نقد شرکت را محاسبه کرد سپس بدهی های جاری را بر این مقدار به دست آمده تقسیم کنید.

2- نسبت فعالیت

نسبت فعالیت یکی دیگر از نسبت های مهم مالی است که با نام نسبت کارایی نیز شناخته می شود. این نسبت به کمک تحلیل میزان فروش یک شرکت و تاثیری که دارایی ها بر آن خواهند داشت، نشان می دهد که کارایی دارایی ها در چه حدی است.

نسبت فعالیت خود انواع مختلفی دارد که عبارت هستند از:

• دوره وصول مطالبات مجموعه
• دوره واریز طلبکاران
• دوره گردش موجودی اقلام
• دوره گردش اقلام نیم‌ساخته
• درصد تغییر فروش
• دفعات گردش دارایی
• دفعات گردش سرمایه ثابت
• دفعات گردش سرمایه جاری

نسبت فعالیت همچنین نشان‌دهنده سرعت تبدیل دارایی های مختلف به وجه نقد یا فروش است. همچنین این نسبت مشخص می کند که دارایی ها تا چه میزان در فروش نهایی شرکت تاثیر داشته‌اند. این نسبت از روش بررسی میزان فروش و تاثیر دارایی ها بر آن محاسبه می شود.

3- نسبت اهرمی

نسبت اهرمی یا نسبت سرمایه نسبتی است. این نسبت، توانایی شرکت را در بازپرداخت بدهی های بلند مدت یا میان مدت نشان می دهد.
این نسبت میزان سرمایه ای را که سهامداران وارد شرکت کرده‌اند و همچنین میزان درآمد شرکت را برای بازپرداخت بدهکاری های طولانی مدت مشخص می کند. به همین دلیل بررسی آن از اهمیت بالایی برخوردار است.

این نسبت کمک می کند ساختار دارایی و میزان هزینه های شرکت مشخص شود تا برای زمان رکود اقتصادی یا رشد آن، عملکرد شرکت تا حد زیادی قابل پیش‌بینی باشد. بالا بودن سود سرمایه‌گذاری به نسبت هزینه های صرف شده برای آن نشان می دهد که شرکت از منابع مالی خارجی بی‌نیاز است.

نسبت اهرمی خود به چندین زیرمجموعه تقسیم می شود که در حالت کلی به شرح زیر هستند:

نسبت بدهی

نسبت بدهی که نشان‌دهنده تاثیر بدهی های جاری و بلند مدت در تامین سرمایه شرکت است، از حاصل تقسیم مجموع دارایی بر مجموع بدهی به دست می آید. بالا بودن این رقم مشخص می کند که درصد بالایی از سرمایه شرکت از طریق بدهی و منابع مالی خارجی تامین شده است.

نسبت سرمایه ثابت به ارزش خاص

قبل از آشنا شدن با نسبت سرمایه ثابت به ارزش ویژه، باید با تعریف ارزش ویژه آشنا شوید.
ارزش ویژه از حاصل تفریق میزان بدهی های شرکت از دارایی کل به دست می آید. نسبت سرمایه ثابت به ارزش خاص نشان‌دهنده مقدار ارزش ویژه برای خرید سرمایه‎های ثابت شرکت است.

در صورت کمتر بودن مقدار سرمایه ثابت شرکت به ارزش ویژه، می توان این‌طور نتیجه گرفت که درصد پایینی از ارزش های ویژه برای خرید سرمایه شرکت خرج شده است.

اگر ساده‌تر بگوییم پایین بودن این رقم مشخص می کند که مقدار نقدینگی شرکت بالا است و این موضوع یک امتیاز مثبت برای آن محسوب می شود.
برای به دست آوردن نسبت سرمایه ثابت به ارزش ویژه، دارایی ثابت بر ارزش ویژه تقسیم خواهد شد.

نسبت کل بدهی به ارزش خاص

از دیگر انواع نسبت های اهرمی نسبت کل بدهی به ارزش ویژه است. بالا بودناین نسبت را نمی توان خوب دانست و به معنی درصد بالایی از بدهی ها در ساختار دارایی شرکت و به بیان ساده‌تر بالاتر بودن قدرت اعتباردهندگان از سرمایه‌گذاران خواهد بود.
برای به دست آوردن حاصل این نسبت باید بدهی کل را بر ارزش ویژه تقسیم کنید.

نسبت بدهی جاری به ارزش خاص

بالا بودن بدهی های جاری شرکت کاهش میزان نقدینگی آن را در پی خواهد داشت. به همین منظور در صورت بالا بودن میزان این نسبت باید در ساختار دارایی شرکت اصلاحاتی انجام شود.
نسبت بدهی جاری به ارزش ویژه از طریق تقسیم بدهی جاری بر ارزش ویژه به دست خواهد آمد.

نسبت مالکانه

نسبت مالکانه که یکی از نسبت های اهرمی است، بیانگر درصد سرمایه سهامداران در دارایی شرکت است. هرچه این نسبت عدد بالاتری را نشان دهد، یعنی شرکت به تعهدات مالی خود پایبند است و توانایی بازپرداخت وعده های خود را دارد.
از سوی دیگر پایین بودن این نسبت نشان‌دهنده بالا بودن درصد سرمایه خارجی در شرکت است. با حاصل تقسیم ارزش ویژه بر دارایی کل نسبت مالکانه به دست می آید.

4- نسبت ارزش بازار

از دیگر نسبت های مالی رایج نسبت ارزش بازار است که دیدگاه سهامداران را به آینده شرکت نشان می دهد. این نسبت شامل انواع زیر است:

• نسبت قیمت به سود یا P/E که از حاصل تقسیم قیمت بازار سهام بر سود هر سهم به دست می آید.
• نسبت PEG از حاصل تقسیم نسبت P/E بر نرخ رشد سالانه درآمد به دست خواهد آمد.
• نسبت قیمت به فروش یا P/S حاصل تقسیم قیمت بازار سهام بر کل فروش یک سال اخیر است.
• نسبت قیمت به جریان نقدینگی یا P/CF حاصل کسر قیمت بازار سهام بر جریان وجه جریان نقدینگی چیست؟ نقد هر سهم است.
• نسبت قیمت به ارزش دفتری یا P/BV از حاصل تقسیم قیمت بازار سهام بر ارزش دفتری هر سهم حاصل می شود.

5- نسبت سودآوری

نسبت سودآوری کمک می کند که میزان توانایی شرکت درباره کسب سود مشخص شود. این نسبت نشان از سلامت مالی شرکت است. زیرا سهامداران تمایل دارند در شرکتی سرمایه‌گذاری کنند که احتمال سوددهی آن بالا باشد. از سوی دیگر اعتباردهندگان مایل به همکاری با شرکت هایی هستند که توانایی بازپرداخت اعتبار را از طریق سود حاصل شده دارند.

نسبت سودآوری به چند دسته تقسیم می شود که مهم‌ترین های آن به شرح زیر هستند:

• نسبت حاشیه سود خالص که حاصل تقسیم سود خالص بر فروش خالص است.
• نسبت حاشیه سود ناخالص از کسر سود ناخالص بر فروش خالص به دست می آید.
• نسبت بازده سرمایه‌گذاری نتیجه تقسیم سود خالص بر میانگین کل دارایی ها است.

سخن نهایی

نسبت های مالی اعداد و ارقام مشخصی هستند که حسابداران از صورت های مالی به دست می آوردند و به تفهیم وضعیت مالی شرکت در گذشته، حال یا آینده کمک خواهند کرد.

این نسبت ها انواع مختلفی دارند و به طریق متفاوتی محاسبه می شوند که در این مطلب انواع و روش محاسبه آن ها را توضیح دادیم.

بازیگران بزرگ پشت نقدینگی فارکس چه کسانی هستند؟

بازار فارکس، از نظر میانگین مالی در گردش و میانگین درآمد هر تریدر بزرگ ‌ترین بازار از نظر شرکت‌کنندگان است. همانطور که از طبیعت بازار فارکس پیداست، برای اینکه تریدر موفقی باشید، مدیریت ریسک و نوسانات اهمیت بالایی دارد. درک این دو عامل با درک نقدینگی همراه است.

نقدینگی بازار فارکس چیست و چگونه تامین می‌شود؟

نقدینگی (liquidity) اهمیت بالایی در ساختار بازار فارکس دارد. بدون وجود نقدینگی، فعالیت بازار نظم خود را از دست می‌دهد که این بی‌نظمی با جهش قیمت در بازار دیده می‌شود. با این حال، بازاری که نقدینگی بالایی داشته باشد، امکان انتقال آسان برای ورود و خروج را ایجاد می‌کند، و زمینه را برای مشارکت همه بازیگران در بازار از سفته بازان کوچک تا مؤسسات بزرگ فراهم می‌کند.

نقدینگی در بازار فارکس عبارت است از توانایی یک جفت ارز برای معامله (خرید / فروش) در صورت وجود تقاضا. برای مثال هنگامی که با جفت ارزهای اصلی معامله می‌کنید، بازاری که با آن معامله می‌کنید نقدینگی بسیار بالایی دارد. با این حال، شما بر اساس نقدینگی موجود موسسات مالی معامله می‌کنید که شما را وارد یا از معامله مورد نظرتان خارج می‌کند.

همه جفت ارزها نقد نیستند. در واقع ارزها بر اساس دسته بندی که در آن قرار می‌گیرند سطح نقدینگی متفاوتی دارند. نقدینگی فارکس با حرکت تریدرها از جفت‌های اصلی به جفت‌های فرعی و در نهایت به جفت‌های اگزاتیک کاهش می‌یابد.

نقدینگی به سادگی یا توسط یک تریدر کوچک در ایالات متحده، اروپا یا آسیا ایجاد نمی‌شود؛ بلکه توسط تامین کننده نقدینگی، که یک بروکر بازار یا مؤسسه‌ای است که به عنوان یک بازارساز در یک طبقه دارایی انتخاب شده رفتار می‌کند، تولید می‌شود. اساساً تأمین‌ کننده نقدینگی در هر دو انتهای معاملات ارزی نقش دارد و یک ارز خاص را با قیمت مشخص فروخته و خریداری می‌کند. در حقیقت با انجام این پروسه، بازارسازی می‌‌کند.

چرا نقدینگی اهمیت دارد؟

ممکن است برای برخی این سوال پیش بیاید که «چرا باید به نقدینگی اهمیت داد؟». پاسخ در ثبات قیمتی بیشتر است. ارائه دهندگان نقدینگی ریسک قابل توجهی را تحمل می‌کنند و با انجام این کار پاداش قابل توجهی نیز دریافت می‌کنند؛ زیرا قادر به مشاهده جریان سفارشات می‌شوند. مهم تر اینکه آنها مایل هستند در یک دوره معاملاتی پر نوسان طرف دیگر معامله باشند، بنابراین به سفته بازان کوچک امکان مدیریت ریسک بهتر داده می‌شود. چیزی بدتر از این نیست که در یک بازار بدون نقدینگی در طرف اشتباه معامله باشید.

لیستی از بزرگترین بازیگران فارکس:

بانک‌های تجاری (Commercial Banks)

بانک‌ها معمولاً هم در حجم زیادی از معاملات سفته بازی و هم در گردش معاملات روزانه شرکت دارند. برخی از آنها روزانه میلیاردها دلار با ارزهای خارجی معامله می‌کنند. برخی از طرف مشتریان معامله می‌کنند و برخی از حساب‌های اختصاصی استفاده می‌کنند.

بانک‌های تجاری و بانک‌های سرمایه‌گذاری برای تمام جفت ارزهایی که در آن بازار می‌سازند، قیمت پیشنهادی ارائه می‌کنند. آنها علاوه بر اسپردهای عرضه و تقاضا، اغلب به معامله جفت‌ها از طرف مشتریان خود نیز متوسل می‌شوند. عمده‌ ترین تامین‌ کنندگان نقدینگی، بانک‌های (Citibank)، (Deutsche Bank)، (Societe Generale)، (Union Bank of Switzerland) و (HSBC) هستند.

بانک‌های مرکزی (Central Banks)

بانک‌های مرکزی با بر عهده داشتن کنترل عرضه ارزهای مختلف نقش مهمی در بازار فارکس دارند. علاوه بر نگرانی درباره تنظیم تورم و نرخ بهره، این بانک‌ها همچنین در صورت لزوم مسئول تثبیت بازار فارکس نیز هستند.

با وجود اینکه بانک‌های مرکزی به اندازه بانک‌های تجاری فعال نیستند؛ اما زمانی که نیاز مبرمی مانند بحران مالی وجود دارد، آنها آماده هستند تا در صورت نیاز از طریق عملیات بازار، پول نقدینگی کشورهای مربوطه را تامین کنند.

شرکت‌های سرمایه گذاری (Investment Firms)

شرکت‌های مدیریت سرمایه گذاری معمولاً حساب‌های بزرگی را از طرف مشتریان خود مدیریت می‌کنند، و نیاز به مبادله ارزهای خارجی دارند، بنابراین باید این معاملات را از طریق استفاده از بازار ارز تسهیل کنند.

بروکرهای خرده فروشی فارکس (Retail Forex Brokers)

این گروه بخشی از حجم کل بازار فارکس که روزانه بین 25 تا 50 میلیارد دلار، که حدود 2 درصد از کل بازار فارکس تخمین زده می‌شود، را اداره می‌کند. بروکر فارکس قادر به معامله با تامین کنندگان عمده نقدینگی نیست؛ مگر اینکه بروکر فارکس دارای سرمایه بالایی باشد. تریدرهای خرد از جمله سفته بازان برخلاف تریدرهای نهادی، به ندرت نیاز به معامله در چنین حجم عظیمی دارند. بنابراین، دسترسی آنها به بازار فارکس معمولاً از طریق بروکرهای آنلاین فارکس،تامین کنندگان ثانویه نقدینگی در بازار، تنظیم شده است.

سفته بازان (Speculators)

این‌ افراد ریسک ‌پذیر یا سرمایه‌ گذاران خصوصی هستند که ارزهای خارجی را خریده و آنها را می‌فروشند و از طریق نواسانات و اختلاف قیمتی آن سود می‌برند.

تریدرهای الگوریتمی (Algorithmic Traders)

تریدرهای الگوریتمی یا تریدر آلگو (Algo) توانسته‌اند چشم انداز معاملات CFD فارکس را تغییر دهند. قرارداد مابه التفاوت (Contract for difference) یا به اختصار CFD به شما این امکان را می‌دهد که بدون تصاحب یک دارایی، بر روی تغییرات قیمت آن معامله کنید. دنیای امروزی تجارت الکترونیک و تطبیق تجارت کامپیوتری به تعداد زیادی از تریدرها این اجازه را داده است تا از تحلیل‌ها و تشخیص الگوی بسیار پیچیده برنامه ریزی و استفاده کنند، تا تحت پوشش ارائه‌دهندگان نقدینگی وارد عرصه معاملات شوند.

جمع بندی

نقدینگی بر نوسانات بازار تأثیر می‌گذارد. اگرچه این نوسان گاهی مفید و گاهی برای بازار مضر است، اما سطح مشخصی از نوسان برای فرصت‌های معاملاتی ضروری است. عدم نقد شوندگی می‌تواند منجر به نوسانات شدید و غیرقابل کنترل قیمت شود. برای اینکه تریدر موفقی باشید، مدیریت ریسک و نوسانات اهمیت بالایی دارد. درک این دو عامل با درک نقدینگی همراه است.

نقدینگی به زبان ساده

بارها در خبرها واژه نقدینگی را شنیده‌اید. برای مثال دولت بیان می کند که یکی از راهکارهای اصلی در سال جاری برای کنترل افزایش قیمت‌ها و تورم، مهار نقدینگی است. اما مفهوم نقدینگی چیست؟ نقدینگی چه تاثیری بر بیکاری، تولید و تورم دارد و راهکارهای افزایش و کاهش آن در اقتصاد به چه صورت است؟مفهوم پول نقد که مشخص است. پولی که در حال حاضر برای مبادله در دسترس است و می‌توان برای خرید کالا و خدمات از آن استفاده کرد، اما نقدینگی مفهومی عام‌تر نسبت به این واژه دارد.

مرتضی زارع

بارها در خبرها واژه نقدینگی را شنیده‌اید. برای مثال دولت بیان می کند که یکی از راهکارهای اصلی در سال جاری برای کنترل افزایش قیمت‌ها و تورم، مهار نقدینگی است. اما مفهوم نقدینگی چیست؟ نقدینگی چه تاثیری بر بیکاری، تولید و تورم دارد و راهکارهای افزایش و کاهش آن در اقتصاد به چه صورت است؟مفهوم پول نقد که مشخص است. پولی که در حال حاضر برای مبادله در دسترس است و می‌توان برای خرید کالا و خدمات از آن استفاده کرد، اما نقدینگی مفهومی عام‌تر نسبت به این واژه دارد. نقدینگی به درجه نقدشوندگی دارایی‌های مختلف در قیمت مشخص اطلاق می‌شود.

فرض کنید شما می‌خواهید منزلتان در سریع‌ترین زمان ممکن به شخصی بفروشید. قیمت منزل شما ۲۵۰ میلیون تومان است. از فرد خریدار در مورد نحوه پرداخت می‌پرسید. او بیان می‌کند من ۵۰ میلیون تومان پول نقد دارم، ۱۶۰ میلیون پول منزلم است که می‌خواهم بفروشم و ۴۰ میلیون مابقی را نیز با فروش ماشینم به شما پرداخت می‌کنم. در این مثال شخص در ظاهر ۲۵۰ میلیون لازم برای این معامله را دارد، اما آیا همگی این دارایی‌ها در حال حاضر قابل‌تبدیل شدن به پول هستند؟ بدون شک فروش منزل و ماشین او نیاز به زمان دارد. از طرفی نمی‌توان دقیقا گفت این دارایی‌ها به قیمت گفته شده به‌فروش می‌رسد یا خیر. همه این عوامل موجب می‌شود شما به این فکر بیفتید که پرداخت مشتری برای مثال ممکن است ۴ یا ۵ ماه به‌طول بینجامد. حال اگر شخصی همان لحظه برسد و بگوید که ۲۵۰ میلیون پول نقد در حساب جاری خود در بانک دارد و می‌تواند همین امروز منزل شما را بخرد بدون شک شما با او وارد معامله خواهید شد.

پول موجود در بانک نیز یک نوع دارایی است. بار دیگر به مثال نگاه کنید، همه این دارایی‌ها نهایتا برای داد و ستد باید به پول تبدیل ‌شوند، اما سرعت آنها متفاوت است. هرچه یک دارایی سریع‌تر به پول تبدیل شود اصطلاحا درجه نقدشوندگی آن بالاتر است. همچنین ملاحظه شد پول نقد سرعت معاملات را بالا می‌برد. حال با این مقدمه به تبیین نقدینگی می‌پردازیم. نقدینگی در اقتصاد شامل پول و شبه پول است. پول بالاترین درجه نقدشوندگی را دارد، شما با پول به سرعت می‌توانید هر آنچه را که آماده فروش است تهیه کنید.به‌عبارت خیلی ساده پول به اسکناس و سکه‌های (مسکوکات) در دست مردم، همچنین هر گونه حساب بانکی که در هر زمان امکان برداشت تا ریال آخر از آن وجود داشته باشد اطلاق می‌‌شود. به این ترتیب این گونه حساب‌ها مثل پول نقد عمل کرده و سرعت انجام معامله با آنها مثل پول نقد است. مثلا حساب دسته چک، حساب جاری است. اگر کسی چک روز به شما بدهد و به بانک مراجعه کنید چک شما در همان روز تبدیل به پول نقد می‌شود یا حساب‌های قرض‌الحسنه متصل به عابر بانک..

اما شبه پول چیست؟ شبه پول گونه‌ای از دارایی‌های پولی شماست که قدرت نقدشوندگی آنها به اندازه پول نیست. به بیان ساده هرگونه پولی که شما در بانک سپرده کرده‌اید، اما امکان برداشت از آن به زمان خاصی محدود شده شبه‌پول است. برای مثال وقتی شما ۱۰ میلیون پول نقد خود را تحت عنوان سپرده بلندمدت یک‌ساله ذخیره می‌کنید، پول شما به مدت یک سال به شبه پول تبدیل می‌شود یا حتی حسابی که به شما می‌گوید حداقل ۵ میلیون از پولتان همواره باید در حساب باشد تا به آن سود پرداخت کنیم، اگر ۱۰ میلیون در آن داشته باشید ۵ میلیون آن پول، و ۵ میلیون آن شبه پول است.حال به تاثیر نقدینگی در اقتصاد بپردازیم، تا این‌جا مشخص است که هر چه پول در دست مردم بیشتر باشد سرعت انجام مبادلات تجاری افزایش می‌یابد. از طرفی همواره در جامعه مقدار مشخصی کالا و خدمات وجود دارد که مقدار پول در دست مردم باید با آن متناسب باشد. اگر مقدار پول بیشتر از کالا و خدمات موجود باشد، مردم همان میزان محصول را باید با پول بیشتری خریداری کرده و قیمت‌ها در جامعه بالا می‌رود و برعکس.

از طرفی پول زیاد تقاضای مردم برای خرید کالاها و خدمات مختلف را افزایش می‌دهد و اگر محصولات تولیدکنندگان داخلی به اندازه کافی نباشد راه برای ورود کالاهای خارجی ارزان قیمت باز شده و رفته رفته مردم کالاهای خارجی را جایگزین کالای داخلی می‌کنند که پیامد آن کاهش تولید داخلی و افزایش بیکاری است؛ بنابراین حجم نقدینگی در جامعه باید کنترل شود. توجه داشته باشید این فقط پول نقد نیست که می‌تواند تورم‌زا باشد. پول‌هایی که به‌صورت شبه پول در حساب‌های بانکی ذخیره می‌شود نیز می‌تواند سریعا به پول نقد تبدیل شود. اما چگونه؟ بانک‌ها منابع مالی جمع شده را می‌توانند به مردم وام دهند. به این ترتیب حجم پول بیشتر از مقدار اولیه شروع به افزایش می‌کند. مثلا وقتی ۱۰ میلیون تومان در بانک جمع می‌شود و بانک آن را در قالب وام به شخص دیگری می‌دهد اگر نرخ بهره وام ۲۰ درصد باشد او در پایان سال باید ۱۲ میلیون به بانک بازگرداند.

اما چطور می‌توان نقدینگی یا حجم پول در گردش جامعه را کنترل کرد. هر کالایی در اقتصاد قیمتی دارد و قیمت پول نیز نرخ بهره آن است. برای مثال فرض کنید دولت می‌خواهد برای دو سال آینده حجم نقدینگی در کشور را کاهش دهد. اگر دولت نرخ بهره سپرده‌های بلند‌مدت ۲ ساله را ۲۵ درصد و نرخ بهره وام را ۳۰ درصد تعیین کند چه اتفاقی می‌افتد؟ از یک طرف مردم تمایل دارند پول خود را تا ۲ سال آینده در بانک سپرده کنند و این یعنی حجم پول نقد که سرعت مبادله بالایی دارد در جامعه کم می‌شود. از طرفی وام گرفتن برای مردم مشکل می‌شود و با این نرخ بالا تعداد افراد متقاضی وام نیز در جامعه کم می‌شود. به این ترتیب حجم پول کلی در جامعه کم شده و تقاضای مردم نسبت به قبل کاهش می‌یابد و قیمت‌ها کنترل می‌شوند. عوامل متعددی در کنترل نقدینگی دخالت دارند، اما در این مقاله معمول‌ترین روش آن ذکر شد.

نقدینگی چیست؟

نقدینگی یا به عبارت صحیح تر، حجم پول، مجموع پول و شبه‌پول است. نقدینگی در یک کشور به معنای مجموع اسکناس‌ها و مسکوکات و سپرده‌های دیداری در یک کشور است. تفاوت نقدینگی با حجم پول یک کشور، در سپرده‌های غیر دیداری افراد نزد بانک هاست.

تورم با افزایش نقدینگی

چون میزان کالا و خدمات در جامعه محدود است، پس باید میزان نقدینگی به اندازه‌ای باشد که با کالا و خدمات برابری کند. اگر میزان نقدینگی افزایش یابد، کالا و خدمات در جامعه کم شده و قیمت‌ها افزایش می‌یابد (تورم)

Liquidity یا نقدینگی چیست ؟

کنترل نقدینگی از مهم‌ترین خواسته‌های کشورها است و سیاست‌های گوناگونی را بدین منظور تدوین می‌کنند. برای نمونه افزایش فناوری و تولید درون‌مرزی، که با گردآوری کالای کافی و بسنده، از تورم جلوگیری می‌کند درصورت رشد متناسب نقدینگی و سطح تولید در جامعه، می‌توان تا حدود زیادی از بروز تورم در اقتصاد جلوگیری کرد، این موضوع توسط نظریه مقداری پول (نظریه مبادله‌ای) که بصورت ساده MV=PY مطرح می‌شود و در آن M نشان دهنده حجم نقدینگی، V سرعت گردش پول، P سطح قیمتها و بالاخره Y سطح تولید در اقتصاد است، توجیه می‌شود.

در رابطه فوق فرض بر این است که تولید بر مبنای رشد بهره‌وری، با یک نسبت معینی در طول یکسال مالی رشد می‌کند، درصورتیکه رشد حجم نقدینگی متناسب با رشد تولید باشد، با فرض ثبات سرعت گردش پول در طول دوره مالی، سطح قیمت ها نیز ثابت می‌ماند اما چنانچه نقدینگی بیشتر از رشد تولید رشد داشته باشد، برای برقراری تساوی در معادله فوق می‌بایست این نابرابری از طریق رشد قیمتها رفع شود و در صورت کمتر بودن رشد نقدینگی از رشد تولید، با توجه به کمبود منابع مالی لازم تقاضا کاهش یافته و بدنبال آن برای جلوگیری از کاهش عرضه می‌بایست سطح قیمت ها کاهش یابد تا تساوی برقرار باشد. بدیهی است که در چنین حالتی با افزایش معین سرعت گردش پول در اقتصاد می‌توان بازهم بدون ایجاد تورم تولید را افزایش داد.

مدیریت نقدینگی

مدیریت نقدینگی یکی از بزرگ‌ترین چالش‌هایی است که سیستم بانک‌داری با آن روبرو است. دلیل اصلی این چالش این است که بیشتر منابع بانک‌ها از محل سپرده‌های کوتاه‌مدت تأمین مالی می‌شود. علاوه بر این تسهیلات اعطایی بانک‌ها صرف سرمایه‌گذاری در دارایی‌هایی می‌شود که درجه نقدشوندگی نسبتاً پایینی دارند.

وظیفه اصلی بانک ایجاد توازن بین تعهدات کوتاه‌مدت مالی و سرمایه‌گذاری‌های بلند مدت است. نگهداری مقادیر ناکافی نقدینگی بانک را با خطر عدم توانایی در ایفای تعهدات و در نتیجه ورشکستگی قرار می‌دهد. نگهداری مقادیر فراوان نقدینگی، نوع خاصی از تخصیص ناکارآمد منابع است که باعث کاهش نرخ سوددهی بانک به سپرده‌های مردم و در نتیجه از دست دادن بازار می‌شود.

نمودار حجم نقدینگی از سال 1384 تا 1397

مدیریت نقدینگی چیست ؟ به معنی توانایی بانک برای ایفای تعهدات مالی خود در طول زمان است. مدیریت نقدینگی در سطوح مختلفی صورت می‌گیرد. اولین نوع مدیریت نقدینگی به صورت روزانه صورت پذیرفته و به صورت متناوب نقدینگی مورد نیاز در روزهای آتی پیش‌بینی می‌شود. دومین نوع مدیریت نقدینگی که مبتنی بر مدیریت جریان نقدینگی است، نقدینگی مورد نیاز را برای فواصل طولانی‌تر شش‌ماهه تا دو ساله پیش‌بینی می‌کند. سومین نوع مدیریت نقدینگی به بررسی نقدینگی مورد نیاز بانک در شرایط بحرانی می‌پردازد.

ریسک نقدینگی چیست ؟

ریسک نقدینگی دارای دو گونه «ریسک نقدینگی دارایی» و «ریسک نقدینگی تأمین مالی» می‌باشد.

ریسک نقدینگی دارایی:

ریسک نقدینگی دارایی، که با نام ‘ریسک نقدینگی بازارمحصول’ هم شناخته می‌شود، زمانی ظاهر می‌شود که معامله با قیمت پیش‌بینی‌شده قابل انجام نباشد (به دلیل تغییر وضعیت نسبت به زمان معامله عادی) این ریسک در بین گونه‌های دارایی‌ها و در زمان وابسته به شرایط بازار تغییر می‌کند. بعضی دارایی‌ها مانند ارزهای اصلی یا اوراق قرضه، بازارهای عمیقی دارند و در اغلب مواقع به راحتی با نوسان کمی در قیمت، نقد می‌شوند اما این امر در مورد همه دارایی‌ها صادق نیست.

در مورد بانک‌ها، ریسک نقدینگی به دلیل کمبود و عدم اطمینان در میزان نقدینگی بانک ایجاد می‌شود. حالت دیگری که باعث افزایش ریسک نقدینگی می‌شود این است که بازارهایی که منابع بانک در آن‌ها قرار دارد دچار کمبود نقدینگی شوند. ریسک نقدینگی با سایر ریسک‌های مالی مختلط است و به همین دلیل سنجش و کنترل آن با دشواری روبرو است.

ریسک نقدینگی تأمین مالی:

ریسک نقدینگی تأمین مالی، که ریسک جریان وجه نقد هم نامیده می‌شود، به عدم توانایی در پرداخت تعهدات برمی‌گردد. این موضوع مخصوصاً برای پرتفوهایی که متوازن شده‌اند و متعهد به پرداخت حاشیه سود به طلب‌کاران هستنند معضل مهمی است. در واقع اگر ذخیره وجه نقد کافی نباشد، ممکن است در شرایط سقوط ارزش بازار نیاز به پرداخت وجه نقد وجود داشته باشد که منجر به نقد کردن اجباری پرتفو در قیمت پایین می‌شود. این چرخه ضررها که با حاشیه سود تعهدشده شدیدتر می‌شود، گاهی به مارپیچ مرگ تعبیر می‌شود.

در انتهای مقاله «نقدینگی چیست» توجه داشته باشید که ریسک تأمین مالی با برنامه‌ریزی مناسب جریان وجه نقد کنترل می‌شود. محدود کردن شکاف جریان وجه نقد، متنوع کردن و در نظر گرفتن منابع مالی جدیدی برای پر کردن کسری نقدینگی نقش مهمی در کنترل ریسک نقدینگی دارند.

اشتراک این مطلب

https://pishro-asak.com/wp-content/uploads/2020/04/what-is-liquidity.jpg 224 224 مجید قربانی https://pishro-asak.com/wp-content/uploads/2022/03/Pishro-Asak-Logo-v3.1-Optimized.png مجید قربانی 2020-04-15 17:35:46 2020-06-25 12:57:22 نقدینگی چیست؟

دفتر مرکزی:

استان تهران، فاز 4 اندیشه، خیابان توحید شمالی، مجتمع تجاری-اداری ارغوان، طبقه سوم، واحد 225

چگونه در شرایط کرونا، جریان نقدینگی کسب‌وکار خود را حفظ کنیم

با توجه به وضعیت به وجود آمده در بحران کرونا، کسب وکارهای زیادی در حالت تعلیق به سر میبرند. اما همچنان راهکارهایی وجود دارند که به شما کمک میکنند تا کسب و کار خود را به سمت شرایط بهتری ببرید. استفاده از راه‌کارهای زیر به شما کمک می‌کند تا بتوانید جریان نقدینگی در کسب و کار خود بهتر کنترل کنید.

افزایش سهم فروش آنلاین

برای افزایش ورود جریان نقدینگی به کسب وکار خود میتوانید سهم خود از فروش آنلاین را افزایش دهید. درحالیکه به نظر میرسد زمان مناسبی برای جریان نقدینگی چیست؟ انجام فعالیت های بازاریابی نیست، اما هزینه برای افزایش تعداد مشتریان آنلاین در این زمان سرمایه گذاری هوشمندی به نظر میرسد. این نکته را نیز در نظر داشته باشید که مدت زمانی که اقتصاد کشور درگیر بحران کرونا (کویید ۱۹) خواهد بود مشخص نیست. پس سعی کنید با تجدید نظر در فعالیت‌های بازاریابی خود به ارائه محصول مناسب در زمان قرنطینه و روش‌های دسترسی به آن، فروش خود را افزایش دهید. با ایجاد فروشگاه آنلاین و دریافت درگاه پرداخت اینترنتی میتوان فروش خود را حفظ و حتی افزایش داد.

تعویق زمان قسط‌های پرداختی کسب وکار

یکی از خدماتی که دولت برای حمایت از کسب وکارها در نظر گرفته است. امکان زمان تعویق قسط های پرداختی وام های دریافت شده از بانک ها است.

بر اساس مصوبه‌ی شورای پول و اعتبار مورخ ۱۳ اسفند ۱۳۹۸، اقساط تسهیلات کسب و کارهایی که مصادیق آن‌ها توسط دولت تعیین شده است و نیز اقساط تسهیلات قرض‌الحسنه کلیه اشخاص، جریان نقدینگی چیست؟ طی ماه‌های اسفند ۹۸ و فروردین و اردیبهشت ۹۹ بدون وضع هرگونه جریمه یا کارمزد به زمان انتهای اقساط آنها منتقل می شود.

در صورتی که سهم عمده یا جزیی از جریان های مالی خارج شده از کسب وکار شما به دلیل اقساط بانکی است، شما می توانید با درخواست از بانک جریان نقدینگی چیست؟ مربوطه، بازپرداخت اقساط خود را تا ۳ ماه به تعویق بیاندازید.

شرایط پرداخت خود را تغییر دهید

یکی دیگر از کانال های وارد شدن نقدینگی نحوه پرداخت مشتریان است. اگر در حال حاضر برخی از مشتریان شما شرایط پرداخت دراز مدت و یا تقسیطی دارند، سعی کنید آن ها راتشویق کنید تا پرداخت های خود را به صورت نقدی و یا حتی پیش پرداخت انجام دهند. یکی از روشهای دریافت کردن پیش پرداخت، صادرکردن فاکتور با تخفیف در مبلغ نهایی است. برای مثال اگر قصد دارید برای مشتری خود فاکتور ۳۰ روزه صادر کنید، بندی به آن اضافه کنید که در صورت پرداخت مبلغ در ۱۰ روز بعد از تاریخ صدور فاکتور میتواند از ۱-۵% تخفیف استفاده کند این طرح مشتریان را تشویق میکند تا قبل از تحویل کالای نهایی، جریان نقدینگی به سیستم شما تزریق کنند و شما بتوانید بخشی از هزینه های خود را از این طریق تامین کنید و سرمایه در گردش کمتری نیاز داشته باشید.

از مشتریان خود کمک بگیرید

اگر شرایط کسب وکار شما از نظر مالی در شرایط بحرانی قرارگرفته است. شما میتوانید از مشتریان خود کمک بگیرید. راه اندازی یک سایت برای دریافت کمک های نقدی از مشتریان شما و یا به صورت کلی هرکسی که مایل است از کسب و کار شما حمایت کند، میتواند یک راه ساده برای جمع آوری مبالغی باشد که به صورت خیریه به شما اهدا می‌شود. شما می تواند بعد از خروج از این بحران، مبالغ جمع‌آوری‌شده را به پرداخت‌کنندگان عودت دهید و یا برای آن ها تخفیفات خاصی در ارائه خدمات بعدی قائل شوید.