رشد چشمگیر بازار سهام در ماه های گذشته مساله ای است که نباید از آن غافل شد. چنین رشد پرشتابی باعث شد تا گزارشات نتوانند افت قیمتی کلیت بازار را پوشش دهند. با آنکه گزارش ها حاکی از وضعیت مساعد شرکت هاست، اما رشد قیمتی چند ماه گذشته رشد این مقطع بازار را پیشخور کرده است و نمی توان این عامل را در رفتار اخیر بازار نادیده گرفت. بازار با نوسانات اخیر به سمت متعادل شدن پیش می رود. اکنون حتی با وجود 40 تا 50 درصد افتی که در عمده سهام بازار اتفاق افتاده، هنوز برخی سهم ها بالاتر از ارزش ذاتی شان معامله می شوند و به اصطلاح گران هستند.
پایین ترین p/e در بورس الان کدام است؟
پایین ترین p/e در بورس در حال حاضر برای کدام سهم هاست؟ اگر به دنبال خرید سهم های ارزنده بازار بورس هستید، باید سهمی خریداری کنید که پایین ترین p/e در بورس را داشته باشد. سهام هایی که نسبت p به e برای آن ها پایین است، یعنی ارزندگی به مراتب بیشتری دارد و برای خرید سهامداران و حتی سرمایه گذاری بلندمدت می تواند گزینه سودده تر و مناسب تری به حساب آید. حال اگر شما قصد دارید سهام هایی که پایین ترین p/e در بورس را دارا هستند بشناسید، این مطلب برای شما نوشته شده است و سهام های ارزنده برای خرید را در حال حاضر به شما معرفی می کند.
پایین ترین p/e در بورس
به منظور خرید یک سهم می بایست معیارهای بسیاری را مد نظر قرار دهیم که یکی از حائز اهمیت ترین آن ها، نسبت p/e به حساب می آید، ولی بسیاری از سرمایه گذاران این سوال را دارند که نسبت p/e چیست یا این که چطور می توانیم سهم هایی که نسبت p/e آن ها پایین و مناسب خرید هستند را شناسایی کنیم.
درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، سرمایه گذاری بر روی حق تقدم و یا فروش آن و … بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید.
البته در این مطلب در کنار مواردی که گفتیم، به موضوعاتی مانند این که p/e پایین سهم نشانه چیست و p/e مناسب برای خرید کدام است نیز اشاره هایی داشته ایم تا بتوانید از این مطلب برای انتخاب و شناسایی سهام های ارزنده بازار بورس استفاده کنید. در پایان نیز چندین سهم که p/e پایینی دارند و در حال حاضر برای خرید و سرمایه گذاری گزینه های مناسبی هستند را نیز معرفی کرده ایم که قطعا برایتان جذاب است، بازارهای گزینه ای سهام پس تا انتها همراه کد بورسی بمانید و این مطلب تحلیلی را به هیچ عنوان از دست ندهید.
نسبت P/E چیست؟
در ابتدا می توان گفت که نسبت p/e یکی از ساده ترین و همچنین کاربردی ترین شاخص ها به منظور نشان دادن عملکرد بازار بورس در مقایسه با بازارهای منطقه و یا عملکرد یک شرکت در مقایسه با سایر شرکت ها در بازار می باشد. نسبت قیمت به درآمد که در ارزش گذاری با P/E از آن استفاده می شود، از تقسیم آخرین قیمت بر سود شرکت قابل محاسبه است و سرمایه گذاران با توجه به این نسبت ارزیابی هایی را در مورد ارزش ذاتی سهم کسب می کنند.
نسبت P/E در واقع نشان دهنده این است که قیمت سهم شرکت در حال حاضر چند برابر سود سالیانه آن شرکت است یا بیانی ساده تر، چنانچه سود ۱ سال اخیر شرکت عددی باشد و این عدد برای دوره آینده نیز مجددا تکرار شود و این سود در مجمع تقسیم شود چند سال طول می کشد تا این رقم به قیمت فعلی سهام شرکت برسد.
برای مثال چنانچه p/e شرکتی عدد ۲۰ را نشان دهد، بدین معنی است که سرمایه گذار حاضر است به ازای ۱ ریال سود شرکت ۲۰ ریال بپردازد. حال چنانچه این نسبت برابر ۴۰ باشد بیانگر این خواهد بود که سرمایه گذار حاضر است به ازای هر ۱ ریال سود شرکت ۴۰ ریال بپردازد. در ادامه با نسبت p/e های پایین، متوسط و بالا و معانی آن ها بیشتر آشنا خواهیم شد و در انتها نیز ۱۱ شرکت که در حال حاضر ارزنده ترین سهام های بازار بورس به حساب می آیند و p/e بسیار پایینی دارند را نیز معرفی کرده ایم که مطمئنا جذاب ترین بخش مقاله برای شما خواهد بود.
P/E مناسب برای خرید سهم
بهترین نسبت P/E برای خرید سهم، P/E زیر ۱۰ می باشد، لذا هر چه قدر این نسبت در سهام های گروه های مختلف پایین تر باشد، آن سهم یا گروه می تواند گزینه مناسبی تری برای سرمایه گذاری و خرید باشد. چنانچه سهامی P/E زیر ۵ داشته باشد، گزینه عالی برای سرمایه گذاری است و این سهام، سهامی بنیادی به شمار می رود که ارزندگی بالایی دارد. در ادامه نسبت P/E را در سه حالت پایین، متعادل و بالا مورد بررسی قرار داده ایم تا بعد از مطالعه این مطلب دیگر بدانید که P/E در شرایط و عددهای مختلف، دقیقا نشان دهنده چیست،
نسبت P/E پایین : شرکت هایی با نسبت P/E پایین، معمولا سهام ارزش مندی به حساب می آیند و این بدین معنی است که کمتر از ارزش ذاتی خود در حال خرید و فروش اند. این قیمت پایین، موجب خواهد شد که سرمایه گذاران برای خرید آن رغبت بیشتری داشته باشند.
نسبت P/E متعادل : هنگامی که شرکتی با P/E متعادل را انتخاب می کنیم، انتظار رشد و پیشرفت شرکت در آینده را معقول می دانیم و احتمالا به سود مورد نظر خود نیز دست پیدا خواهیم کرد. از طرف دیگر می توانیم احتمال بیشتری بدهیم که حتی زمانی که کل بازار ریزشی و منفی است، سهام ما کاهش قیمت و ریزش کم تری را تجربه کنید، لذا می توان این طور نتیجه گرفت که ریسک خرید و سرمایه گذاری در سهام هایی که P/E متعادل دارند، از سهام هایی که P/E بالا دارند بسیار کم تر و نسبت به سهام هایی که P/E پایینی دارند، به مراتب بالاتر است.
نسبت P/E بالا : به صورت معمول شرکت هایی با نسبت P/E بالا، شرکت های در حال رشد به شمار می روند. در واقع می توان این طور گفت که این نسبت بالا نشان دهنده این است که شرکت در آینده رشد و عملکرد مثبتی خواهد داشت و سرمایه گذاران نیز از این شرکت انتظار افزایش درآمد در آینده را دارند و حاضرند برای آن پول خوبی بپردازند، از همین روی بهتر است بعد از محاسبه P/E، در خصوص برنامه های آینده شرکت و احتمال رشد و پیشرفت آن نیز بررسی هایی داشته باشیم تا تصمیم گیری ما به بهترین شکل انجام شود.
حال این سوال پیش می آید که اصلا مشکل نسبت P/E بالا چیست؟ در پاسخ می توان گفت که نسبت P/E بالا، تنها یک عیب بزرگ دارد؛ مشکل این نوع شرکت ها این است که سهام در حال رشد، معمولا ماهیتی نوسانی دارد و این اتفاق، فشار زیادی به شرکت ها وارد می آورد، چرا که می بایست دلیل ارزش گذاری بالای خود را توجیه کنند، از همین روی سرمایه گذاری در سهام با رشد بیشتر، یک سرمایه گذاری ریسکی به حساب می آید، چرا که سهام این شرکت ها، معمولا بیشتر از ارزش ذاتی خرید و فروش می شوند.
فیلتر سهام با کمترین P/E در بورس
در بازار بازارهای گزینه ای سهام سرمایه بیش از ۷۰۰ شرکت بورسی و فرابورسی پذیرفته شده اند که همین موضوع یافتن سهم مورد نظر را برای سرمایه گذاران و سهامداران بسیار سخت می کند، به همین خاطر به کمک فیلترهای بورسی کار شما در این مسیر بسیار ساده خواهد شد. به عنوان مثال چنانچه بخواهید از بین این تعداد نماد بورسی آن دسته از سهام هایی را پیدا کنید که P/E آن کمتر از یک عدد مشخصی باشد، می توانید از فیلتر زیر استفاده نمایید و برای این کار تنها کافی است وارد سایت سازمان بورس شوید و در قسمت فیلتر، این عبارت زیر را کپی نمایید تا سهام هایی که مد نظر شماست، به صورت لیستی برای شما به نمایش دربیایند. به همین سادگی!
P/E پایین یک سهم نشانه چیست؟
بر اساس آن چیزی که تا به اینجای کار عنوان کردیم، مطمئنا متوجه شده اید که هرچقدر P/E کوچک تر باشد، سهم ارزندگی به مراتب بالاتری دارد. به عنوان P/E سه از P/E چهار بهتر است. در P/E برابر با ۳، چنانچه شما ۳۰۰ هزار تومان سرمایه گذاری کنید، در ۱۰۰ تومان سود شریک خواهید شد، ولی در P/E چهار برای شریک شدن در ۱۰۰ تومان سود باید ۴۰۰ هزار تومان سرمایه گذاری داشته باشید و این نکته مهم و طلایی است که بسیاری از سرمایه گذاران و سهامداران به آن توجه خاصی نمی کنند!
همچنین در نظر داشته باشید که برای P/E های بسیار کوچک، باید کمی بیشتر دقیق شویدف چرا که امکان دارد P/E کم تنها نشانه سود زیاد نباشد، بلکه بیانگر تقاضای بسیار پایین برای سهم نیز باشد، به این خاطر که چنانچه سایر سهامداران نیز به این سهم علاقه نشان دهند، به دلیل تقاضای زیاد، قیمت افزایش پیدا خواهد کرد و P/E به صورت خودکار افزایش خواهد داشت، بنابراین در نظر داشته باشید که P/E کم تنها نشانه سود زیاد و ارزندگی سهم نیست، بلکه می تواند نشانه تقاضای پایین برای آن سهم در آن زمان نیز باشد.
ارزنده ترین سهام های بازار در حال حاضر کدامند؟
۱) وبصادر : سهام بانک صادرات ایران در حال حاضر با توجه به نسبت P/E که دارد، برای خرید می تواند گزینه مناسبی به حساب آید. پی به ای سهام بانک صادارات در حال حاضر ۳٫۳۷ و به نسبت P/E هم گروهی های خود در صنعت بانکی نیز جایگاه مناسبی دارد و به صورت کلی از لحاظ نسبت P/E سهم ارزنده ای برای خرید محسوب می شود. این سهم همچنین حجم معاملات بسیار بالایی دارد و از این جهت می توان گفت که نقدشوندگی آن بسیار بالاست و شما هر زمان که خواستید، می توانید از این سهم خارج شوید و دارایی خود در این شرکت را به فروش برسانید.
۲) وسکاب : سهم س.ص بازنشتگی کارکنان بانکها با نسبت P/E معادل با ۲٫۳۵ می تواند سهم ارزنده ای برای خرید و حتی سرمایه گذاری بلندمدت به حساب آید. جالب است بدانید که P/E گروهی که این شرکت در آن قرار دارد، در حال حاضر ۹٫۹۶ می باشد و این می تواند نشان دهنده این باشد که در بین هم گروهی های این سهم، وسکاب برای خرید گزینه مناسبی به شمار می رود و می تواند ارزندگی بیشتری داشته باشد.
۳) فسپا : گروه صنعتی سپاهان نیز با نسبت P/E معادل ۵٫۶۷ می تواند بین سهام های ارزنده ای که در حال حاضر وجود دارند، قرار داشته باشد. این شرکت سابقه بسیار خوبی در بورس ایران دارد و به صورت کلی و به نسبت P/E گروه که در حال حاضر ۹٫۹۶ است، ارزندگی خاصی دارد و می توانیم این سهم را هم در کنار سهم های دیگری که تحت نظر داریم، مورد بررسی قرار دهیم و بر اساس استراتژی که داریم، برای ورود به آن اقدام کنیم.
۴) وآوا : سهام شرکت سرمایه گذاری آوا نوین در حال حاضر P/E بسیار مناسبی دارد. P/E این شرکت الان عدد ۳٫۳۶ را نشان می دهد و با توجه به P/E گروه شرکت های سرمایه گذاری که در حال حاضر عدد ۹٫۹۶ را نشان می دهد، می توانیم روی این سهم به عنوان یک سهم ارزنده حساب باز کنیم و آن را از لحاظ تکنیکالی و بنیادی مورد تحلیل و بررسی قرار دهیم و اگر حس کردیم می تواند سهم مناسبی باشد، برای ورود به آن اقدام نماییم.
۵) وبوعلی : سهام شرکت سرمایه گذاری بوعلی در حال حاضر یکی از کم ترین P/E های بورس را با عدد ۲٫۷۶ در اختیار دارد. این عدد نشان می دهد که این سهم در حال حاضر بسیار ارزنده است و می تواند گزینه کم ریسکی برای سرمایه گذاری فعالان و سرمایه گذاران بورسی باشد. این سهم با توجه به حجم مبنایی که دارد، همواره بیش این عدد را پر می کند و از این لحاظ برای فروش این سهم در روزهای مختلف بورس، نیازی به نگران بودن نخواهید داشت و نقدشوندگی این سهم تا حدود زیادی مناسب است.
۶) حپارسا : شرکت توسعه حمل و نقل ریلی پارسیان در گروهی از بورس قرار دارد که P/E آن عدد ۲۶٫۲۷ را نشان می دهد. به صورت کلی این سهم می تواند گزینه خوبی برای ورود باشد، چرا که P/E آن از نصف P/E هم گروهی های خود نیز کمتر است. البته این نکته را باید در نظر داشته باشید که حجم معاملات این سهم خیلی بالا نیست ولی به صورت معمول سرمایه گذاران و سهامداران برای فروش این سهم با مشکلاتی زیادی روبرو نیستند.
۷) وپویا : شرکت سرمایه گذاری پویا با P/E معادل ۲٫۶۴ برای خرید گزینه بدی نیست. این سهم که خیلی از عرضه اولیه آن در بازار بورس نمی گذرد، حجم معاملات بسیار خوبی دارد و می توان گفت که نقدشوندگی آن بسیار بالاست، بنابراین برای فروش این سهم در زمان های گوناگون، مشکلی پیش روی شما قرار نخواهد داشت و نکته مثبت دیگر این که در طول روزهای مثبت بازار بورس، با توجه به این که این سهم حجم مبنای خود را کامل پر می کند، می توانید شاهد افزایش ارزش دارایی های خود در این شرکت باشید.
۸) ومدیر : نسبت P/E این شرکت در حال حاضر عدد ۲٫۳۲ را نشان می دهد که به نسبت P/E گروه عدد بسیار خوبی است. این سهم معمولا در طول روزهای کاری بازار بورس به سختی قادر است حجم مبنای خود را پر کند ولی نمی توان گفت که در زمان فروش سهم این شرکت مشکلی پیش روی شما قرار خواهد داشت و با توجه به میانگین P/E گروهی که این سهم در آن قرار دارد، این سهم می تواند گزینه مناسب تری برای خرید و سرمایه گذاری بلندمدت شما به حساب آید.
۹) بنو : شرکت بیمه تجارت نو همواره حجم مبنای خود را تکمیل می کند و با توجه به نسبت P/E حال حاضر این سهم، می توان گفت که می توانیم روی این سهم، به عنوان یک سهم ارزنده برای میان مدت و حتی بلندمدت حساب باز کنیم.
۱۰) وصنا : سهام شرکت گروه صنعتی بهشهر ایران با P/E معادل ۲٫۷۸ گزینه مناسبی برای سرمایه گذاران بورسی به حساب می آید. به صورت کلی تا اینجای کار، شرکت هایی که در گروه سرمایه گذاری قرار گرفته اند، معمولا P/E های مناسبی دارند و برای سرمایه گذاری از نظر P/E از شرایط خوبی برخوردار هستند.
۱۱) وسهرمز : شرکت س استان هرمزگان با P/E معادل ۳٫۱۹ به نسبت P/E گروهش که عدد ۵٫۳۱ را نشان می دهد، می تواند برای سرمایه گذاری شما مناسب باشد. این سهم معمولا در طول روزهای کاری بازار بورس، حجم معاملاتی ۳ برابر حجم مبنای خود دارد و از این جهت می توان گفت که نقدشوندگی این سهم بالاست و در صورتی که از لحاظ تکنیکالی و فاندامنتالی نیز شرایط خوبی داشته باشد، می تواند گزینه خوبی برای خرید و سرمایه گذاری های طولانی مدت نیز به حساب آید.
نتیجه گیری و کلام پایانی
به صورت کلی می توانیم این طور نتیجه گیری داشته باشید که در بازار بورس، نسبت P/E پایین بهتر است، چرا که سهم از لحاظ بنیادی در جایگاه خوبی قرار دارد و کمتر از ارزش ذاتی خود در حال معامله است و به نوعی ریسک سرمایه گذاری در این نوع سهم ها به مراتب از سهام های دیگر پایین تر است.
همچنین باید در نظر داشت که نباید از این نسبت، انتظارات نامعقولی داشته باشیم! بلکه باید از ترکیب آن با دیگر نسبت های مالی، استفاده صحیحی از P/E داشته باشیم. بهتر است وقتی که قصد داریم سهام یک شرکت را مورد بررسی قرار دهیم، ابتدا صورت های مالی شرکت را تحلیل کنیم و در ادامه در راستای افزایش اطمینان، از مبانی تحلیل تکنیکال و تابلو خوانی در بورس نیز بهره لازم را ببریم.
همان طور که در ابتدای مطلب قول دادیم، در این مطلب به بیان این که پایین ترین p/e در بورس در حال حاضر برای کدام سهام های بازار بورس است، پرداختیم.
اگر دوست دارید بدانید بهترین سهام برای خرید در بورس کدام است؟ این مطلب شما را در این خصوص راهنمایی می کند.
اگر همچنان در مورد پایین ترین p/e در بورس ۱۴۰۰ سوال یا ابهامی در ذهن دارید، در بخش دیدگاه ها بنویسید تا خودم شخصا به نظرات و سوالاتون رسیدگی کنم.
واچ لیست سهام
واچ لیست سهام، فهرستی از اوراق بهادار است که برای معاملات بالقوه یا فرصت های سرمایه گذاری بررسی می شود و سرمایه گذاران برای تجزیه و تحلیل تحرکات قیمت و فرصت های معاملات نقدی، این لیست را ردیابی می کنند. واچ لیست سهام به نوع استراتژی فعالان بازار سرمایه بستگی دارد و هرکدام از آن ها می توانند یک واچ لیست مخصوص برای خود را به وجود بیاورند. به عنوان مثال واچ لیست سهام یک سرمایه گذار ممکن است بر اساس ورود و خروج پول حقیقی و یا حجم های مشکوک باشد و در عین حال شخص دیگری هیچ ارزشی برای ورود و خروج پول حقیقی قائل نباشد و از تحلیل تکنیکال برای واچ لیست سهام خود استفاده کند. به همین دلیل در اینجا به تعریف مفهوم واچ لیست سهام می پردازیم، پس اگر شما نیز در این خصوص کنجکاو هستید، ما را تا پایان مقاله همراهی کنید.
درک مفهوم واچ لیست
یک سرمایه گذار یا معامله گر ممکن است یک لیست نظارتی متشکل از ده ها یا حتی صدها سهام ایجاد کند تا با آگاهی بیشتر بتواند در خصوص سرمایه گذاری خود تصمیم بگیرد. واچ لیست می تواند به یک سرمایه گذار کمک کند تا شرکت ها را ردیابی کند و از اخبار مالی یا سایر اخباری که می تواند بر این ابزارها تأثیر بگذارد آگاه باشد. به طور خلاصه، سرمایه گذاران حرفه ای ترجیح می دهند که معاملات خود را براساس استراتژی مشخص انجام دهند و در اینجا واچ لیست سهام این فرصت را به سرمایه گذار می دهد که به وسیله این فهرست، ذهن خود را مرتب کند و بر روی سهامی که مدنظر دارد، کاملا مسلط شود.
در چه مواردی از واچ لیست سهام استفاده می شود؟
به طور کلی زمانی از واچ لیست سهام استفاده می شود که شخص سرمایه گذار گزینه های زیادی برای بررسی و تحلیل داشته باشد و به دلیل گستردگی و حجم زیاد سهم ها، نمی تواند به خوبی تصمیم بگیرد؛ به همین دلیل با ایجاد واچ لیست، محدوده مدنظر خود را کوچک تر می کند و اصطلاحا بر روی سهام دلخواه خود متمرکز می شود.
به عنوان مثال در یک بازه زمانی، ممکن است سهام 100 شرکت برای سرمایه گذاری مناسب باشد، قطعا بررسی این تعداد سهام برای یک سرمایه گذار معمولی امکان پذیر نخواهد بود؛ به همین دلیل، شخص سرمایه گذار مولفه و معیارهایی برای خود در نظر می گیرد و به شکل خودکار تعداد زیادی از این 100 شرکت حذف خواهد شد و سرمایه گذار می تواند به صورت مسلط تر بر روی سهام شرکت ها باقی مانده تمرکز کند.
حال فرض کنید که معیار یک سرمایه گذار برای خرید سهام، نسبت P/E است و براساس استراتژی معاملاتی خود، شرکت هایی را انتخاب می کند که نسبت P/E آن ها زیر 6 واحد باشد، بنابراین طیف گسترده ای از سهام شرکت ها در این محدوده قرار نمی گیرند و به شکل خودکار از واچ لیست سهام این شخص حذف خواهند شد و تنها شرکت هایی باقی می مانند که نسبت P/E آن ها زیر 6 واحد باشد.
یک واچ لیست خوب چه ویژگی هایی دارد؟
پس از دانستن مفهوم واچ لیست و زمان به کارگیری آن، سوالی که پیش می آید این است که یک واچ لیست سهام خوب چه ویژگی هایی دارد؟ برای پاسخ به این سوال تعدادی از مولفه ها و نکات مربوط به تشکیل واچ لیست سهام آورده شده اسـت:
- یک واچ لیست خوب نیازمند درک درستی از فضای بازار سرمایه است؛ به این معنا که معیارهای شخص سرمایه گذار برای تشکیل واچ لیست سهام باید مطابق با شرایط جدید بازار باشد.
- تعداد سهام موجود در آن نباید بسیار زیاد و یا بسیار کم باشد؛ چراکه اگر کم باشد، دایره تصمیم گیری را محدود می کند و اگر بیش از حد زیاد باشد، شخص سرمایه گذار را دچار سردرگمی می کند.
- واچ لیست بایستی قابل انعطاف باشد و سهم های داخل آن بتوانند به روزرسانی شوند.
- واچ لیست باید دم دست باشد و سرمایه گذار هر لحظه بتواند آن را بررسی کند.
تشکیل دادن واچ لیست
همانطور که اشاره کردیم، واچ لیست براساس استراتژی های خاص هر سرمایه گذار تشکیل می شود و یک نسخه کلی را نمی توان برای همه افراد در نظر گرفت. اما به طور کلی مراحل زیر برای انجام یک واچ لیست خوب می تواند موثر باشد:
تعیین زمان
اولین گام برای تشکیل یک واچ لیست، در نظر گرفتن بازه زمانی است؛ به این معنا که شما برای پیدا کردن یک فرصت سرمایه گذاری خوب، نباید روزهای متوالی را از دست بدهید.
به عنوان مثال یک فرد سرمایه گذار، 10 شرکت را مد نظر قرار داده است و معیار او برای سرمایه گذاری، بالا رفتن حجم معاملات شرکت های مذکور به اندازه 3 برابر میانگین حجم معاملات 90 روزه است و این شخص هر سهامی که چنین ویژگی را داشته باشد، در لیست خود قرار می دهد؛ اما یک سرمایه گذار نمی تواند ماه ها خود را برای چنین حجمی معطل کند و به طور مثال براساس استراتژی شخصی خود، تعیین می کند که اگر سهام مدنظر خود در فاصله زمانی 50 روزه، چنین حجمی را تجربه نکند، از واچ لیست حذف خواهد شد. بنابراین سرمایه گذار در بازه های زمانی 50 روزه، واچ لیست سهام خود را بایستی به روزرسانی کند.
دوری کردن از تعصب
برخی از سرمایه گذاران فقط شرکت هایی را در لیست خود قرار می دهند که قبلا آن را حداقل برای یک بار خریداری کرده اند و نسبت به بررسی سهم های جدید از خود مقاومت نشان می دهند که این موضوع می تواند فرصت های سرمایه گذاری جذاب را از آن ها سلب کند.
بررسی سهم های ارزشمند اما گران
استفاده از واچ لیست برای چندین هدف مختلف مناسب است. به عنوان مثال، فرض کنید در مورد شرکتی تحقیق کرده اید که فکر می کنید آن شرکت سالم و دارای پتانسیل خوبی است. با این حال، قیمت سهام در حال حاضر بیش از حد ارزش گذاری شده است و شما می خواهید منتظر زمان مناسب تری برای خرید باشید. واچ لیست، قیمت سهام را ردیابی می کند و نمودارهایی را تولید می کند تا روند کلی را به شما نشان دهد، بنابراین می توانید بهترین زمان برای خرید سهام را پیش بینی کنید.
یادداشت کردن نکات مربوط به سهام مورد نظر
ابتدا با تحقیق در مورد اصول اساسی و مشاهده تجزیه و تحلیل فنی، یک واچ لیست ایجاد کنید. هنگامی که شرکتی را پیدا کردید که فکر می کنید توانایی بالقوه ای برای رسیدن به اهداف شخصی شما دارند، آن را در واچ لیست خود قرار دهید و نوسانات قیمت را به مرور یادداشت کنید. هدف این است که درک کنیم وقتی یک سهام در پایین ترین سطح قرار دارد و وقتی به نقطه پایین رسید، زمان خرید است. همچنین، از آنجا که قبلاً تحقیق خود را انجام داده اید و روندهای تاریخی را متذکر شده اید، احتمالاً ایده خوبی در مورد بالا رفتن سهام و زمان مناسب برای فروش خواهید داشت.
خود را محدود و یا سردرگم نکنید
به طور کلی، سعی کنید به اندازه موقعیت هایی که در واچ لیست دارید سهام داشته باشید. پیگیری موقعیت های زیاد همیشه بازارهای گزینه ای سهام آسان نیست، اما داشتن ده موقعیت فعال و تماشای ده موقعیت دیگر معمولاً با کمک چند ابزار ساده نرم افزاری و برنامه های کاربردی قابل انجام است. به هر حال با رعایت چنین روندی می توان بهترین سرمایه گذاری در بورس را انجام داد.
دلایل استفاده از واچ لیست
دلایل زیادی وجود دارد که سرمایه گذاران از واچ لیست استفاده می کنند. در اینجا چند مورد رایج آورده شده است که به شما کمک می کند واچ لیست برای شما مناسب باشند.
- شما سهمی در ذهن دارید که مایلید آن را به سبد سهام خود اضافه کنید، اما امیدوارید قبل از تحویل گرفتن قیمت آن کاهش یابد.
- شما سود مورد نظر خود را کسب کرده اید، اما اکنون به قیمت هدف فروش که تعیین کرده اید نزدیک است.
- شما در حال مشاهده الگوی معاملات سهام هستید تا ببینید آیا ممکن است گزینه ای را روی آن بخرید.
- شما می خواهید احساس آمادگی کنید تا بتوانید در زمان مناسب به سرعت تصمیمات کاملاً آگاهانه بگیرید.
- ممکن است فرصت سرمایه گذاری خوبی پیش آمده باشد، اما نقدینگی لازم را برای خرید آن نداشته باشید، به همین دلیل با استفاده از واچ لیست سهام می توانید این فرصت را زیر نظر بگیرید تا وقتی که نقدینگی لازم را بدست آوردید، بتوانید در سریع ترین حالت ممکن سرمایه گذاری را انجام دهید.
جمع بندی
واچ لیست سهام، یکی از استراتژی های افراد حرفه ای برای سرمایه گذاری است و براساس آن، گزینه های خوب برای سرمایه گذاری زیر نظر گرفته می شوند تا افراد در فرصت مناسب بتوانند از این فهرست به بهترین نحو ممکن استفاده کنند. به طور کلی، داشتن واچ لیست سهام می تواند ذهنیت افراد را منظم کند و اطلاعات حاشیه ای را دور کند و سرمایه گذاران با استفاده از این مکانیسم می توانند بر روی سهام مورد نظر خود بیشتر متمرکز شوند.
چشم انداز بازار سهام و بهترین گزینه های خرید در صنایع مختلف
با آنکه در ابتدای سال بازار سهام روزهایی رویایی را سپری می کرد و همین امر توجهات زیادی را متوجه این بازار کرده بود، اما اکنون عمده سهامداران بهت زده و ناامیدانه بازار را دنبال می کنند تا ببینند سرانجام پایان این ریزش ها کجا خواهد بود و انتخابات آمریکا چه تاثیری بر بازارهای مالی کشور خواهد گذاشت.
با شروع افت بازار سهام، بسیاری کارشناسان انگشت اتهام را به سمت کدهای تازه وارد بازار نشانه گرفتند، درحالی که با کمی تامل در وضعیت بازار می توان پی برد که این عامل، تنها علت ریزش های اخیر نبوده و برخی ناهماهنگی ها، شایعات وتصمیمات لحظه ای هم نوسانات بازار را بیشتر کرد.
علی امامی، مدیرعامل و کارشناس ارشد تحلیل نفت و اقتصاد سیاسی گروه سرمایهگذاری اکسیر می گوید:
چنین ناهماهنگی هایی موجب سردرگمی و ترس سهامداران و اختلال در روندجریان نقدینگی شد. امامی تاکید می کند، با تمام این شرایط که تحلیل پذیری سهام ها را تا حدی ناممکن کرده بود، اگر سهامداران بجای توجه به برخی شایعات بی پایه و بی اساس وعدم رفتار های هیجانی که اولین اصول روانشناسی معاملات هست با منطق بیشتری عمل میکردند و عملکرد شرکت ها و روند قیمت ها را میدیدند طبیعتا نظارهگر این نوسانات هم نبودیم ، متاسفانه ۲مورد اخیر اخبار های بازار سرمایه در مورد خروج فولاد از بورس کالا و افزایش نرخ بهره آن هم در زمانی که کلیت بازار به تعادل نسبی رسیده بود باعث شروع مجدد نوسانات شد که به کانال یک میلیون و 300 هزار واحد رسیدیم و باز هم با تاخیر تکذیب و تایید ها از راه رسیدند!!
وی می افزاید: از طرف دیگر عدم ارائه برنامه مشخص برای ETF ها و رشد نامعقول و نا متقارن در چند سهم به نوسانات دامن زدند. در این زمان بجای اینکه از تئوری balanced (الگوی رشد متوازن) در بازار استفاده شود حالتی شبیه به اشباع پول در آن چند نماد شکل گرفت و اختلال جریان نقدینگی به کلیت بازار رسید.
امامی می گوید امیدوارم با گذر از این مقطع، اجازه دهند بازار روال طبیعی خود را بر اساس مولفه های اقتصاد کلان طی کند و در آینده دیگر شاهد چنین مسائلی نباشیم. بازار سهام با پتانسیل هایی که دارد می تواند کنترل کننده جریانات نقدینگی زیاد کشور باشد و تهدید نقدینگی را تبدیل به فرصت تأمین نقدینگی بنگاه های تولیدی کرده و موجب رشد GDP شود که طبق فرمایشات مقام معظم رهبری تحقق شعار «جهش تولید» است.
این کارشناس بازارهای مالی معتقد است بهتر است بعضی نظرات در مورد حبابی بودن بازار عنوان نشود چون حباب در جای دیگریست نه در بازار سهام که ویترین اقتصادی نه تنها کشور ما بلکه همه کشور ها هست. وی درباره چشم انداز بازار سرمایه و روند پیش رو می گوید:
با شرایط فعلی نرخ بهره و تورم و با توجه به اینکه در اکثریت صنایع گزارش و عملکرد های مناسب در حالت absolut value (ارزش مطلق ) هستیم، بسیاری از نمادها با قیمت فعلی ارز در چنین قیمتی هایی به دید میان مدت و بلند مدت ارزشمند به حساب می آیند. البته در این میان شرکت هایی با زیان انباشته و عملکرد نامناسب وجود دارند که تعدادشان زیاد نیست و همواره سرمایه گذاران باید عملکرد، سود آوری و چشم انداز شرکت را قبل از خرید سهام آن مورد توجه قرار دهند.
امامی معتقد است بازار سرمایه همواره از دیگر بازار های سرمایه گذاری بازار جذاب تر و مطمینم تری بوده و در زمان مناسب بهترین سود ها را نصیب سهامداران کرده است. البته برای موفقیت در این بازار باید استراژی معامله گری مشخصی تعریف کرد و از هرگونه خبر و شایعه بی اساس دوری کرد. شرایط حاضر نباید موجب غافل شدن سهامداران از ارزش ذاتی سهامشان شود. معامله گران حرفه ای با اتکا به دانش خود می دانند که این هیجانات گذار هستند و بازار با ریسک سیستماتیکی جدی مواجه نیست.
وی در ادامه می افزاید: بازار راه خود را خواهد رفت. نوسان ذات بازار است و چنین نوساناتی در گذشته بازارهای مالی کشور و دیگر نقاط دنیا کم نبوده است؛ ولی تجربه ثابت کرده با گذشت زمان و اجتناب از تصمیمات هیجانی، بازار روی خوش خود را نشان سهامداران خواهد داد.
بهره گیری از مشاوره متخصصان حوزه مالی می تواند در گرفتن تصمیم بهتر در شرایط بحرانی بسیار مفید باشد. ما در گروه سرمایه گذاری اکسیر همواره دو اصل مهم نوآوری در خدمات حوزه تحلیلی مشاورهای و مشتریمحوری را سرلوحه کارها قار داده ایم و همین مزیت رقابتی ما در این بازار است.
این گروه طیف گستردهای از خدمات مالی را ارائه میدهد و همواره در تلاش است تا توسعه خدماتی، مشاورهای و سرمایهگذاری مجموعه را همراه با استانداردهای جهانی گسترش دهد. در حال حاضر خدمات مجموعه اکسیر شامل سبدگردانی، تحلیلهای تکنیکال و فاندامنتال، معاملات آتی و آموزشی منحصر به لحظه و همزمان با معاملات است که بازخورد بسیار خوبی داشته و باعث بازدهی مالی، کسب سود مناسب و پیشگیری از ضرر برای مشتریان مجموعه شده است.
ارزیابی عملکرد شرکت ها و تاثیر آن در آینده بازار
در روز های اخیر شرکت ها اقدام به ارائه صورت های مالی حسابرسی شده میان دوره ۶ ماهه کرده اند و همچنین گزارش عملکرد مهر ماه شرکت ها نیز منتشر شده است. بررسی گزارش های منتشر شده نشان می دهند که اکثریت شرکت ها نسبت به فصل بهار، وضعیت عملکردی به مراتب بهتری داشته اند.
بر اساس گزارشات منتشر شده، شرکت ها eps های مناسبی را شناسایی کرده اند که اکثریت از محل درآمد های عملیاتی بوده و این سود، موجب تعدیل و کاهش قابل توجهp/e ها شده است. برخی شرکت ها موفق شده اند زیان خود را به سود تبدیل کنند و همه اینها حاکی از عملکرد خوب شرکت ها در این مدت بوده است.
حاشیه سود های ناخالص و عملیاتی بسیاری از شرکت ها به نسبت دوره های مشابه خود افزایش داشته و بر اساس آمار و ارقام قید شده در گزارش فعالیت ماهانه، عمده شرکت هاا در بخش تولید و فروش مقداری عملکرد قابل دفاعی داشته اند.
به طوری که در این بین میزان فروش مهر ماه برخی از شرکت ها از متوسط فروش و نرخ ۷ ماهه آن شرکت بیشتر بوده است. درمجموع می توان گفت با توجه به مفروضات و مولفه های، برآیند کلی گزارشات و عملکرد شرکت ها مثبت است.
آیسان علیزاده از کارشناسان مالی گروه سرمایه گزاری اکسیر در پاسخ به این سوال که حال سوالی که چرا با وجود مثبت بود عملکرد شرکت ها در این گزارشات، شاهد بهبود شرایط بازار سهام نیستیم می گوید:
رشد چشمگیر بازار سهام در ماه های گذشته مساله ای است که نباید از آن غافل شد. چنین رشد پرشتابی باعث شد تا گزارشات نتوانند افت قیمتی کلیت بازار را پوشش دهند. با آنکه گزارش ها حاکی از وضعیت مساعد شرکت هاست، اما رشد قیمتی چند ماه گذشته رشد این مقطع بازار را پیشخور کرده است و نمی توان این عامل را در رفتار اخیر بازار نادیده گرفت.
بازار با نوسانات اخیر به سمت متعادل شدن پیش می رود. اکنون حتی با وجود 40 تا 50 درصد افتی که در عمده سهام بازار اتفاق افتاده، هنوز برخی سهم ها بالاتر از ارزش ذاتی شان معامله می شوند و به اصطلاح گران هستند.
بهترین گزینه های خرید روزهای آتی
علیزاده در پاسخ به اینکه بهترین گزینه های خرید کدام سهام و کدام صنایع هستند گفت: برای پاسخ به این سوال ابتدا باید به بررسی عواملی که بر قیمت سهام شرکت های بازار سرمایه موثرند بپردازیم: این عوامل را می توان به سه دسته تقسیم کرد.
• دسته اول عوامل کلان و یا محیطی
• دسته دوم عوامل مرتبط با صنعت
• و دسته آخر عوامل درونی یا به عبارتی خرد.
عوامل درونی به وضعیت داخلی شرکت ها مربوط می شود که مهمترین آن ها، توجه به میزان سودآوری شرکت و ثبات آن، قابلیت نقد شوندگی سهام، بررسی وضعیت دارایی ها و بدهی های شرکت، طرح های توسعه ای و . میباشد.
در عوامل کلان اما با مسائلی چون تورم، نرخ بهره و نرخ ارز سرو کار داریم که اثرگذاری شان نیز بسیار زیاد است. محرک اصلی بازار سرمایه و یکی از فاکتور های کلیدی در ارزش ذاتی، امروزه همین نرخ ارز است که باتوجه به انتخابات ایالات متحده، تعیین این نرخ و عکس العمل بازار نسبت به آن هم می تواند متفاوت باشد. در نتیجه بررسی تمامی این موارد و مدنظر قرار دادن آن، برای سهامداران حائز اهمیت است.
در بازار فعلی که اکثر سهام بازار افت قابل توجهی داشته اند و به چنین قیمت هایی رسیده اند، فرصت های جذابی برای خرید به دید میان مدت وجود دارد. با در نظر گرفتن متوسط دلار ۲۳ هزار تومانی تعداد زیادی از شرکت ها p/e نزدیک به p/e بازار که ۷ میباشد دارند. (ارزش گذاری طبق مدلGordon Growth). همچنین بر اساس بتا که یک شاخص مهم و موثر در مبحث مدیریت سرمایه گذاری و ریسک است، بتای منفی نشان از جاماندگی بسیاری از سهام از مارکت دارد.
سهام شاخص ساز و صادرات محور در کنار صنایع استراتژیک با محوریت تولید بالا که سود سازی ریالی هم دارند میتوانند از گزینه های خوب سرمایه گذاری باشند. تشکیل یک پرتفوی استاندارد، خرید پله ای، رعایت وزن سبد و تعیین حد ضرر از جمله مواردی است که تحت هیچ شرایطی نباید از آن غفلت کرد.
علاقهمندان به کسب اطلاعات بیشتر میتوانند به سایت گروه سرمایهگذاری اکسیر و یا اینستاگرام گروه اکسیر مراجعه کنند.
تولید محتوای بخش «وب گردی» توسط این مجموعه صورت نگرفته و انتشار این مطلب به معنی تایید محتوای آن نیست.
بورس اوراق بهادار لندن
بورس اوراق بهادار لندن (LSE) اولین بورس اوراق بهادار در بریتانیا و بزرگترین در اروپا است. مبادلات منطقه ای که بیش از 300 سال پیش آغاز شد، در سال 1973 ادغام شدند تا بورس اوراق بهادار بریتانیا و ایرلند را تشکیل دهند که بعداً به بورس لندن تغییر نام داد. شاخص 100 سهام بورس فایننشال تایمز (FTSE) یا "Fotsie" شاخص غالبی است که شامل 100 سهام برتر در بورس لندن است. این بورس اوراق بهادار از نظر فیزیکی در شهر لندن واقع شده است. در سال 2007، بورس لندن با بورس میلان ادغام شد و گروه بورس لندن را تشکیل داد.
جزئیات بیشتر درباره بورس اوراق بهادار لندن
لندن از دیرباز یکی از شهرهای پیشرو مالی جهان بوده است که به عنوان قطب تجارت بین المللی، بانکداری و بیمه شناخته شده است. تاریخچه بورس اوراق بهادار لندن (LSE) به سال 1698 باز می گردد؛ زمانی که کارگزار جان کاستینگ شروع به ارسال قیمت سهام و کالاها در قهوه خانه جاناتان کرد؛ جایی که محل گردهمایی محبوب تجار برای انجام معاملات بود. کاستینگ لیست قیمت خود را «سیر مبادله» نامید.
در سال 1801 مشخص شد که یک سیستم رسمی برای جلوگیری از کلاهبرداری و معامله گران سواستفاده گر مورد نیاز است. کارگزاران با مجموعه ای از قوانین موافقت کردند و حق عضویتی را برای تعلق به بورس پرداخت کردند و بدین ترتیب راه را برای اولین بورس تنظیم شده در لندن هموار کردند.
بورس لندن از طریق بازارهای اولیه خود، دسترسی مقرون به صرفه به برخی از عمیق ترین و نقدشونده ترین استخرهای نقدینگی سرمایه جهان را فراهم می کند. این مرکز طیف گسترده ای از شرکت ها است و معاملات الکترونیکی سهام را برای شرکت های بورسی فراهم می کند.
بورس لندن بینالمللیترین بورس اوراق بهادار با هزاران شرکت از بیش از 60 کشور جهان است و منبع برتر نقدینگی بازار سهام، قیمتهای معیار و دادههای بازار در اروپا است. بورس اوراق بهادار لندن که با بورس های بین المللی در آسیا و آفریقا نیز مرتبط است، قصد دارد موانع هزینه و نظارت را از بازارهای سرمایه در سراسر جهان حذف کند.
بیگ بنگ در بورس اوراق بهادار لندن
در 27 اکتبر 1986، دولت بریتانیا مقرراتزدایی از بازار سهام لندن را صادر کرد. به دلیل تغییرات گسترده ای که بلافاصله به وجود آمد و با عنوان "بیگ بنگ" شناخته شد، مقررات زدایی، تجارت الکترونیکی را به بورس لندن معرفی کرد که جایگزین معاملات سنتی با حراج آزاد شد. سیستم جدید کارآمدتر و سریعتر بود و به بورس لندن اجازه داد تا با موفقیت با سایر بورس های جهانی مانند بورس نیویورک (NYSE) رقابت کند. هم اکنون نیز بورس اوراق بهادار لندن از نظر ارزش بازار، حجم معاملات و دسترسی به سرمایه و نقدینگی با بورس نیویورک رقابت می کند.
بیگ بنگ در واقع بخشی از برنامه اصلاحات دولت برای حذف مقررات بیش از حد و تشویق رقابت در بازار به صورت آزاد بود و تغییرات مهم دیگری در ساختار بازارهای مالی ایجاد کرد. این تغییرات شامل حذف حداقل کمیسیون های ثابت در معاملات و حذف جدایی بین شرکت هایی که سهام را معامله می کردند و شرکت هایی که به سرمایه گذاران مشاوره می دادند، می شد.
این تغییرات باعث افزایش رقابت بین شرکت های کارگزاری و منجر به یک سری ادغام و تملک شد. یکی دیگر از تغییرات بیگ بنگ، اجازه مالکیت خارجی بر کارگزاران بریتانیا بود که بازار لندن را به روی بانک های بین المللی باز کرد.
بازار اصلی
بازار اصلی بورس لندن یکی از متنوع ترین بازارهای سهام در جهان است که شرکت هایی از 40 بخش مختلف تشکیل می دهند. لیست شدن در بازار اصلی بورس لندن به شرکت ها امکان دسترسی به قیمت گذاری در زمان واقعی را می دهد. استخرهای عمیق سرمایه، محک خوردن از طریق سری شاخص FTSE و سطوح قابل توجهی از پوشش رسانه ای، تحقیقات و اطلاعیه ها از دیگر مزایای لیست شدن در بازار اصلی می باشد.
راههای مختلفی برای پیوستن شرکتها به بازار اصلی وجود دارد، از جمله موارد زیر:
Premium
بخش Premium یا ویژه فقط برای سهام صادر شده توسط شرکت های تجاری-اقتصادی اعمال می شود. شرکت های فهرست شده در لیست پرمیوم ملزم به رعایت قوانین فوق العاده ای از سمت بریتانیا هستند که بالاتر از حداقل الزامات اتحادیه اروپا (EU) است. به دلیل این استانداردهای بالاتر، ممکن است شرکتهای موجود در فهرست ویژه به امتیازاتی مخصوص و سرمایهگذارانی دسترسی داشته باشند که به دنبال شرکتهایی هستند که بالاترین استانداردها را رعایت میکنند. شرکتی که در فهرست ویژه ثبت شده است نیز امکان قرار گرفتن در یکی از شاخص های FTSE را دارد.
استاندارد
بخش استاندارد برای لیست شدن سهام، رسیدهای سپرده گذاری جهانی (GDRs)، اوراق بهادار بدهی و مشتقات که باید با حداقل الزامات اتحادیه اروپا مطابقت داشته باشند، باز است. الزامات کلی برای شرکت هایی که به صورت استاندارد در بازار اصلی لیست می شوند، سبک تر است. فهرست استاندارد به شرکتهایی با بازارهای نوظهور، کمک میکند تا سرمایهگذاریهایی را از مجموعه بزرگ سرمایه موجود در بورس لندن جذب کنند.
سایر بخش ها
بخش "رشد بالا" و بخش "صندوق تخصصی" به طور خاص برای مشاغل با رشد بالا، درآمد زا و نهادهای سرمایه گذاری بسیار تخصصی که به ترتیب سرمایه گذاران نهادی یا سرمایه گذاران حرفه ای را هدف قرار می دهند، طراحی شده اند. بخش رشد بالا برای شرکتهایی است که واجد شرایط فهرستبندی Premium یا Standard نیستند اما برای رشد شرکتهای خود، به دنبال سرمایه می باشند.
سیستم عامل های الکترونیکی بورس لندن
در این بورس قدرتمند، چندین پلتفرم رایانهای برای معاملات بخش های مختلف در نظر گرفته شده که هر کدام از آنها کاربردهای خاص خود را دارد.
SETS (بورس اوراق بهادار الکترونیک): این پلتفرم در واقع از معروف ترین و بهترین دفتر سفارشات و معاملات الکترونیک بورس لندن LSE است.
SETSqx: این پلتفرم مانند پلتفرم قبلی است با این تفاوت که معاملات در حجم و میزان کمتری برقرار میشود. این پلتفرم با استفاده از بازار مستقل و غیر الکترونیک، یک لیست برای خرید و فروش را به ازای هر 4 ساعت بهروزرسانی میکند.
SEAQ: نوعی بازار سرمایه غیر الکترونیکی که اجازه فعالیت در AIM را داشته تا به روشهای مختلف در این بازار به داد و ستد و ثبت پیشنهاد بپردازد.
بورس اوراق بهادار در سال 1995، بازار سرمایهگذاری جایگزین AIM را راهاندازی کرد تا شرکتهای رو به رشد به بازارهای جهانی راه پیدا کنند و این یکی از بهترین اخبار آن دوره بود.
جمع بندی
در این مقاله به معرفی اجمالی بورس لندن به عنوان یکی از بورس های بزرگ دنیا پرداختیم. بورس لندن بین المللی ترین بورس سهام با هزاران شرکت از بیش از 60 کشور است و منبع اصلی نقدینگی بازار سهام، قیمت های معیار و داده های بازار در اروپا می باشد. محل فعلی این بورس نیز در میدان Paternoster واقع در نزدیکی کلیسای سنت پل در شهر لندن می باشد.
بازارهای گزینه ای سهام
آزمون تستی بخش 1 اقتصاد دهم انسانی و معارف | فصل اول: اقتصاد چیست؟
تیم مدیریت گاما
آزمون آنلاین اقتصاد دهم انسانی | بخش پنجم | فصل 1: اقتصاد بین الملل
تیم مدیریت گاما
آزمون تستی بخش 1 اقتصاد دهم انسانی و معارف | فصل دوم: تولید
تیم مدیریت گاما
سؤالات طبقهبندی شده اقتصاد دهم انسانی | کل کتاب
امتحان نوبت اول اقتصاد دهم انسانی دبیرستان امیرکبیر | دیماه 1397
مجموعه سوال طبقه بندی شده اقتصاد دهم رشته ادبیات و علوم انسانی
علی رضا رضازاده
سؤالات امتحان نوبت دوم اقتصاد دهم رشته انسانی دبیرستان عفت | شهریور 96
جزوۀ آموزشی اقتصاد دهم رشته ادبیات و علوم انسانی | بخش 3: توسعۀ اقتصادی (فصل دوم:…
مریم یابنده جهرمی
جزوۀ آموزشی اقتصاد دهم رشته ادبیات و علوم انسانی | بخش 1: آشنایی با اقتصاد (فصل…
مریم یابنده جهرمی
گام به گام درس اقتصاد پایه دهم رشته ادبیات و علوم انسانی و معارف اسلامی | پاسخ تمامی…
دیدگاه شما