هزینه‌های عملیاتی (Operating Expense)
هزینه‌های عملیاتی (به انگلیسی Operating Expense) هزینه‌هایی هستند که حین عملیات تجاری یک کسب و کار پیش می‌آیند.
هزینه‌های عملیاتی شامل این موارد میشود: اجاره بها، تجهیزات، هزینه موجودی کالا، بازاریابی، پرداخت حقوق، بیمه، هزینه‌های دوره‌ای، و بودجه اختصاص یافته برای تحقیق و توسعه.
یکی از مسئولیت‌های معمول مدیریت تعیین نحوه کاهش هزینه‌های عملیاتی بدون تاثیر قابل ملاحظه بر توانایی شرکت در رقابت با رقبای خود است.
درک بهتر هزینه‌های عملیاتی
هزینه‌هایی عملیاتی برای اغلب مشاغل لازم و اجتناب ناپذیر هستند.
شرکت‌ها باید سابقه مخارج عملیاتی و مخارج غیرعملیاتی، مثل سود یک وام را ثبت و نگهداری کنند. هر دو این نوع مخارج به شکل متفاوتی در دفاتر حسابداری شرکت لحاظ می‌شوند و به تحلیل گران اجازه می‌دهند تا تعیین کنند که مخارج شرکت چگونه به فعالیت‌هایی منجر شده که برای شرکت تولید درآمد کرده است و اینکه آیا مدیران شرکت در مصرف منابع میتواند به شکل کارآمدتری عمل کنند یا خیر.
برخی شرکت‌ها هزینه‌های عملیاتی خود را با موفقیت کاهش می‌دهند تا بتوانند مزیت رقابتی به دست آورده و درآمد خود را افزایش دهند. با این حال، کاهش هزینه‌های رقابتی همچنین میتواند یکپارچگی و کیفیت عملکرد شرکت را نیز به خطر بیندازد.
یافتن تعادل مناسب ممکن است دشوار باشد اما پاداش قابل توجهی خواهد داشت.
نکات کلیدی:
- هزینه‌های عملیاتی در حین انجام فعالیتهای معمول کسب و کار پیش می‌آید، از جمله: اجاره بها، تجهیزات، هزینه موجودی کالا، بازاریابی، پرداخت حقوق، بیمه، و بودجه اختصاص یافته برای تحقیق و توسعه.
- هزینه‌های عملیاتی برای اکثر مشاغل ضروری و اجباری هستند.
هزینه‌های سرمایه‌ای (Capital Expenses)
هزینه‌های سرمایه‌ای خریدهایی هستند که یک کسب و کار به عنوان سرمایه‌گذاری انجام میدهد.
هزینه‌های سرمایه‌ای شامل هزینه‌های مرتبط به تهیه یا بروزرسانی دارایی‌های مشهود و نامشهود میشود.
دارایی‌های مشهود کسب و کار شامل املاک، تجهیزات کارخانه، کامپیوترها، لوازم اداری و سایر دارایی‌های سرمایه‌ای فیزیکی می‌شوند. دارایی‌های نامشهود شامل مالکیت معنوی، کپی‌رایت، حق امتیاز، علائم تجاری و غیره هستند.
فرق هزینه‌های سرمایه‌ای با هزینه‌های عملیاتی
هزینه‌های سرمایه‌ای متفاوت از هزینه‌های عملیاتی هستند.
به عنوان مثال، در ایالات متحده و بر اساس اداره خدمات درآمد داخلی (IRS) این کشور، هزینه‌های عملیاتی باید عادی (معمول و پذیرفته شده در معاملات تجاری) و ضروری (مفید و مناسب معاملات تجاری) باشند.
در کل، کسب و کارها اجازه دارند هزینه‌های عملیاتی سالی که این هزینه‌ها در آن پیش آمده‌اند را به هنگام تسویه حساب مالیاتی لحاظ کرده و از حساب مالیاتی کسر کنند.
از دیگر سو، کسب و کارها باید هزینه‌ها و مخارج سرمایه‌ای را جزو سرمایه خود محسوب کنند.
به عنوان مثال، اگر شرکتی 100 هزار دلار برای پرداخت حقوق کارکنان هزینه میکند، میتواند تمام این میزان را از هزینه‌های سالی که در آن اتفاق افتاده کم کند، اما اگر شرکتی 100 هزار دلاری برای خرید یک قطعه بزرگ از تجهیزات کارخانه یا برای یک وسیله نقلیه هزینه کند، این مبلغ باید جزو سرمایه‌های شرکت محسوب شود.
تفاوت هزینه‌های عملیاتی با هزینه‌های غیرعملیاتی
در مقابل، هزینه‌های غیرعملیاتی مبالغی هستند که توسط یک شرکت هزینه شده اما این مبالغ به عملیات اصلی شرکت مرتبط نیستند.
متداول‌ترین نوع هزینه‌های غیرعملیاتی هزینه‌های مرتبط با استهلاک دارایی‌های مختلف، بهره و سود، و سایر هزینه‌های مرتبط با قرض گرفتن است.
بنابراین در واقع کلیه هزینه‌هایی که بصورت مستقیم و دائم در تولید تا فروش نقش دارند جزو هزینه‌های عملیاتی هستند و بقیه موارد جزو هزینه‌های غیر عملیاتی محسوب می‌شوند.
حسابدارها اغلب هزینه‌های غیرعملیاتی را حذف می‌کنند تا بتوانند عملکرد کسب وکار را فارغ از اثرات تامین مالی و سایر مسائل نامربوط ارزیابی کنند.
هزینه‌های عملیاتی در صورت حساب درآمد
صورت‌حساب درآمد هزینه‌ها و درآمد یک شرکت در طول درآمد غیر عملیاتی چیست؟ یک بازه زمانی مشخص را پیگیری میکند تا تصویری از سودآوری آن ارائه کند. صورت حساب درآمد هزینه‌ها را غالبا در شش گروه دسته‌بندی میکند:
- هزینه کالاهای فروخته شده
- هزینه‌های فروش، عمومی، و اداری
- هزینه استهلاک و کاهش ارزش دارایی
- سایر هزینه‌های عملیاتی
- هزینه سود و بهره
- مالیات بر درآمد
تمام این هزینه‌ها را میتوان تحت عنوان هزینه‌های عملیاتی در نظر گرفت اما به هنگام تعیین درآمد عملیاتی با استفاده از صورت حساب درآمد، هزینه‌های مرتبط با بهره و مالیات بر درآمد کسر می‌شوند.
این اصطلاح در واژه‌نامه جامع بورسینس منتشر شده است.سایر اصطلاحات و واژه‌های اقتصادی و مالی را ببینید .
قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:
برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه میشود:
انواع صورت های مالی حسابداری
صورتهای مالی اساسی شامل مواردی نظیر ترازنامه، صورت سود و زیان، صورت گردش وجوه نقد و یادداشت‌های توضیحی می باشند. تجزیه‌وتحلیل این صورت‌ها باعث میشود تا مدیران شركت‌ها، صاحبان سرمایه، بستانكاران و سرمایه‌گذاران بتوانند از وضع مالی گذشته، حال و آینده شرکت‌های سهامی مورد نظر خودشان آگاه شوند و در مورد آن قضاوت كنند. برای مطالعه و بررسی صورتهای مالی حسابداری شرکت‌ها می‌توانید در ادامه این مقاله با ما همراه باشید تا به شرح مختصری از صورتهای مالی بپردازیم.
انواع صورت های مالی حسابداری چیست؟
هر یک از صورت های مالی با اهداف خاصی ارائه درآمد غیر عملیاتی چیست؟ می‌شوند. بر همین اساس صورت های مالی حسابداری عبارتند از:
- ترازنامه
- صورت حساب سود و زیان
- صورت سود و زیان جامع
- صورت گردش جریان وجوه نقد
ترازنامه :
ترازنامه گزارشی است که وضعیت دارایی‌ها، بدهی‌ها و حقوق مالکان یک شرکت و یا حقوق صاحبان سهام را در یک تاریخ مشخص نشان میدهد. ترازنامه به‌گونه‌ای است كه میزان دارایی‌های یک شركت همواره برابر با مجموع بدهی‌ها و حقوق صاحبان سهام آن می باشد که به آن معادله اساسی حسابداری نیز می‌گویند.
صورت سود و زیان :
صورت سود و زیان، نتیجه فعالیت یک شرکت را با نمایش میزان درآمد و هزینه و سود یا زیان هر شرکت در یک بازه زمانی مشخص نمایش می دهد. گزارش سود و زیان به دو روش یک و دو مرحله ای تهیه میگردد. در روش یک مرحله ای ابتدا تمامی درآمد ها و در ادامه کلیه هزینه ها در آن ها آورده می شود و در نهایت از تفاضل آنها، سود یا زیان قبل از کسر مالیات نمایش داده می شود.
در روش دو مرحله ای، ابتدا درآمدهای عملیاتی و بعدا هزینه های عملیاتی در آن ها آورده می شود سپس از تفاضل این دو سود یا زیان ناویژه به دست می آید. در مرحله بعدی درآمدهای غیر عملیاتی و هزینه های غیر عملیاتی آورده می شود که نتیجه تفاضل این مرحله و مرحله قبل به سود و زیان پیش از کسر مالیات می رسیم.
اجزای صورت سود و زیان :
صورت سود و زیان با انعکاس ابعاد درآمدها و هزینه‌های شناسایی شده مثل درآمد عملیاتی و غیر عملیاتی محل متناسبی برای ارائه دقیق و کامل سود یا زیان خالص در طی دوره مالی می باشد. از جمله هزینه‌های مندرج در صورت سود و زیان را نیز میتوان به بهای تمام شده کالا، هزینه‌های عملیاتی، هزینه‌های غیر عملیاتی و هزینه‌های مالی اشاره کرد.
صورت سود و زیان جامع :
گزارشی که کلیه تغییرات افزایشی یا کاهشی ناشی از درآمد ها یا هزینه ها اعم از تحقق یافته و یا تحقق نیافته را طی دوره مالی رانشان می دهد صورت سود و زیان جامع نامیده می شود.
صورت سود و زیان جامع باید موارد زیر را به ترتیب نشان بدهد :
- سود یا زیان خالص دوره طبق صورت سود و زیان
- سایر درآمدها و هزینه های شناسایی شده به تفکیک
برخی از زمینه های تجزیه و تحلیل صورت های مالی :
- بررسی نسبت های نقدینگی، ارزیابی و بررسی میزان توان مالی شرکت در بازپرداخت بدهی های کوتاه مدت و بازپرداخت تسهیلات مالی دریافتی.
- بررسی استفاده بهینه از دارایی های ثابت و منابع سرمایه ای.
- وضعیت ساختار سرمایه و ساختار منابع انسانی.
- ارزیابی پروژه ها و طرح های در دست اجرا.
- بررسی توان و قدرت واحد تجاری در جذب مشتریان جدید و حفظ مشتریان قدیم.
- تجزیه تحلیل اقلام هزینه و بهای تمام شده کالای ساخته شده و فروش رفته.
- بررسی نسبت های عملیات از جمله گردش کالا و تولید به طوری که بتوان فرآیند را از هنگام تامین مواد اولیه، تولید و مدت انتظار برای توزیع و فروش و نهایتا دوره نقد شوندگی آن را بررسی و تحلیل نمود.
اجزای اصلی ترازنامه :
با توجه به اجزای مذکور، اساس ترازنامه شرکت‌ها بر پایه معادله زیر قرار می‌گیرد که به آن معادله حسابداری می‌گویند.
انواع دارایی :
دارایی در واقع به اموال یا منابع اقتصادی متعلق به یک شرکت گفته میشود. برای این که یک قلم بتواند دارایی محسوب شود باید ویژگی‌های زیر را داشته باشد:
- منبع اقتصادی باشد یعنی برای واحد تجاری منافع آتی داشته باشد
- در تسلط مالکانه واحد تجاری باشد
- قابل تبدیل به پول باشد
دارایی‌ها می‌توانند عینی و مشهود باشند مانند زمین، ساختمان، موجودی نقدی و موجودی کالا، یا به صورت حقوق مالی و امتیازات غیر قابل رویت، مانند سرقفلی. هچنین دارایی ممکن است ثابت و یا جاری باشد. انواع دارایی‌های موجود در ترازنامه به دو گروه کلی دارایی‌های ثابت و دارایی‌های جاری دسته‌بندی می گردند.
دارایی‌های جاری :
دارایی‌های جاری گروهی از دارایی‌ها هستند که قدرت نقد شوندگی بالایی دارند. ویژگی اصلی این دارایی‌ها این است که یا در کوتاه مدت به‌صورت مستقیم یا طی یک درآمد غیر عملیاتی چیست؟ فرایند یا چرخه عملیاتی به وجه نقد تبدیل می‌گردند. انواع دارایی‌هایی جاری شامل؛ وجه نقد، بانک، سرمایه‌گذاری‌های کوتاه مدت، اسناد دریافتی، بدهکاران ،موجودی‌ها واوراق بهادار قابل فروش می باشند. لازم به توضیح است که وجه نقد و بانک ماهیت نقدشوندگی در کوتاه مدت را به طور ذاتی دارند. به داریی‌های جاری، سرمایه در گردش و یا دارایی‌های در گردش هم گفته میشود.
دارایی های ثابت :
دارایی ثابت برای تولید یا تامین کالا و خدمات، برای اجاره به شخص ثالث، یا برای استفاده در سازمان خریداری می گردد. اصطلاح “ثابت” به این معناست که این دارایی‌ها در طول سال حسابداری پیش‌رو به اتمام نمی‌رسند و یا فروخته نمی‌شوند. دارایی های ثابت اغلب شکلی فیزیکی دارند و در ترازنامه تحت عنوان دارایی‌های ثابت مشهود، سرمایه‌گذاری در املاک و سایر دارایی‌ها گزارش میشود.
بدهی‌ها :
بدهی‌ها نیز همانند دارایی‌ها به دو دسته بدهی جاری و بدهی غیر جاری (بلندمدت) تقسیم می‌شوند. در گروه بدهی جاری آن دسته از اقلامی که دارای سررسید کمتر از یک دوره مالی هستند قرار می‌گیرند؛ مانند حساب‌ها و اسناد پرداختنی، پیش دریافت‌ها، ذخیره مالیات و…
در گروه بدهی‌های غیر جاری نیز کلیه بدهی‌های بلندمدت شرکت که انتظار نمی‌رود، در طی یک دوره مالی سررسید شوند، دسته‌بندی می‌شوند، مانند ذخیره مزایای پایان خدمت کارکنان، تسهیلات بلندمدت و… و اما حقوق صاحبان سهام که شامل سرمایه، اندوخته قانونی، سایر اندوخته‌ها، سود و زیان انباشته و… است.
حقوق صاحبان سهام :
تفاوت بین دارایی‌ها و بدهی‌ها است. تحلیلگران گاهی از حقوق صاحبان سهام به‌عنوان خالص دارایی‌ها نام می برند. نام دیگر حقوق صاحبان سهام، حقوق مالکانه است. تمامی اقلام در صورتی در صورت های مالی حسابداری شناسایی می‌شوند که ورود و خروج وجه نقد ناشی از آن محتمل باشد و ارزش یا بهای تمام مربوطه این اقلام به شکل قابل اتکایی قابل اندازه‌گیری باشند.
دارایی‌ها و بدهی‌هایی وجود دارند که دارای ارزش هستند، اما در ترازنامه ثبت نمیگردند، به عنوان مثال ارزش کارکنان و نیروی انسانی شرکت هرگز در ترازنامه ثبت نمیشود.
صورت جریان وجوه نقد :
گردش نقدینگی در شرکت در طول یکسال به‌وسیله صورت جریان وجوه نقد اندازه‌گیری میگردد. خصوصیت مهم این صورت مالی این است که منابع و مصارف وجوه نقد را در طول یکسال دقیقاً تعیین میکند. صورت گردش وجوه نقد براساس اطلاعات موجود در صورت سود و زیان و ترازنامه محاسبه میشود. گردش پول نقد مانند خون حیات‌بخش است که در شریان شرکت جریان دارد. یک شرکت بدون پول نقد نمی‌تواند ادامه به حیات دهد.
بستانکاران به‌دقت جریان نقدی شرکت را بررسی می‌نمایند، زیرا آنان نگران پرداخت‌های شرکت هستند؛ به‌عبارتی دیگر با بررسی این صورت مالی، جریان‌های نقدی بالقوه آتی شرکت، مقدار قدرت پرداخت دیون، قدرت نقدینگی، انعطاف‌پذیری مالی و کیفیت درآمد شرکت قابل ارزیابی می باشند.
بیانیه جریان نقدی حاصل از تجزیه و تحلیل درآمد و هزینه در سه حوزه اصلی می باشد :
فعالیتهای عملیاتی: چقدر پول نقد شما برای ساخت کالاها و خدماتی که به فروش می‌رسانید و یا صرف آن کرده‌اید، مصرف شده است.
فعالیتهای سرمایه‌گذاری: چقدر پول نقد شما از طریق خرید و یا فروش سرمایه‌های سرمایه‌گذاری همانند زمین و یا تجهیزات مصرف شده است.
فعالیتهای مالی : چقدر پول نقدی در رابطه با وام‌های تجاری و یا دیگر معاملات مالی به جریان افتاده و یا از سیستم خارج شده است.
اگر تعادل پایانی بیشتر از تعادل اولیه باشد، پس شما یک جریان نقدی مثبت دارید. از طرفی دیگر، اگر تعادل پایانی پایین تر از تعادل اولیه باشد، جریان نقدی شما منفی می باشد.
از این رو آگاهی حسابدار از انواع صورت های مالی حسابداری و شناخت آنها برای موفقیت در کار حسابداری بسیار ضروری می باشد. از این رو افراد می‌توانند با گذراندن آموزش حسابداری مهارت‌های لازم در مورد صورتهای مالی را به‌دست بیاورند.
نکاتی مهم در مورد صورت های مالی حسابداری
- اطلاعات مندرج در صورتهای مالی باید تا حد امکان ساده و مختصر ارائه شود. اطلاعات مذکور آنگاه با اهمیت تلقی می‌شوند که ارائه یا عدم ارائه آنها در صورت های مالی موجب تغییر در تصمیمات استفاده کنندگان صورت های مالی شود.
- فاکتور مهم در شناسایی اهمیت در صورتهای مالی، تأثیر آن بر اخذ یا عدم اخذ تصمیم گیری استفاده کنندگان است.
- بر اساس اصل محافظه کاری، صورت های مالی باید به گونه‌ای تهیه شوند که فاقد هر گونه خوش بینی یا زیاده بینی در گزارش واقعیت‌های مرتبط با شرکت باشند.
- بر همین اساس همواره در بخش درج دارایی‌ها به میزان حداقل ارزش آنها و گزارش مبالغ کمتر دارایی‌ها اقدام میشود و برعکس در خصوص هزینه‌ها همواره مبالغ بیشتر و حداکثری هزینه درج میشود تا در دستیابی به سود حاصل از عملیات مانع از ایجاد سود موهوم و کاذب شود.
هدف از تهیه صورت های مالی حسابداری چیست؟
در پایان بد نیست کمی به فلسفه و هدف تهیه صورت های مالی حسابداری بپردازیم. آنچه که در تدوین و تنظیم صورتهای مالی به صورت یک هدف مورد بحث می باشد ارائه اطلاعاتی از وضعیت مالی، عملکرد مالی و منعطف بودن واحد تجاری به صورت خلاصه و طبقه بندی شده است و اما این گزارشات باید به گونه ای باشد که برای استفاده کنندگان نهایی این اطلاعات به صورت گزارشی، سودمند بوده باشد تا بتوانند تصمیمات مرتبط را به درستی بگیرند.
به زبان ساده تر کاری درآمد غیر عملیاتی چیست؟ که در اصل صورتهای مالی برای ما انجام می دهد، این است که آنها به شما پول را نشان می دهند، اینکه پول یک شرکت از کجا آمده است، در چه محلی خرج شده است و الان کجا است.
گزارشات مالی چیست و چگونه تهیه می شود؟
حسابداری یکی از علومی است که از روزگاران قدیم تا کنون در خدمت جامعه بشری بوده است. این دانش همواره با اطلاعاتی سر و کار دارد که نقش مهمی در بهره‌وری زندگی انسان‌ها دارد. دانستن مفاهیم اولیه حسابداری و به کارگیری آن حتما نقش پیش ویژه‌ای در اهداف اقتصادی خواهد داشت.
در نتیجه در ادامه مقاله با نحوه تهیه گزارشات مالی که یکی از مهم‌ترین فعالیت‌ها در علم حسابداری است آشنا خواهید شد. در واقع میتوان علم حسابداری را علم بیان محاسبات به زبان حسابداری و تهیه گزارش مالی دانست. قطعا با توجه به این نکته میتوان به اهمیت گزارشات مالی پی برد.
هدف کلی این مقاله این است که افراد علاقه‌مند به حسابداری با اصول حسابداری و نحوه تهیه گزارشات مالی آشنا شوند و آن را در موئسسات کوچک خود پیاده‌سازی کنند.
گزارش مالی چیست؟
مسئولیت تهیه گزارشات مالی هر شرکت یا موسسه‌ای برعده حسابداری آن سازمان است. این گزارشات که به صورت دوره‌ای تهیه می‌شوند دارای اطلاعات بسیار مهمی است که برای آینده مالی شرکت بسیار مهم و حائز اهمیت است.
واضح است که گزارشات مالی باید شامل دارایی‌ها بدهی‌ها درآمدها، هزینه‌ها، حقوق صاحبان سهام ، میزان جریان وجه نقد در شرکت و.. در یک دوره زمانی مشخص باشد. گزارشات مالی دارای سه نوع بازه زمانی هستند؛ گزارشات مالی سه ماهه نخست سال، گزارشات مالی شش ماهه و گزارشات مالی یک ساله.
همان طور که در ابتدای مطلب ذکر شد تهیه گزارشات مالی یکی از مهم‌ترین وظایف یک حسابدار است؛ زیرا او باید به وسیله این گزارشات کاری کند که اطلاعات مالی شرکت برای عموم آسان و قابل فهم باشد.
گزارشات مالی تهیه شده در هر موسسه‌ای باید در دفاتر قانونی ثبت شوند؛ به همین دلیل از مهم‌ترین اسناد هر شرکتی گزارشات مالی آن شرکت است و باید در تهیه آن دقت زیادی به خرج داد.
مفاهیمی که باید در گزارشات مالی ذکر شوند؟
به همه منابع اقتصادی که با استفاده از آن فعالیتهای اقتصادی را به انجام می‌رسانند دارایی می‌گویند. منابعی که در اثر معاملات و فعالیت های مالی، ایجاد و شناسایی شده‌اند و قابلیت تبدیل شدن به پول را دارند دارایی گفته می‌شوند.
به تعهداتی که برای موسسه ایجاد شده است؛ چه در قبال پول نقد یا دریافت کالا و خدمات، به صورت غیر نقدی که هزینه آن باید با پرداخت پول و انتقال دارایی انجام شود بدهی گفته میشود.
حقوق سهامداران حقوق افرادی است که در مجموعه سرمایه گذاری کرده‌اند. حقوق این افراد از جمع دارایی‌ها و بدهی‌ها به دست خواهد آمد.
منافع مالی که در نتیجه فروش یا خدمات مجموعه اقتصادی به دست خواهد آمد درآمد نامیده میشود. نکته مهم در مورد درآمدهای یک مجموعه این است که آورده سرمایه گذاران جزئی از دارایی یک مجموعه محسوب نمیشود.
در برخی موارد سهامداران به دلیل سرمایه گذاری بلند مدت در یک مجموعه صاحب سود می‌شوند. میزان سودی که سهامدارن از این سرمایه گذاری به دست می‌آورند را آورده سرمایه گذاران می‌گویند.
در برخی مواقع شرکت به دلیل بازپرداخت بدهی‌ها یا برخی دلایل دیگر متحمل ضرر میشود. این ضرر در نهایت منجر به کاهش میزان سرمایه سهامدارن خواهد شد؛ به این روند ستانده سرمایه گذاران گفته میشود.
مزایای تهیه گزارشات مالی دوره ای
مورد مهمی که در نتیجه تهیه گزارشات مالی از نرم افزار حسابداری به وجود می‌آید مشخص شدن میزان ارزش هر سهم شرکت است. به این معنا که وضعیت مالی شرکت برای سهامداران آن به وسیله گزارشات مالی مشخص خواهد شد.
کسانی که آشنایی با حسابداری و اصول آن ندارند اما در بازار بورس فعالیت می‌کنند با این مزیت تهیه گزارشات مالی به خوبی آشنایی دارند.
مهم ترین کاربرد گزارشات مالی این است که این گزارشات به مراجع قانونی ارائه میشود. آسان سازی حسابرسی قانونی و بحث مالیاتی سازمان‌ها نتیجه تهیه این گزارشات است. به همین دلیل ضرورت وجود گزارشات مالی برای پرداخت مالیات بر کسی پوشیده نیست.
- ارائه نقشه مالی برای برنامه ریزی های دقیق
گزارشات مالی به دلیل این که میزان بدهکاری و بستانکاری مجموعه را مشخص می‌کنند برای برنامه‌ریزی موسسات از اهمیت بالایی برخوردار هستند؛ در واقع بدون تدوین گزارشات مالی برنامه‌ریزی برای آینده مجموعه بسیار دشوار است و تا حد زیادی ممکن نیست زیرا به وسیله تدوین گزارشات مالی است که مدیران یک مجموعه می‌توانند سیاست‌های مالی و پولی مجموعه را تغیردهند و تصمیمات درست‌تری اتخاذ کنند.
- هموار سازی راه برای پیشرفت یک مجموعه
یکی ازمزایای مهم دیگر تدوین گزارشات مالی این است که به یک سازمان کمک خواهد کرد تا نقاط ضعف و قدرت خود را بشناسند. این جریان خود برای پیشرفت یک مجموعه امری ضروری است. تهیه این گزارشات قطعا به مجموعه کمک خواهد کرد که برای جذب سرمایه گذار آماده باشد.
- اهمیت بالای گزارشات مالی برای مزایده
علاه‌بر اهمیت بالایی که انتشار گزارشات مالی برای سهامدارن خرد و مدیران دارد تا عملکرد مالی یک مجموعه را ارزیابی کنند گزارشات مالی اهمیت بالایی برای برگزاری مناقصه و مزایده‌های یک شرکت دارد.
انواع گزارشات مالی
به دسته‌ای از گزارشات مالی ترازنامه گفته میشود که وضعیت دارایی‌ها، بدهی‌ها و حقوق سهامداران یک مجموعه در آن آمده باشد. به تراز نامه گزارش وضعیت مالی نیز گفته میشود. به طور کلی صورت وضعیت مالی به شکلی تنظیم میشود که دارایی‌های مجموعه با مقدار بدهی و حقوق سهامداران برابر باشد.
به ترازنامه‌ها به این دلیل گزارش وضعیت مالی گفته میشود که ترازنامه حاوی اطلاعات دقیقی از میزان بدهی و دارایی یک مجموعه خواهد بود.
نمای کلی تدوین ترازنامه به این صورت است که در سمت راست ترازنامه دارایی‌های مجموعه ذکر خواهد شد؛ همچنین در سمت چپ ترازنامه میزان بدهی‌ها ذکر خواهد شد. در نهایت در انتهای یک ترازنامه میزان حقوق سهامداران مجموعه ذکر خواهد شد.
یکی دیگر از صورتهای مالی که تدوین آن برای یک مجموعه لازم است صورت سود و زیان جامع است. بر اساس این صورت مالی میزان دقیق درآمدها و هزینه‌ها در طی یک دوره مالی مشخص خواهد شد.
صورت مالی سود و زیان جامع درآمدها و هزینه‌های عملیاتی یک موجموعه است نه هزینه‌های غیر عملیاتی. در نتیجه تهیه این صورت مالی زمانی انجام میشود که سودی به حساب صاحبان سهام واریز نشده باشد. تدوین صورت سود و زیان جامع زمانی کاربرد دارد که نیاز به اصلاح یک مجموعه باشد.
علاوه‌بر ترازنامه یکی دیگر از انواع گزارشات مالی مهم صورت سود و زیان نام دارد. دلیل اهمیت تدوین این گزارش مالی از این جهت است که میزان سودآوری یا زیان‌ده بودن یک مجموعه را مشخص خواهد کرد.
برای شرکت‌های موجود در بازار سرمایه این ترازنامه از اهمیت بالایی برخوردار است؛ زیرا بر اساس مشاهد همین ترازنامه و بررسی سودآوری یا زیان‌ده بودن آن سرمایه گذاران اقدام به سرمایه گذاری در یک مجموعه خواهند کرد.
ارائه این گزارشات معمولا در پایان یک سالی مالی خواهد بود و برای ارائه آن اجباری در کار نیست؛ اما اگر مجموعه در بازار بورس سهام عرضه کرده باشد ارائه آن اجباری خواهد بود. در گزارشات سود و زیان میزان فروش شرکت، دارایی‌ها، هزینه‌های جاری و مواردی از این دست ذکر خواهد شد.
بر اساس این گزارشات مالی است که تحلیلگران میزان سودآوری یک مجموعه را پیش‌بینی خواهند کرد و در نتیجه تحلیل این تحلیلگران بسیاری از افراد اقدام به خرید یا فروش سهام یک شرکت خواهند کرد. در صورت مالی سود و زیان مواردی همچون درآمدها، هزینه‌ها و میزان سود یک مجموعه ذکر خواهد شد.
صورت مالی گردش وجوه نقد یکی از مهم‌ترین صورتهای مالی است که نشان‌دهنده میزان گردش وجوه نقد یک مجموعه در بازه زمانی یک سال است. مبنای تهیه این صورت مالی اطلاعاتی است که در صورت مالی سود و زیان ذکر میشود.
فعالیت‌ها و منابعی که از طریق آن برای یک مجموعه وجه نقد به وجود می‌آید برای یک مجموعه از اهمیت بالایی برخوردار است؛ بنابراین مانند قلب برای انسان، پیدا کردن این منابع برای یک مجموعه مهم و ضروری است. در نهایت این صورت مالی منابعی که از طریق آن وجوه نقد به وجود می‌آید و منابعی که از طریق آن وجوه نقد از بین می‌رود را نشان میدهد.
برای تدوین دقیق این صورت مالی علاوه بر استفاده از یک حسابدار حرفه‌ای باید از نرم‌افزار‌های مفید در این حوزه نیز استفاده کرد. بررسی این صورت مالی برای بستانکاران یک مجموعه بسیار حائز اهمیت است زیرا بر اساس گزارش مالی گردش وجوه نقد می‌توانند مشاهد کنند که توانایی یک مجموعه برای پرداخت بازپرداخت‌ها چقدر است.
در نهایت این صورت مالی میزان انعطاف‌پذیری یک مجموعه و قدرت یک مجموعه برای بازپرداخت قرض‌ها را نشان میدهد.
اگر هدف شما از مطالعه این مقاله تدوین گزارشات مالی نیست بلکه میخواهید نحوه خواندن و فهم گزارشات مالی را بیاموزید با ادامه مقاله همراه باشید.
نحوه خواندن گزارشات مالی
برای تهیه‌کنندگان گزارشات صورتهای مالی این نکته بسیار مهم است که این گزارشات از شفافیت بالایی برخوردار باشند و عموم افراد به راحتی بتوانند آن را بخوانند؛ علاوه‌بر آن بتوانند از وضعیت دارایی و میزان سود و زیان مالی که سهامداران یک مجموعه را تحت تاثیر قرار میدهد آگاهی یابند.
به همین دلیل نباید خواندن اعداد و ارقام موجود در یک گزارش مالی کسانی که در مورد آن آگهی ندارند را دچار مشکل کند. برای خواندن گزارشات مالی باید توجه کنید که میزان دارایی‌ها و بدهی‌ها به صورت واضح در ستون‌هایی از گزارش مالی ذکر شده است.
نکته واضحی که در صورتهای مالی وجود دارد میزان سود و زیان یک مجموعه است در نتیجه برای اطلاع از آن نیز دچار مشکل نخواهید شد. اما در نهایت همه گزارشات مالی دارای مفاهیم حسابداری هستند در نتیجه برای فهم آن به دانش مقدماتی از حسابداری نیاز دارید.
که به راحتی این دانش را با خواندن قسمت ابتدایی این مقاله کسب خواهید کرد. در نهایت برای آن که حجم عظیمی از یک گزارش مالی شما را سردرگم نکند مفهوم خاصی را که به دنبال آن هستید مشخص کنید و با دقت به دنبال آن در گزارش بگردید.
گزارشات مالی مورد استفاده چه کسانی است؟
به دلیل این که در تهیه گزارشات عملکرد مالی و وضعیت اقتصادی یک مجموعه مشخص میشود؛ این گزارشات و اطلاعات آن برای افراد متعدد سازمان از جمله سهامدارن یا صاحبان مجموعه، مدیران ارشد مجموعه، اداره دارایی و سازمان مالیاتی کشور مهم است و هر کدام به بخشی از اطلاعات طبقه بندی شده در این گزارشات مالی نیاز دارند. در نتیجه گزارشات مالی مورد استفاده افراد زیر است:
سهامداران و سرمایه گذاران یک مجموعه برای آن که بدانند به سرمایه گذاری خود ادامه دهند یا خیر به مطالعه صورتهای مالی نیاز دارند.
به این معنا که صورتهای مالی این دیدگاه را به سرمایه گذاران میدهد که سرمایه گذاری در موجموعه برای سال بعدی چگونه باشد آیا اقدام به تزریق سرمایه کنند یا نواقص مجموعه را برطرف کنند.
بانک و دیگر اعطاکنندگان تسهلات مالی با مطالعه صورتهای مالی تصمیم به اعطای تسهیلات به مجموعه درخواست‌دهنده خواهند گرفت.
در صورتی که یک مجموعه زیان‌ده تلقی شود بانک میتواند از اعطای تسهیلات به آن خودداری کند؛ اما اگر یک مجموعه بر اساس صورتهای مالی سودده طلقی شود این موضوع میتواند منجر به گرفتن تسهیلات شود.
اشخاص یا مجموعه‌هایی که مواد اولیه یا خدمات مجموعه را تامین می‌کنند؛ ممکن است پس از مطالعه صورتهای مالی یک مجموعه به همکاری خود با مجموعه ادامه ندهند؛ زیرا ممکن است تصور کنند که مجموعه از عهده پرداخت تعهدات خود برنخواهد آمد.
بخشی از مخاطبان صورتهای مالی کارکنان حاضر در مجموعه هستند. به این معنا که شرکت با ارائه ترازنامه مثبت از مجموعه خود باعث افزایش روحیه و بازدهی در کارکنان خود خواهد شد.
سخن پایانی
مطالعه صورتهای مالی یک مجموعه برای سرمایه گذاران بسیار مفید خواهد بود؛ اما تمامی فعالیتهای یک مجموعه در این گزارشات منعکس نخواهد شد.
این اطلاعات به دست اعضای هیت مدیره و برخی از سهامدان نهادی خواهد رسید؛ بنابراین عده‌ای از سهامداران از آگاهی بیشتری برخورداراند. در نتیجه عدم تقارن اطلاعاتی همواره پس از مطالعه گزارشات مالی برای سهامداران وجود دارد.
سود عملیاتی چیست؟
حمید فاروقی مدیر سرمایه‌گذاری کارگزاری پارسیان درباره سود عملیاتی توضیح میدهد.
سود عملیاتی نسبتی است که از تقسیم سود عملیاتی به فروش بدست می‌آید.
اقلام غیر عملیاتی همچون درآمد، هزینه درآمد غیر عملیاتی چیست؟ بهره، سود و زیان واگذاری دارایی‌ها در محاسبه سود عملیاتی منظور نمیشود.
این نسبت معیار قوی‌تری برای ارزیابی سودآوری و فروش است.
نظر شما
آخرین اخبار
پتانسیل سودآوری ۱۵۰ میلیاردتومانی پرند دارو
با تحقق برجام چه سهم‌هایی در کانون توجه قرار می‌گیرند؟
جایگاه صنعت در اقتصاد عامل کسب بازده در بازار
چگونه سهامدار حرفه ای شویم؟
مشخصات سهامدار حرفه ای چیست؟
اصلاح اساسنامه دارایکم و پالایش کمکی به بازار میکند؟
پربازدیدترین
جزییات پرداخت معوقات بازنشستگان
دلار به ۴۰ هزار تومان می‌رسد؟
پرداخت مالیات برای دارندگان حساب های بانکی
کارمندان کالابرگ می‌گیرند
ایران و آمریکا برجام را بوسیدند و کنار گذاشتند!
گفتگو
رمزدارایی‌ها فرصت بزرگ اقتصاد ایران
به زودی طرح ریال دیجیتال اجرا خواهد شد و بدون شک مثل دیگر کشورهای دنیا، طبق گزارش IMF (صندوق بین‌المللی پول) نظام پولی دنیا از جمله ایران با CBDC ها متحول خواهد شد، چرا که رمزارز بانک‌های مرکزی یک طرح نوآورانه و ترند جهانی در اقتصاد است که با محوریت تکنولوژی بلاکچین شکل گرفته است.
شکست طلسم ۱۵ ساله پنجمین بورس کشور؟
قرار است یکی از برنامه‌های دیرینه سازمان بورس به حقیقت بپیوندد و پنجمین بورس کشور که مکمل بورس‌های چهارگانه فعلی است، به زودی وارد میدان شود اما باید دید این بورس که کارکرد ارزی خواهد داشت و در یکی از مناطق آزاد مستقر خواهد شد، میتواند سرمایه‌های خارجی را جذب کند و راهگشای بورس کشور باشد یا همچنان در دست‌انداز تصمیم‌گیری‌ها خواهد ماند.
سود عملیاتی و اهمیت آن در تحلیل بنیادی سهم
سود عملیاتی چیست و چه اهمیتی در تحلیل بنیادی دارد؟ همان گونه که میدانید تحلیل بنیادی سهام یکی از روش های تحلیلی برای بررسی یک سهم می‌باشد که تحلیلگران بنیادی زیادی از این روش برای تحلیل سهم استفاده می‌کنند. یک معامله گر موفق الزاما یک تحلیلگر بنیادی نیست اما عدم توجه به بنیاد سهم در بازار بورس میتواند ریسک سرمایه گذاری شما را افزایش دهد. موضوعات مختلفی در تحلیل بنیادی سهم مورد بررسی قرار می‌گیرد که یکی از مهم ترین آن سود عملیاتی شرکت‌های بورسی است. در این مقاله قصد داریم به معرفی این پارامتر و اهمیت آن در بررسی بنیادی یک سهم بپردازید. با ما همراه باشید.
سود عملیاتی چیست؟
هر شرکتی در یک زمینه خاص فعالیت میکند که موضوع فعالیت آن، هنگام تاسیس شرکت به وضوح در اساسنامه شرکت قید شده است. شرکت از این فعالیت ها که میتواند تولیدی، واسطه گری، سرمایه گذاری، خدماتی و غیره باشد، درامدی کسب میکند. اما طبیعتا هزینه هایی را نیز متحمل خواهد شد. این هزینه ها میتواند شامل حقوق کارمندان، هزینه های جانبی، مواد اولیه و غیره باشد. کلیه درآمدهایی که شرکت‌ها از طریق انجام فعالیت اصلی خود کسب نمایند، درآمدهای عملیاتی شرکت نامیده میشود. زمانی هزینه های جاری شرکت را از این درامد کم کنیم، سود عملیاتی شرکت بدست می آید. در واقع سود عملیاتی برابر است با درآمد عملیاتی شرکت منهای هزینه های شرکت. اما در اینجا توجه به مفهوم حاشیه سود نیز اهمیت دارد.
سود عملیاتی به ازای هر سهم پس از کسر مالیات
تا اینجا با سود عملیاتی شرکت‌ها آشنا شدیم. اگر سود عملیاتی شرکت را پس از کسر مالیت، بر تعداد سهام شرکت تقسیم کنیم، سود عملیاتی به ازای هر سهم مشخص میشود. این سود با اصطلاح EPS یا همان سود سهم شناخته میشود. تمامی این مفاهیم را میتوان برای تعیین ارزیابی قیمت سهام یک شرکت مورد استفاده قرار داد. در ادامه به این موضوع خواهیم پرداخت.
حاشیه سود چیست؟
حاشیه سود عملیاتی، (Operating Profit Margin) این نسبت از تقسیم سود عملیاتی به در آمد بدست می‌آید. این نسبت معیار قوی‌تری برای ارزیابی سودآوری و فروش است. با در نظر گرفتن سود شرکت قبل از کسر مالیات، حاشیه سود عملیاتی منعکس‌کننده موفقیت مدیریت شرکت در ایجاد سود از عملیات و فعالیتهای جاری شرکت است. در واقع این پارامتر نشان دهنده این موضوع است که فعالیت شرکت توجیه اقتصادی دارد یا خیر و به طور کلی پارامتری است که میتوان شرکت‌های مختلف را به کمک آن با یکدیگر مقایسه کرد.
سود غیر عملیاتی چیست؟
معمولا در کنار سود عملیاتی، مفهوم سود غیر عملیاتی وجود دارد که در تحلیل بنیادی استفاده میشود. البته این پارامتر اهمیت کمتری برای سرمایه گذاران بورسی دارد. دلیل آن را در ادامه ذکر خواهیم کرد. سود غیرعملیاتی ناشی از فعالیتهای غیرمرتبط با موضوع اصلی فعالیت شرکت است. معمولاً سود غیرعملیاتی مربوط به سود حاصل از فروش دارایی‌های غیرمنقول، سود حاصل از سرمایه‌گذاری‌ها و سهام، سود حاصل از اوراق مشارکت یا سپرده بانکی می‌باشد که ممکن است بخشی یا کلی از آن به صورت مستمر اتفاق نیافتد و تنها در یک زمان محقق شود. البته به این نکته توجه کنید که یک شرکت سرمایه گذاری، سود ناشی از سرمایه گذاری، سود عملیاتی محسوب میشود. این غیر مستمر بودن سود عملیاتی است که از اهمیت آن میکاهد. البته این به منظور بی اهمیت بودن آن نیست.
یک مثال برای سود غیر عملیاتی یک شرکت
در اینجا برای روشن شدن موضوع به مثال زیر توجه کنید. فرض کنید یک شرکت ساختمانی که در زمینه ساخت و ساز ساختمان فعالیت میکند، بخشی از سرمایه خود را در سال‌های گذشته زمینی به بهای تمام شده 1 میلیارد تومان خریداری و در دفاتر شرکت بهای تمام شده تاریخی آن به همین عدد نیز ثبت شده است. حال بعد از چندین سال زمین مذکور توسط شرکت به مبلغ 2 میلیارد تومان به فروش می‌رسد، این سود 1 میلیارد تومانی همان سود غیرعملیاتی ناشی از فروش زمین است که در صورتهای مالی سود و زیان در سر فصل درآمدهای غیرعملیاتی و متفرقه ثبت میشود. نکته این است که این سود در سال بعد قرار نیست تکرار شود. از این رو نباید مانند سود عملیاتی در ارزش گذاری سهام شرکت محاسبه شود.
اهمیت سود عملیاتی در تحلیل بنیادی
آموزش گام به گام تحلیل بنیادی برای انتخاب سهم مناسب
برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تحلیل بنیادی روی لینک زیر کلیک کنید.
آیا میخواهید در بورس به موفقیت برسید؟ آیا نمیدانید چگونه یک سهم را از منظر بنیادی تحلیل کنید؟ نبود منبع آموزشی مناسب در زمینه تحلیل بنیادی انگیزه ای شد تا در یک کتاب آموزشی به زبانی کاملا ساده و کاربردی، به کمک تصاویر گویا و آموزش گام به گام، روش انتخاب یک سهم را بر اساس نکات بنیادی آموزش داده ایم. قطعا این روش آموزشی را در هیچ کجا پیدا نخواهید کرد! این کتاب الکترونیکی را به تمام کسانی که می خواهند در بازار بورس به موفقیت مستمر برسند توصیه میکنیم .
در تحلیل بنیادی سهام، سود عملیاتی جایگاه مهمی دارد. چرا که سود آوری حال و آینده شرکت رابطه مستقیمی با ارزش سهام یک شرکت دارد. همان طور که میدانید نسبت P/E یا همان قیمت بر سود سهم، پارامتر مهمی برای یک سهم به شمار می‌رود. اگر با مفهوم نسبت P/E آشنا نیستید پیشنهاد میکنم ابتدا مقاله نسبت P/E در بورس چیست و چگونه محاسبه میشود را مطالعه کنید.
همان گونه که ذکر شد، EPS سود هر سهم است که از تقسیم سود عملیاتی (پس از کسر مالیات) بر تعداد سهام شرکت بدست می‌آید. در نسبت P/E در واقع E همان EPS است. بنابراین افزایش سود عملیاتی شرکت به معنی کاهش نسبت P/E است که باعث میشود ارزش سهام بیشتر شود.
چیزی که برای یک تحلیلگر بنیادی مهم است، سود(EPS) آینده سهم است نه سود فعلی!
مثالی برای تاثیر سود سهم بر قیمت سهم
اجازه بدهید کل مطلب بالا را با زبانی ساده بیان کنیم. فرض کنید یک شرکت (با EPS معادل 100 تومان) گزارش میدهد و اعلام میکند سود عملیاتی شرکت یک باره 200 تومان به ازای هر سهم شده است. فرض کنید نسبت P/E سهم پیش از این 8 بوده است. با سود جدید، این نسبت 4 خواهد شد. برای اینکه دوباره این نسبت به 8 برسد، طبیعتا قیمت سهم نیز باید به همان نسبت رشد کند. به عبارتی اگر قرار باشد نسبت P/E ثابت بمونه، قیمت نیز باید دو برابر شود. یعنی اگر قیمت سهم 800 بوده است (8=P/E=800/100) حال باید قیمت سهم به 1600 تومان برسد (P/E=1600/200=8). بنابراین می‌بینیم سود عملیاتی یک شرکت میتواند تا چه حد اهمیت داشته باشد. حال این مسئله را برای سود غیر عملیاتی بررسی میکنیم.
تاثیر سود غیر عملیاتی بر قیمت سهم
حال دوباره مثال بالا را در نظر بگیرید با این تفاوت که فرض کنید سود عملیاتی شرکت تغییری نکرده است ولی شرکت توانسته است 100 تومان سود غیر عملیاتی به ازای هر سهم بسازد. خوب در این صورت تغییری در نسبت P/E حاصل نمیشود زیرا که E تغییری نکرده است. حال چگونه باید این سود عملیاتی خودش را در قیمت سهم نشان دهد؟ خیلی ساده است. باید این سود را به قیمت فعلی سهم اضافه کرد تا ارزش سهم مشخص شود. بنابراین در مثال بالا که قیمت سهم 800 تومان بوده، با خبر سود غیر عملیاتی 100 تومانی، قیمت سهم باید 900 تومان شود. این جاست که تفاوت اهمیت سود عملیاتی و غیر عملیاتی در تحلیل بنیادی مشخص میشود.
جمع بندی
در این مقاله به بررسی سود عملیاتی و اهمیت ان در درآمد غیر عملیاتی چیست؟ تحلیل بنیادی پرداختیم. همان طور که دیدیم سود عملیاتی رابطه مستقیمی با ارزش گذاری سهام شرکت دارد. همچنین سود غیر عملیاتی را بررسی کردیم و آن را با سود عملیاتی و تاثیر آن بر قیمت سهم مقایسه کردیم.
در مثال بالا دیدیم که افزایش 100 تومانی سود عملیاتی، قیمت سهم را به دو برابر قیمت قبلی، ارزش گذاری کرد اما 100 تومان سود غیر عملیاتی تنها میتواند 100 تومان به ارزش سهم بیافزاید.
چیزی که باید بدانید، سود عملیاتی آینده شرکت اهمیت دارد نه سود عملیاتی فعلی! در واقع این مسئله ای است که یک تحلیلگر بنیادی باید بتواند با بررسی برآورد هزینه ها و نرخ فروش، شرایط اقتصادی و بسیاری از عوامل دیگر، سود سازی شرکت را در آینده تخمین بزند. قیمت سهام بورسی شرکت‌ها آینه‌ای از آینده اقتصادی آنها است.
آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته در بورس
برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته روی لینک زیر کلیک کنید.
تابلوخوانی در کنار تحلیل بنیادی و تکنیکال، بعد سوم بورس است. همه چیز در تابلوی معاملات سهم وجود دارد، اطلاعاتی که شاید در نگاه اول کسی متوجه آنها نشود اما با یادگیری تکنیک های تابلو خوانی و بازار خوانی می توانید به اطلاعات زیادی دست پیدا کنید و بر این اساس معاملات پر سودتری داشته باشید. در کتاب آموزش تابلو خوانی پیشرفته به مطالبی خواهیم پرداخت که در هیچ کلاس یا کتابی به شما آموزش نمی دهند. تکنیک هایی که حاصل سالها تجربه در بازار سرمایه است.
دیدگاه شما