همه چیز درباره سنجش هوش کودک
معمولا به محض اینکه یک کودک در مدرسه با مشکلات تحصیلی مواجه شود یا والدین احساس کنند که فرزندشان خیلی با استعداد است؛ صحبت از روشهای سنجش هوش کودک از جمله تست هوش کودک پیش میآید.
اما چگونه آزمونهای هوش می تواند به والدین و مربیان کمک کند تا نیازهای یادگیری فردی کودک را برآورده کنند؟ قبل از پاسخ دادن به این سوال در این مقاله از سری مقالات نورولند به بررسی انواع روشهای سنجش هوش کودک و عملکرد آنها میپردازیم.
و سپس جایگاه آزمون رایگان سنجش هوش نورولند که با دانلود بازی نورولند میتوانید از آن استفاده کنید را بررسی میکنیم.
تست هوش کودک چیست؟
همانطور که میدانید هوش شامل توانایی تفکر، حل مشکلات، تجزیه و تحلیل موقعیت ها و درک ارزش ها، آداب و رسوم و هنجارهای اجتماعی است. از طرفی سنجش IQ کودک و EQ کودک در سالهای اخیر بسیار متداول شدهاست.
آزمون هوش روشی برای تخمین عملکرد فکری فعلی کودک است. در اجرای تستهای هوش کودک، دستورات مختلفی (به شکل شفاهی، کتبی یا عملی) به کودک داده میشود و براساس نتیجه اعمال کودک، نتایجی معلوم میشود.
انواع تست هوش کودک
تستهای سنجش هوش کودک معمولا با تمرکز بر دو حوزه اجرا میشوند:
- تست هوش کلامی (توانایی درک و حل مسائل مبتنی بر زبان)
- تست هوش غیرکلامی (توانایی درک و حل مسائل متوالی و فضایی) مانند تست های سنجش IQ کودک
هدف از سنجش هوش کودک
تستهای هوش و آزمونهای ارزیابی عملکرد کودک می توانند به مربیان و والدین کمک کند تا نقاط قوت و ضعف کودک را بشناسند و بفهمند که آموزش کودک باید متمرکز بر تقویت کدام مهارتها باشد.
در گذشته، آزمون هوش برای تایید یا رد وجود ناتوانیهای یادگیری و تعیین ضریب هوشی کودک برای اهداف تشخیص ناتوانی ذهنی استفاده میشد.
اما امروزه بسته به نوع آزمون ضریب هوشی یا استعدادیابی کودک اجرا شده، ممکن است اطلاعات مهمی در مورد نحوه مواجهه او با مسائل مختلف بهدست آید.
آزمونهای سنجش ضریب هوشی کودک اگر به درستی تفسیر شوند، ممکن است به مربیان در طراحی استراتژیهای آموزشی مناسبی را برای بهبود یادگیری کودکان کمک کنند. این تستها در نهایت میتواند به ایجاد یک برنامه آموزشی شخصی منجر شود.
مزایای تست هوش کودک
گاهی اوقات دلیل شکست تحصیلی کودک، تنها یک اختلال یادگیری است. هنگامی که اختلالات یادگیری کودک ناشناخته رها شوند؛ او با یک ضعف مهارتی رشد میکند. این کودک در آینده بزرگسالی خواهد شد که همان ضعف مهارتی (مثلا ضعف در حل مسئله) را به دوش میکشد.
حدود 8 تا 10 درصد از کودکان زیر 18 سال به اختلالات یادگیری دچار هستند. این اختلالات شامل اختلال در ریاضیات، اختلالات نوشتاری و سایر ناتوانیهای یادگیری است که میتوانند بر پیشرفت تحصیلی کودکان تأثیر بگذارند.
اجرای یک تست هوش میتواند مشخص کند که اگر کودک ما عملکرد آموزشی پائینی دارد؛ به این معنا نیست که ضریب هوشی کودک پائین است.
به طور کلی، تست های هوش برای کودکان میتواند برای شناسایی کودکان با استعداد و کودکان با تاخیر رشد مفید باشد.
همچنین میتوان از آزمون هوش کودک برای تعیین حوزههایی که کودک در آنها برتری دارد و اشاره به حوزههایی که ممکن است نیاز به حمایت بیشتر داشته باشد استفاده کرد.
به عنوان مثال، فرزند شما ممکن است هوش محاسباتی بالا (و مهارت ریاضی خیلی خوب) داشته اما به دلیل ضعف در حافظه شنیداری، در نوشتن دیکته مشکل داشتهباشد. در این صورت انجام یک آزمون سنجش هوش مناسب به شما کمک میکند تا ریشه مشکل او در نوشتن مزایای آزمون ریون دیکته را بفهمید ( در این مثال ضعف در حافظه شنیداری) و آن را با روش مناسب تقویت مهارت شنیداری تقویت کنید.
تستهای متداول سنجش هوش
تست آی کیو کودک یکی از انواع شناخته شده تست هوش کودک است. این تستها مهارت “روزمره” کودک را با رنج هم سنین خودش مقایسه می کنند. در ادامه به بررسی انواع آزمونهای سنجش هوش کودک میپردازیم:
1-تست های هوش گروهی
آزمونهای هوش گروهی معمولاً به شکل سوالات چندگزینهای هستند.
این آزمونها معمولا در فضاهای تحصیلی و به منظور اطلاع از مهارتهای شناختی افراد هم رده استفاده میشوند.
به طور کلی تستهای استعدادیابی گروهی برای شناسایی کودک دارای اختلال توصیه نمی شود. با این حال، در برخی موارد، می توانند وجود یک ضعف را در کودک نشان دهند که در این صورت با ارجاع به متخصص و اجرای تستهای هوش انفرادی، به تشخیص ریشه مشکل کمک خواهندکرد.
2-تست های هوش فردی
تست های هوش فردی کودک ممکن است شامل چندین نوع از دستورات باشد که برخی از آنها دارای زمان بندی هستند. این تستها ممکن است شامل تستهای کتبی،پازلی، بازیمانند و جلسات پرسش و پاسخ باشند.
مقیاس هوش وکسلر برای کودکان (WISC) و مقیاس هوش بینه استنفورد که قبلاً به عنوان آزمون هوش بینه-سایمون شناخته می شد، نمونههایی از آزمونهای هوش فردی هستند. آزمون WISC شامل سوالات مبتنی بر زبان، اشکال و عملکرد است، در حالی که آزمون استنفورد بینه به تشخیص دانشآموزان دارای اختلالات شناختی کمک میکند.
3-تست های کامپیوتری
اجرای آزمونهای هوش به شکل دیجیتال امروزه از بقیه روشها رایج تر هستند. دستورات این تستها مشابه دستورات تستهای فردی است. فقط در قالب دیجیتال ارائه شده است. روش اجرای این آزمونها باید بسته به سن کودک و تواناییهای او طراحی شده باشد.
تست سنجش هوش نورولند
آزمون سنجش هوش نورولند، یکی از همین تستهای هوش کودک رایگان دیجیتالی است. این آزمون برای کودکان 3 تا 8 ساله طراحی شدهاست و به شکل رایگان با دانلود بازی نورولند در اختیار شما قرار خواهد گرفت.
سوالات آزمون سنجش هوش کودک نورولند برگرفته از چهار آزمون زیر میباشند:
1. تست هوش گاردنر
2. تست ریون
3. تست بینه
4. تست وکسلر
پس از انجام تست سنجش هوش نورولند، نقاط قوت و ضعف کودک به والدین اطلاع داده شده و تمرینات بازی نورولند براساس نتایج این آزمون در اختیار کودک قرار میگیرد. این کار به بهبود نقاط ضعف کودک و تقویت نقاط قوت او کمک میکند.
4-تست های هوش غیرکلامی
آزمونهای هوش غیرکلامی، مانند آزمون جامع هوش غیرکلامی (CTONI) و آزمون هوش غیرکلامی جهانی، ویرایش دوم (UNIT2)، برای ارزیابی کودکانی که دارای مشکلات مهارت کلامی هستند، استفاده میشود.
در این آزمون ها هوش کلامی از روند ارزیابی تواناییهای استدلال کودک حذف شدهاست. در عوض، این آزمونها استدلال فضایی، تفکر قیاسی و مهارتهای حل مسئله کودک را جدا و ارزیابی میکنند.
ضمنا حتما از تست های آی مزایای آزمون ریون کیو کودک در صفحه اینستاگرام نورولند بازدید کنید.
پرسش و پاسخ
بله؛ آزمونهای سنجش هوش کودک به شناسایی نقاط قوت و ضعف کودک کمک میکند. پس از شناسایی نقاط ضعف و قوت فرزند خود کافیست به تقویت نقاط ضعف و تشویق نقاط قوت او بپردازید.
در این مقاله یک تست رایگان برای سنجش هوش کودک 3 تا 7 ساله معرفی شدهاست.
کلام پایانی
تست هوش میتواند زمینههایی را که کودک در آن برتری دارد و همچنین نقاطی که ممکن است به تقویت بیشتری نیاز داشته باشد را شناسایی کند. آزمون هوش صرفا تلاشمندی، انعطاف پذیری یا پشتکار را اندازه نمیگیرد.
والدین و معلمان نباید از تست هوش برای تعریف موفقیت بالقوه یا آینده کودک استفاده کنند. پس میتوانید به تست هوش به عنوان یک ابزار تخصصی قوی برای درک تواناییها و ضعفهای فرزندتان استفاده کنید. ( بخصوص اگر فرزند شما برای سنجش پیش دبستانی آماده میشود؛ انجام تستهای هوش به شکل دورهای برای دیدن نتیجه آموزش کودک توصیه میشود.)
تست آیکیو
ای سنج بستری مناسب برای کلیه ارزیابی های روانشناختی اعم از هوش، استعداد، شخصیت و … می باشد. کلیه اشخاص با استفاده از این سامانه می توانند جنبه های روانشناختی خود را ارزیابی نموده و از تفسیر های منحصر به فرد سامانه که حاصل تلاش متخصصان و خبرگان این حوزه می باشد بهره مند گردند.
هم اکنون می توانید تست شخصیت شناسی MMPI را به صورت رایگان انجام دهید.
هم اکنون می توانید تست شخصیت شناسی MMPI را به صورت رایگان انجام دهید. تست هوش IQ کتل (فرم – A) | رایگان
لطفا جهت شروع تست اطلاعات زیر را تکمیل کنید.
منبع مطلب : esanj.ir
تست هوش ریون
تست هوش ریون (RAVEN) نوعی تست IQ و از ابزارهای اندازهگیری استدلال قیاسی و مشاهده قوه ادراک است. تست ریون را میتوان بهصورت رایگان در کاربوم انجام داد.
کاربوم تست شخصیت شناسی تست هوش ریون
تست هوش ریون
تعداد انجام موفق این تست
آزمون ماتریس های پیشرونده ریون (که عمدتا آن را ماتریس های ریون می گویند) یا به اختصار RPM، مجموعه تست های غیر-زبانی (verbal) از ابزارهای رایج اندازهگیری استدلال قیاسی، توانایی درک مفاهیم انتزاعی و سنجش قوه ادراک است که معمولا در زمینه های آموزشی مورد استفاده قرار می گیرد. این آزمون ۶۰ سوالی، برای سنجش استدلال انتزاعی افراد به عنوان بخشی از هوش عمومی به کار گرفته می شود. آزمون بهره هوشی ریون متداول ترین و مشهورترین آزمونی است که برای بازه سنی 5 سال به بالا طراحی شده است. ساختار این آزمون از 60 سوال تشکیل شده که به صورت پاسخ چند گزینه ای (6-8 گزینه) به آن پاسخ داده می شود و ترتیب چیدمان دشواری سوالات از آسان به سخت است. این آزمون هوش استدلالی و هوش عمومی آزمون دهنده را که با عنوان «عامل هوش عمومی اسپیرمن» (Spearsman’s g) شناخته می شود، اندازه گیری می کند.
اکثر ما ممکن است آزمون ریون را انجام داده باشیم. این آزمونها معمولا در مدارس و فرایندهای استخدام بهطور مرتب انجام میشوند. در واقع اکنون این تست، بخش مهمی از تستهای روانشناختی در فرایندهای انتخاب مشاغل است.
بهگفته ارسطو: «هوش نهتنها از دانش، بلکه از مهارت استفاده از دانش تشکیل شده است».
برای یک استخدام موفق شما میتوانید پس از انجام تست نتیجه آن را در رزومه ساز کاربوم به رزومه خود پیوست کنید. با این کار احتمال بررسی رزومه و استخدام خود را بالا ببرید.
با توجه به پیشینهای که از تست هوش ریون در ذهنمان داریم، ممکن است با ذهنیت منفی به سراغش برویم. این تست عامل چالشبرانگیز و تعیینکننده در تحصیلات یا زندگی حرفهای ما بوده است؛ با این حال برخی از افراد، ماتریسهای پیشرونده ریون را بسیار جالب میدانند و از حل این معماهای کوچک لذت میبرند. آنها دوست دارند الگوها و مجموعهها را پیدا کنند، استنتاج و نتیجهگیری کنند و درمورد چگونگی تصحیح ادراک و انتزاعات تصمیم بگیرند.
اندازهگیری ضریب هوشی (IQ) هنوز هم موردتوجه بسیاری از افراد و شرکتها است. صرفنظر از اینکه تئوری «هوش چندگانه» هاوارد گاردنر (Howard Gardner) را بپذیریم یا نه، با این تست میخواهیم توانایی افراد را برای استدلال منطقی، حل مسئله و تفکر انتقادی اندازهگیری و اولویتبندی کنیم.
تست ریون در حقیقت، استدلال انتزاعی و هوش سیال را اندازهگیری میکند. هوش سیال به ما امکان میدهد تا بهتر بتوانیم از پس مشکلات روزمره خود بربیاییم. شاید در آینده و با گسترش نتایج تحقیقات گوناگون، تستهای روانشناختی نیز تغییر کنند.
مشاهده انواع تست شخصیت شناسی
تاریخچه تست هوش ریون
روانشناس انگلیسی به نام آقای جان کارلیل ریون (John C. Raven) در سال 1936 این آزمون را بر پایه دو عامل عناصر g اسپیرمن یعنی استقرا و بهره (هوش طبیعی) طراحی کرد. الگوهای این آزمون به شکل ماتریس های 6×6 – 4×4 یا 2×2 است و به همین دلیل ماتریس پیشرونده نامیده می شود.
علاقه ریون به روانشناسی در سنین پایه باعث شد تا ابزارهای سنجش توانایی کودکان را مورد مطالعه قرار دهد. با وجود اینکه در کودکی پدر خودش را از دست داد و مراقبت از مادر و دو خواهرش را بر عهده گرفت، علاقه های علمی خودش را نیز دنبال کرد. او بعدها در زمینه شغلی خود به سرپرستی مدرسه ای برای کودکان با شرایط ناتوانی فیزیکی منصوب شد. وی به این نتیجه رسید که انجام آزمون های رایج آن دوره در مدارس و محیط کار دشوار بوده و تفسیر نتایج نیز به دلیل ادغام عناصر مختلف مشکل است. در نتیجه به فکر تدوین و طراحی آزمون بهره هوشی عمومی که به ریون مشهور شد، افتاد. جالب اینکه روش تدوین این آزمون در پایان نامه کارشناسی ارشد وی تشریح شده است.
آزمون بهره هوشی ریون بر اساس نظریه ای تدوین شد که مزایای آزمون ریون بعدها به نظریه سوال پاسخ (response) مشهور شد. سه فرزند وی در اسکاتلند مرکز ارزیابی ریون را در سال 1972 تاسیس کردند. در سال 2004 موسسه آموزشی هارکورت، ریون را خرید و بعدها نیز این شرکت توسط پیرسون خریداری شد.
طراحی این تست روانسنجی برای ارزیابی افسران نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا بود، اما بعد مشخص شد که بهطور کلی، برای ارزیابی هوش، مستقل از دانش کسبشده نیز مفید و معتبر است.
مزایای آزمون ریون
این تست برای کودکان و بزرگسالان، صرفنظر از اینکه فرد مشکلات ارتباطی یا حرکتی داشته باشد، کارآمد است و بهطور کلی، برای اکثر مردم جالب توجه و سرگرمکننده به حساب میآید.
این امر مستلزم توجه «گشتالت» (نظریهای که طبق آن، دنیا را در «کلهای معنیدار» تجربه میکنیم و محرکهای جداگانه را نمیبینیم) و همچنین استدلال مشابهی است که در آن شخص باید از رفتار اکتشافی استفاده کند؛افراد همچنین باید مقایسه کنند و از منابع مختلفی برای تکمیل ماتریسها بهرهمند شوند.
همچنین، یکی از بزرگترین مزایای تست هوش ریون این است که میتواند بهسرعت اطلاعات معتبر را درمورد عملکرد شناختی بزرگسالان یا کودکان فراهم کند.
جان ریون گفته است که نباید فقط از این آزمایش برای سنجش هوش استفاده کنیم، بلکه باید منابع اطلاعاتی دیگری را نیز در نظر بگیریم تا این آزمون بسیار قدرتمندتر و نتایج آن قابلاستنادتر شوند.
ساختار سوالات آزمون ریون
همه سوالات مربوط به آزمون ریون شامل طرح های بصری هندسی هستند که در صورت سوال یکی از گزینه ها خالی بوده و آزمون دهنده باید از بین شش تا هشت گزینه، قطعه مربوطه را انتخاب کند تا این طرح ها به صورت منطقی کامل شوند. در اصل، آزمون های ماتریس پیشرونده ریون و نیز آزمون های واژگان به منظور پژوهش ریشه های محیطی و ژنتیکی توانایی شناختی طراحی شده اند. آقای ریون به این نتیجه رسید که بررسی و تفسیر نتایج حاصل از آزمون های متداول آن زمان، سخت و دشوار است. به همین دلیل، او سنجه های ساده ای را بر اساس دو عنصر اصلی عامل g اسپیرمن تدوین کرد: 1. توانایی تفکر منطقی و درک پیچیدگی روابط (درک استنباطی) و قابلیت حفظ و ساخت دوباره اطلاعات. (توانایی بازیابی).
انواع آزمون ریون
ماتریس ها در سه شکل مختلف و برای توانایی های مختلف پاسخ دهندگان در دسترس قرار گرفت:
ماتریس های پیشرونده استاندارد: این نوع آزمون، اصلی ترین حالت ماتریس ها است که در سال 1938 منتشر شد. دفترچه سوال این نسخه شامل پنج مجموعه (A-E) است که هرکدام 12 آیتم دارند (برای مثال A1 تا A12) و این آیتم ها به تدریج سخت تر می شوند که به توانایی شناختی بیشتری برای رمزگشایی یا تحلیل اطلاعات نیاز دارند. همه آیتم ها با رنگ مشکی و با پس زمینه سفید مشخص شده اند.
15 مزایا و معایب تست هوش
ما اغلب از تستهای هوش به عنوان راهی برای اندازهگیری IQ استفاده میکنیم تا بفهمیم در چه چیزی میتوانیم بیشترین تأثیر را داشته باشیم و چه کارهایی میتوانیم برای نقاط ضعف خود انجام دهیم. در واقع آزمون های هوش ابزاری برای سنجش توانایی ها و پتانسیل های فکری و فکری افراد است. تستهای هوش برای کمک به افراد در توسعه مهارتهای شناختی مانند استدلال، منطق و حل مسئله طراحی شدهاند. اما مطمئنا این تست ها نیز مانند هر تست دیگری مزایا و معایب منحصر به فرد خود را دارند. در این مقاله در مورد مزایا و معایب تست هوش صحبت می کنیم و برای شما نام می بریم.
مزایای تست هوش
بیایید با مزایای تست IQ شروع کنیم و بنابراین این مزایا عبارتند از:
1 این راهی برای شناسایی افرادی است که “استعداد” دارند.
تست هوش روشی موثر برای شناسایی افراد با توانایی های فکری بالاتر از حد متوسط است. این دسته از افراد اغلب در محل کار یا مدرسه دچار مشکل می شوند زیرا سطح ساعات کاری و کارشان خسته کننده و کسل کننده است. تستهای هوش، بدون درگیر کردن افراد در چالشهای تستهای دیگر، میتوانند برخی از افراد را به آیندهای هدایت کنند که ممکن است برایشان موفقیتآمیزتر باشد. این آزمون ها تشخیص زودهنگام استعدادها را در افراد فراهم می کند و به آنها کمک می کند تا برای فرآیند یادگیری و آموزش صحیح آماده شوند.
2. نگاه عمیقی به مردم می کنند
تعریف IQ چیست؟ اینکه هوش ذاتی چیست و چگونه کار می کند یک چالش است. ما حتی سعی می کنیم بفهمیم که چگونه آن را از زوایای مختلف اندازه گیری کنیم. افرادی هستند که بر دانش اکتسابی تکیه می کنند، اما دانش یا هوش اکتسابی همیشه سرعت پردازش ذهنی انسان، توانایی تفکر یا حافظه فعال را تعیین نمی کند. تستهای هوشی که این عناصر را اندازهگیری میکنند، میتوانند نقاط قوت و ضعف را شناسایی کنند.
3. آنها به ما کمک می کنند بفهمیم مغز چگونه کار می کند
وقتی تست هوش نتایج صدها رویکرد مختلف را ارائه میکند که شامل هزاران شرکتکننده از سراسر جهان میشود، آنگاه میتوانیم بینش جدیدی در مورد نحوه عملکرد مغز به دست آوریم. این اطلاعات به ما اجازه می دهد تا پیشرفت خود را به درستی برنامه ریزی کنیم و برای افزایش دانش و مهارت های خود بیشتر تلاش کنیم.
4. این می تواند یک فرآیند سرگرم کننده باشد
بسیاری از مردم در مورد نمره IQ خود کنجکاو هستند و دوست دارند اعداد را بدست آورند. مردم می خواهند بدانند مغزشان چگونه کار می کند و برای تقویت آن چه کاری می توانند انجام دهند. وقتی این فرصت را داریم که بیشتر در مورد اینکه چه کسی هستیم بدانیم، در این حالت است که می توانیم هوش خود را به طرق مختلف افزایش دهیم. اگرچه جنبه مقایسه ای این تست ها می تواند برای برخی افراد مشکل ساز باشد، اما بیشتر افراد دوست دارند بدانند در کجا ایستاده اند تا بتوانند مسیر بهبودی را طی کنند. این را می توان با تست های مورد اعتماد و تایید شده انجام داد، مانند نتایج IQ را می توان با استفاده از تست هوش ریون به دست آورد.
5. می توانند دانش آموزانی را که درک کمتری از درس دارند شناسایی کنند
شناسایی دانش آموزانی که کمی جذابیت کمتری نسبت به درس دارند، به اندازه یافتن و شناسایی دانش آموزان باهوش مهم است. اگرچه تفکیک این دانش آموزان دشوار است، اما فراهم کردن فضایی برای دانش آموزان در یک سطح، نکته مثبتی برای یادگیری مفاهیم است. این مورد در محل کار نیز صادق است و کارفرمایان می توانند برنامه های آموزشی بیشتری را برای چنین کارمندانی ارائه دهند و مدارس می توانند راهنمایی های بیشتری برای کاهش خطر عقب افتادن دانش آموزان به صورت فردی ارائه دهند.
معایب تست هوش
تست های هوش نیز می توانند ایراداتی داشته باشند و افرادی که از این تست ها استفاده می کنند باید از آن ها آگاه باشند. معایب تست هوش عبارتند از:
1 طراحی یک آزمون مستقل یک چالش است
ایجاد یک آزمون هوش مستقل از فرهنگ یا فرآیند یادگیری افراد مختلف بسیار دشوار است. کارشناسان و طراحان آزمون ده ها سال است که برای از بین بردن سوگیری موجود در این ابزار کار کرده اند. حتی زمانی که از ماتریس های پیشرونده برای جلوگیری از مشکلات توانایی های کلامی استفاده می شود، این آزمون های عمومی همچنان افراد را ملزم می کند که از دانش خود در مورد اطلاعات عمومی استفاده کنند که در فرهنگ های مختلف متفاوت است.
2. می توانند منجر به برچسب زدن در افراد شوند
افرادی که به آنها برچسب “با استعداد و بی استعداد” داده می شود ممکن است درک غیر واقعی از آنچه هستند و آنچه انجام می دهند به دست آورند. آنها حتی می توانند آنها را به جایی ببرند که نسبت به افراد معمولی احساس برتری کنند و دیگران را تحقیر کنند یا برای انجام کارها تلاش کمتری کنند.
علاوه بر موارد فوق، برچسب زدن اثرات دیگری نیز بر انسان دارد. افرادی که در تستهای IQ خوب عمل نمیکنند معمولاً انتظارات کمی دارند. آنها معمولاً به دنبال برقراری ارتباط با افرادی هستند که به آنها احساس نزدیکی می کنند. این می تواند منجر به عدم اعتماد به نفس، فعالیت کمتر و تلاش کمتر برای تغییر شود.
3. تست های هوش نمی توانند انواع هوش را اندازه گیری کنند
روانشناسان به این نتیجه رسیده اند که انواع مختلفی از هوش در کودکان و بزرگسالان وجود دارد. افراد می توانند به طرق مختلفی استعداد داشته باشند، از جمله هوش جنبشی، موسیقیایی و درونی. آنها به اندازه ریاضیات یا مهارت های کلامی برای تجربه انسان مهم هستند. وقتی این آزمونها فقط یک نوع هوش را اندازهگیری میکنند و اساس کل فرآیند یادگیری آنها است، میتوانند فرد را در فرآیندی درگیر کنند که هرگز به دنبال تقویت نقاط قوت او نیست و همیشه از نقاط ضعف او انتقاد میکند.
4. آنها می توانند به کلیشه ها منجر شوند
هنگامی که نتایج IQ در دسترس است، مردم می توانند آنچه را که نتایج نشان می دهد باور کنند زیرا آنها در آزمون “شرکت کردند”. این می تواند آنها را به این باور برساند که بر اساس اعداد فقط “باهوش” یا “احمق” هستند. مطالعات متعددی شرایط اجتماعی-اقتصادی و جمعیت اقلیت را مورد بررسی قرار داده اند و دریافته اند که فقر می تواند نقش مهمی در نمایندگی مردم ایفا کند. حتی کیفیت مدارسی که افراد در آن شرکت می کنند می تواند تأثیر مستقیمی بر نتایج امتحانات آنها داشته باشد.
5. موضوعات مطرح شده در آزمون ها متنوع نباشد
اکثر تست های هوش شامل اطلاعاتی در مورد موضوعات «خلاقانه» که افراد در طول زندگی خود می آموزند، نیستند. این آزمون ها بر روی دانش ریاضی، خواندن مفهومی و اصول علمی تمرکز دارند. اکثر آنها به مردم فرصت ارائه دانش اجتماعی، حرفه ای یا خلاق را نمی دهند. یعنی تست های هوش به جای سنجش توانایی های کلی هر فرد، برای سنجش نوع خاصی از هوش طراحی شده اند و خوب، هرکسی می تواند با جاه طلبی موفق شود.
6. اطلاعات به دست آمده از آزمون های هوش به طور متناقض استفاده می شود
یکی دیگر از معایب قابل توجه تست های هوش این است که از اطلاعات و نتایج آن ها به طور متناقض در جامعه استفاده می شود. برخی از مدارس و کارفرمایان از تستهای هوش (و گاهی منحصراً) برای شناسایی افراد با استعداد استفاده میکنند. دیگران از آنها به عنوان راهی برای سنجش استعدادهای هر فرد استفاده می کنند. برخی مدارس هیچ توجهی به نتایج تست های هوش ندارند. از آنجایی که هر تست می تواند نتیجه متفاوتی بدهد، اگر فقط یک تست را انجام دهید، فهمیدن اینکه واقعاً چه کسی هستید و ضریب هوشی شما چقدر است، می تواند چالش برانگیز باشد.
7. کاهش امکان ارزیابی تخصصی
بسیاری از مدارس و سازمان ها برای تعیین برنامه های خاص برای افراد، تست های هوش را انجام می دهند تا برنامه را با توجه به سطح هوش آنها تعیین کنند. وقتی افراد در طول این فرآیند امتیازات خوبی به دست می آورند، ابزارهای کمتری به آنها داده می شود و این می تواند آنها را به چالش بکشد. در محیط کار افراد بسته به توانایی های خود در پست های مختلفی کار می کنند و اگر به این تست ها تکیه کنند ممکن است افراد در جای مناسبی قرار نگیرند.
8. کاهش تنوع در مدرسه و محل کار
افراد در مزایای آزمون ریون تست هوش دسته بندی می شوند. وقتی افرادی که بالاترین و کمترین امتیاز را دارند مشخص میشوند، معمولاً در هر بخش با هم گروهبندی میشوند، زیرا این روند انجام کارها و یادگیری را تسهیل میکند. این تقسیم در نهایت منجر به گروه بندی های مشابهی می شود که در آن افراد به ندرت با یکدیگر تعامل دارند. به جای اینکه به همه فرصت یادگیری از یکدیگر بدهند، آنها را در محیطی غیر دوستانه قرار می دهند.
9. ممکن است در ارزیابی افراد با چالش های منحصر به فرد مشکل داشته باشند
تست های استاندارد هوش برای ارزیابی هوش افراد مبتلا به اوتیسم دشوار است. روشی که افراد خودشان را نشان می دهند متفاوت است و این می تواند یکی از بزرگترین ایرادات تست های هوش باشد. برخی افراد منطقی هستند، در حالی که برخی دیگر احساساتی هستند. برخی افراد در گفتار بهتر عمل می کنند، در حالی که برخی دیگر عملکرد خوبی دارند. شما می توانید یک فرد بصری یا فردی با آموزش نوشتاری باشید. مگر اینکه ضریب هوشی به گونه ای طراحی شده باشد که تمام ویژگی های شخصیتی شما را برآورده کند، همه تست ها نمی توانند به طور دقیق شخصیت شما را منعکس کنند.
10. آزمایشات اغلب اعتیادآور هستند
از آنجایی که وابستگی قابل توجهی به نتایج آزمایشی که افراد دریافت می کنند وجود دارد، غیر معمول نیست که افراد هفته ها یا ماه ها قبل از انجام هر کاری این آزمایش ها را انجام دهند. مردم دوست دارند در ضریب هوشی خود رقمی به دست آورند که آنها را خوشحال کند. برای این کار مجبور می شوند برای رسیدن به این عدد چندین تست هوش انجام دهند. این باعث می شود شما به تست های هوش معتاد شوید و اصلا خوب نباشید.
هنگام در نظر گرفتن مزایا و معایب یک تست هوش، مهم است که به یاد داشته باشید که یک عدد هرگز نشان دهنده یکپارچگی هوش یک فرد نیست. هیچ نقطه ای نمی تواند هوش کلی یک فرد را تعیین یا اندازه گیری کند. چندین فعالیت وجود دارد که در کنار هم فعالیت مغز را افزایش می دهند. اثرات رفتاری و عاطفی ممکن است بر برخی نتایج آزمایش تأثیر بگذارد، اما برای برخی افراد مؤثر نیست. آنچه ما می دانیم این است که با کشف اطلاعات بیشتر در درون خود، به خود فرصت های بیشتری برای یادگیری می دهیم.
نوشته 15 مورد از مزایا و معایب تست هوش برای اولین بار در وبلاگ ایران تلنت. به نظر می رسد.
هر آنچه باید در مورد تست هوش بدانیم
امروزه برای سنجش میزان بهره هوشی هر انسانی از انواع مختلفی تست هوش و آزمون هایی استفاده می شود. بدون تردید می توان گفت که همه آدم ها علاقه دارند که هوش بالایی داشته باشند و بتوانند مشکلات زندگی را به خوبی درک کرده و از قدرت تحلیل بالایی برخوردار باشند.
هوش چیست؟
قبل از این که به انواع تست های هوش بپردازیم، باید ببینیم که اصلاً خود هوش چیست؟ تعریف معمول و کلاسیک هوش در بین عموم جامعه، همان کیفیت و مهارتی است که به موفقیت های درسی و تحصیلی منجر می شود. همان توانایی و استعدادی که برای فهم مطالب نظری و حل مسائل ریاضی به کمکمان می آید، ذاتی و ارثی است، تک بُعدی است، قابل ارتقا نیست و از بدو تولد تا روز آخر زندگی در یک سطح مشخص باقی می ماند.
اما در روانشناسی روز دنیا، مدت هاست که این تعریف محدود و ناقص از هوش، رنگ باخته و دیگر در هیچ کدام از سیستم های آموزشیِ استاندارد، پذیرفته شده نیست. یادمان باشد هدف ما پدر و مادرها، صرفا تربیت و ساخت عده ای پزشک و مهندس و مخترع نیست! هدف اصلی، پرورش یک انسان همه جانبه و متعادل است. تعادل، شاه کلید ورود به تعریف جدید و گسترده هوش است. این روزها ثابت شده است که همه آدم ها غیر از IQ یا هوش منطقی و ریاضی، حدود ده نوع هوش گوناگون با شدت و ضعف های مختلف دارند که اکتسابی و قابل ارتقاست و باید به شکل متعادلی پرورش یابد.
امروزه به آدمی «باهوش» یا «تیزهوش» گفته می شود که تمامی توانایی ها، استعدادها و جنبه های گوناگون وجودش به شکل متعادل رشد کرده باشد. فردی که توانایی حل مسئله را دارد و می تواند خود را به بهترین شکل با شرایط متغیر محیط انطباق دهد، انسان باهوشی است.
اهمیت هوش
همانطور که می دانید هوش یکی از جذاب ترین مفاهیم روانشناسی می باشد که باعث شده تا بسیاری از افراد به دنبال روش هایی برای سنجش آن باشند. اندیشمندان و محققانی که در حوزه هوش فعالیت می کنند آن را به عنوان یک عامل مهم برای موفقیت در نظر می گیرند.
هوش مقوله ای قابل رویت یا احساس شدنی نیست، بلکه یک صفت فرضی و یک مفهوم انتزاعی و ذهنی است و آثار آن مورد مطالعه قرار می گیرد. در تعریف هوش سه جنبه مد نظر می باشد: توانایی و استعداد کافی برای یادگیری و درک امور، هماهنگی و سازش با محیط، بهره برداری از تجربیات گذشته با به کار بردن قضاوت و استدلال صحیح و پیدا کردن راه حل منطقی در مواجه با مشکلات.
مزیت های تست های هوش
به طور کل تست های هوش بهتر از هر مقیاس دیگری، طیف گسترده ای از رفتارهای انسان را ارزیابی می کنند. این تست ها به متخصصین اجازه می دهند تا یک روش یکنواخت برای مقایسه عملکرد فرد با دیگر همسن و سالان خود ارائه دهند. به علاوه این تست ها اطلاعاتی مربوط به تفاوت های فرهنگی و بیولوژیکی بین افراد فراهم می کنند.
آزمون های هوش پیش بینی بسیار خوبی از پیشرفت های تحصیلی هستند و یک طرح کلی از نقاط قوت و ضعف ذهنی و روانی فرد ارائه می دهند. خیلی وقت ها این تست ها و نتایج مربوط به آنها استعدادهایی را در افراد بر ملا می کند که باعث پیشرفت و کسب موفقیت های بزرگ شده است. معلم ها، والدین و روانشناسان می توانند برنامه های درسی فرد را طبق سطح انتظارات و درک وی تنظیم کنند.
معایب تست های هوش
برخی محققان معتقدند که تست های هوش دارای کاستی های جدی می باشند. به عنوان مثال اکثر تست های هوش یک نمره و نتیجه خاص ارائه می دهند که این نتیجه برای توضیح توانایی های مختلف کافی نیست.
مشکل دیگر مربوط به تست های هوش این است که افراد مختلف که نمره ای مشابه در تست های هوش دریافت کزده اند، ممکن است در بیان و اجرای استعدادها کاملا متفاوت باشند. بهتر است عملکرد فرد در آزمون های مختلف که زیر مجموعه ای از یک آزمون بزرگتر محسوب می شوند، مورد ارزیابی قرار گیرد. شناخت عملکرد فرد در این مقیاس های مختلف بر روی درک فرد از این توانایی ها و چگونگی اجرای این توانایی ها تاثیر می گذارد.
به عنوان مثال ممکن است دو نفر در یک آزمون هوش نمرات یکسان دریافت کرده باشند. اما در حالیکه یکی از آنها دارای فن بیان خوبی است و دیگری مهارت قوی در درک و ساماندهی عملکردهای مختلف دارد.
به علاوه تست های هوش فقط یک نمونه رفتار یا موقعیت را مورد ارزیابی قرار می دهند که در آن رفتار هوشمندانه هوشمندانه ظاهر می شود. به عنوان مثال برخی تست های هوش عملکرد هر روز فرد، دانش اجتماعی، مهارت های مکانیکی و خلاقیت وی را مورد ارزیابی قرار نمی دهند.
علاوه براین ها تست های هوش پیچیدگی و بی واسطه بودن شرایط واقعی زندگی را مورد ارزیابی قرار نمی دهند. بنابراین به دلیل ارزیابی نکردن و پیش بینی نکردن توانایی افراد در موقعیت های بدون آزمون یا غیر آموزشی مورد انتقاد قرار می گیرند. بنابراین تست های هوش نباید به عنوان یک شاخص کامل از پتانسیل فکردی یک فرد در نظر گرفته شوند.
انواع تست هوش روانشناسی
شاید خیلی از شما به دنبال تست هوش نابغه بودن یا تست هوش سخت هستید! اما ما در ادامه 6 مورد از مهم ترین انواع تست های هوش را با یکدیگر بررسی می کنیم.
- تست هوش وکسلر
- تست هوش استنفورد بینه
- تست هوش ریون
- تست هوش آدمک (گودیناف)
- تست هوش کتل
- تست هوش چندگانه گاردنر
1. تست هوش وکسلر
تست هوش وکسلر آزمونی برای اندازه گیری بهره ی هوشی کودکان است که توسط دکتر دیوید وکسلر (1896-1981) رئیس بخش روانپزشکی بیمارستانی در نیویورک طراحی شد.
در جدیدترین نسخه ی وکسلر مقیاس هایی برای اندازه گیری معیارها و مفاهیم جدیدی به وجود آمده است از جمله:
- قابلیت فضایی- بصری
- استدلال سیال
- حافظه ی فعال بصری
- قابلیت نام گذاری
- حافظه توأم بصری- کلامی
این تست، برای سنجش نقاط قوت و ضعف دانش آموزان در زمینه هوش و توانایی ذهنی و شناختی آنان به کار می رود و کودکان هم سن و سال را با هم مقایسه می کند. گرچه این آزمون به خوبی می تواند میزان بهره هوشی کودکان را اندازه گیری کند، اما موفقیت در آن نمی تواند تضمینی برای موفقیت یا شکست دانش آموزان در تحصیل و موقعیت های شغلی آینده آنان باشد. زیرا همان طور که می دانید هوش تنها یکی از عوامل موثر در سرنوشت انسان است و هر کسی در طول زندگی خود با توجه به محیط، امکانات و اتفاقاتی که با آن مواجه می شود، سرنوشت پیش بینی نشده ای پیش رو دارد.
معمولا مدارس خصوصی، تیزهوشان و برخی دیگر از مدارس که مایل به ثبت نام دانش آموزان باهوش هستند از مقیاس هوش وکسلر در حین تغییر مقطع تحصیلی آغاز ورود به دبیرستان، کلاس ششم و کلاس نهم استفاده می کنند که به عنوان استعداد تحلیلی شناخته می شود.
شما نمی توانید از طریق مطالعه برای آزمون وکسلر یا سایر آزمون های هوش آماده شوید. اما در کوتاه مدت تنها آمادگی که می توانید برای آزمون داشته باشید این است که شب قبل به خوبی استراحت کنید و روز را سرحال شروع کنید. اما در درازمدت می توانید از طریق انجام انواع بازی های ریاضی و منطقی، حل جدول و پازل های هوش که نیاز به استدلال منطقی دارند، ظرفیت های ذهنی خودتان را تقویت کنید.
2. تست هوش استنفورد بینه
تست هوش استنفورد بینه، شیوه ای برای سنجش هوش است که نخستین بار در اوایل قرن بیستم توسط آلفرد بینه روانشناس فرانسوی طراحی و اجرا شد.
این آزمون، توانایی های ذهنی را در ۵ حوزه مختلف می سنجد و ارزیابی مزایای آزمون ریون می کند و برای این کار، از ۱۰ تست استفاده می شود.
آنچه ما امروز به نام بهره هوشی یا ضریب هوشی یا IQ می شناسیم، بر اساس این تست تعیین می شود. به این معنا که مثلاً اگر کسی ۱۰ سال سن داشته باشد و بتواند در این تست، امتیازی معادل متوسط افراد با سن ۱۰ ساله کسب کند، بهره هوشی او ۱۰۰ فرض می شود. عملکرد بهتر از متوسط ۱۰ ساله ها به عنوان بهره هوشی بالاتر از ۱۰۰ و عملکرد پایین تر از متوسط، به عنوان بهره هوشی زیر ۱۰۰ تفسیر می شود.
پنج زمینه ای که در تست هوش استنفورد بینه مورد سنجش قرار می گیرند به شرح زیر هستند:
- دانش (Knowledge)
- استدلال عددی (Quantitative Reasoning)
- استدلال سیال (حل مسئله از طریق قیاس، تشبیه، استقرا و …) یا Fluid Reasoning
- پردازش های بصری / فضایی (Visual-Spatial Processing)
- حافظه فعال (Working Memory)
آزمون استنفورد بینه، یکی از ابزارهای سنجش انفرادی توانایی های شناختی و هوش است.
3. تست هوش ریون
تست هوش ریون، نوعی آزمون معتبر هوش است که هوش مصنوعی شما را به طور مناسبی اندازه گیری کرده و توانایی استدلال و توانایی حل مسئله را در شما ارزیابی می کند.
هوش سیالات، جزء اصلی تست هوش ریون است که شامل اطلاعات کلی شما است.ریون از شناخته شده ترین تست های سنجش نمره بهره هوشی است که از آن با عنوان تست هوش تصویری نیز یاد می شود در هر مورد آزمایشی، موضوعی به صورت اشکال مطرح می شود که از فرد مورد آزمایش خواسته می شود که عنصر گم شده را شناسایی کرده و الگوی شکل را تکمیل کند. در این تست، الگوها به صورت یک ماتریس ارائه می شود.
این تست که به صورت تصویری ارائه می شود، یکی از معتبرترین تست های ارزیابی هوش افراد است که پایه و اساس مزایای آزمون ریون آن ارائه تصاویر انتزاعی است و در طی آن قدرت هوشی فرد سنجیده می شود.
در این تست، معمولا اشکال جداگانه ای در اختیار فرد قرار می گیرد که فرد باید با یک توالی خاصی این تصویر را تکمیل کند.
تست ریون از بین مجموعه تست های معتبری مانند وکسلر و استنفورد؛ به دلیل هماهنگی و تجانس درونی لازم سوالات آزمون، از اعتبار بالایی برخوردار است که با استفاده از هنجارسنجی های لازم، تجزیه و تحلیل آماری سوالات و محاسبات ضریب هوشی، در نظر گرفته می شود.
برای سنجش هوش کودکان خود که بین 5 تا 7 سال هستند استفاده از تست هوش ریون کودکان را به شما توصیه می کنیم.
4. تست هوش آدمک ( گودیناف )
اولین بار این تست توسط خانمی به نام فلورانس گودیناف بر روی چهار هزار کودک در سال 1920 انجام شد.
تست ترسیم آدمک از آزمون های جهانی، راحت و مطمئن است. برای افراد بی سواد و کودکان مناسب است. برای کودکانی که زبان نمی دانند یا نمی توانند صحبت کنند مناسبتر است. سن اجرای این آزمون ۳ تا ۱۳ سال است.
مهمترین هدف آزمون، تعیین درجه هوشمندی سن عقلی و بهره هوشی کودک است. همچنین این آزمون را زمانی به کار می بریم که آزمون های هوشی دیگر مقدور نیست و می خواهیم هر چه سریعتر درباره درجه هوشی کودک به نتیجه برسیم. علاوه بر این، اطفالی که زبان نمی دانند و قادر به سخن گفتن نیستند بهترین ابزار سنجش این آزمون می باشند.
5. تست هوش کتل
تست هوش کتل با درجه دشواری و استاندارد بالاتر نسبت به تست های رایج دیگر از جمله تست ریون ابزاری مناسب جهت سنجش هوش غیرکلامی است.
تست هوش آنلاین کتل IQ (تست هوش تصویری) برای نخستین بار در ایران توسط گروه ای سنج آماده شده است. پیش از این تست های هوش متفاوتی نظیر آزمون هوش ریون برای استفاده کاربران در سطح وب گسترش یافته بود. با این حال برخی از متخصصان معتقدند که این تست هوش IQ می تواند هوش افراد را بیش برآورد نماید.
چنانچه سن شما بین 7 تا 13 سال است یا می خواهید این تست را برای فرزند خود انجام دهید لازم است از تست هوش کتل مقیاس دوم برای کودکان استفاده کنید.
6. تست هوش چندگانه گارنر
گاردنر در انتقاد به تک بعدی دیدن هوش، مدلی را ارائه داده است که در آن اعتقاد به گستردگی آن دارد. او ابتدا مدل 7 گانه و سپس مدل 10 گانه هوش را ارائه داد. ابعاد 10 گانه هوش ارائه شده توسط وی عبارتند از:
1. هوش کلامی : توانایی استفاده از زبان و کلمات.
2. هوش ریاضی : توانایی استدلال، منطق و کار با اعداد.
3. هوش فضایی : توانایی درک پدیده های دیداری و تفکر با تصاویر یا تصویر سازی ذهنی.
4. هوش موسیقیایی : توانایی تولید موسیقی و درک آن.
5. هوش حرکتی : توانایی کنترل در تنظیم بدن در حین حرکات.
6. هوش درون فردی : درک و شناخت مسائل از نگاه یا نگرش دیگران.
7. هوش اجتماعی : علاقه به کارهای گروهی و لذت بردن از بودن در کنار دیگران.
8. هوش طبیعت گرا : توانایی درک و دقت به مسائل محیطی و طبیعی.
9. هوش هستی گرا : توجه به مسائل هستی شناختی و معنوی و درک آن.
10. هوش اخلاقی : توانایی تشخیص کارهای خوب از بد و میل به سوی انسان کامل شدن.
چه زمانی به تست هوش نیاز داریم؟
این روزها اغلب روانشناسان، مراجعان زیادی دارند که متقاضی تست هوش برای فرزندانشان هستند. پدر و مادرهای ذوق زده ای که احساس می کنند بچه شان نسبت به همسن و سال های خودش، بهتر و بیشتر می فهمد و به دنبال مستندات علمی برای تایید این حس و حدس هستند. یا خانواده هایی که از روی چشم و هم چشمی، دلشان می خواهد بدانند فرزند آن ها باهوش تر است یا بچه فلان فامیل. اما در واقع، تنها زمانی واقعا به تست هوش برای تعیین میزان IQ نیازمندیم که احساس کنیم کودکمان دچار عقب ماندگی جدی در زمینه رشد ذهنی و تحصیلی به نسبت کودکان هم رده خودش شده است و در عین حال، هیچ دلیل دیگری مثل نابسامانی های خانوادگی و اجتماعی و… برای این عقب ماندن پیدا نکنیم که در نهایت باید زیر نظر روانشناس برای انجام تست اقدام کنیم.
انواع تست هوش کودکان
قبل از این که به تست های هوش کودکان بپردازیم، بگذارید یک سوال مطرح کنیم؛ معایب و محاسن انجام تست هوش برای بچه ها چیست؟
حُسن خاصی ندارد، چون فقط یک عدد و نمره به ما می دهد اما عیبش، برچسب زدن به بچه است. این برچسب، چه مثبت باشد چه منفی، چه براساس نمره هوش بهر احساس کنیم کودکمان IQ بالا یا پایینی دارد، در هر دو صورت به رفتار نامتعادل و غیرطبیعی ما با بچه دامن می زند. یادمان نرود مهم تر از انجام تست هوش، شناخت نیازهای کودکمان و تلاش برای تعامل بهتر با اوست.
اما اگر بخواهیم هوش های دیگر کودک را (به جز IQ) مورد بررسی قرار دهیم، می بینیم که اتفاقاً نتیجه مثبتی هم دارد. پس بهتر است به جای انجام تست های هوش عددی که فقط به کودک برچسب باهوش یا کم هوش بودن می زند، از انواع تست های هوش دیگر کمک بگیریم. یکی از بهترین این هوش ها، تست هوش های دهگانه گاردنر است که پیش تر هم به آن اشاره کردیم. چون تمام جنبه ها و زوایای مختلف کودک را مورد بررسی قرار می دهد و کمک می کند که در تمام جوانب زندگی خود به موفقیت برسد.
تست گودیناف چیست؟ آزمون آدمک برای تعیین ضریب هوشی کودک
بلوغ فکری را میتوان “توانایی شکلگیری مفاهیم افزایش شخصیت انتزاعی” مزایای آزمون ریون دانست و الزامات فعالیتهای فکری یا شکلگیری مفهوم، توانایی درک کردن، انتزاع و توانایی تعمیم میباشند. تکنیکهای ساخت نیاز به موضوع دارند تا چیزی را ایجاد کنند، مانند یک داستان یا نقاشی. این پاسخ نیاز به پردازش شناختی بیشتری نسبت به تداعی معانی دارد.
یکی از اولین آزمونهای نقاشی، تست کشیدن یک آدمک (تست آدمک -DAP – یا آزمون گودیناف – تست کشیدن آدمک هریس) بود که به آزمون دهنده این اجازه را میدهد تا از طریق نقاشی کشیدن به سؤالات پاسخ دهد. از آزمونهای فرافکن (Projective tests) میتوان در محیطهای مختلفی از جمله مانند مدارس، شرکتها و مراکز خصوصی برای ارزیابی جنبههای مختلف روانشناختی از جمله شخصیت، سوابق خانوادگی، هوش، سوءاستفاده جسمی و عاطفی، افسردگی و غیره میتوان استفاده کرد.
تست گودیناف چیست؟
این تست که بر اساس نقاشیهای کودکان از چهرههای انسانی انجام میشود، با دو سیستم امتیازدهی مختلف برای اهداف مختلف قابل استفاده است. یکی هوش غیرکلامی را اندازهگیری میکند و دیگری نمایش اختلالات عاطفی یا رفتاری. در طول جلسهی آزمون که میتواند در 15 دقیقه انجام شود، از کودک خواسته میشود سه شکل – یک مرد، یک زن و یا خودش را ترسیم کند. برای ارزیابی هوش، ناظر آزمون از آزمون آدمک (تست گودیناف یا تست آدمک هریس) استفاده میکند. این سیستم، چهارده جنبه مختلف از نقاشیها، مانند قسمتهای خاص بدن و لباس را برای معیارهای مختلف از جمله حضور یا عدم حضور، جزئیات و تناسب مورد بررسی قرار میدهد. در کل، برای هر نقاشی 64 مورد برای نمره دهی در نظر گرفته میشود. برای هر نقاشی نمره استاندارد جداگانهای ثبت میشود و برای هر سه اینها، یک نمرهی کل. استفاده از یک کار غیرکلامی و غیر تهدیدآمیز برای ارزیابی هوش جهت از میان برداشتن منابع احتمالی گرایش با کاهش متغیرهایی مانند زبان اصلی، مهارتهای کلامی، ناتوانیهای ارتباطی و حساسیت نسبت به کار تحت فشار مد نظر میباشد. اگرچه، نتایج آزمون میتواند تحت تأثیر تجربه نقاشی قبلی کودک باشد، عاملی که ممکن است تمایل کودکان طبقه متوسط را برای کسب نمره بالاتر از این کلاس نسبت به کودکان طبقهی پایینتر که اغلب فرصت کمتری برای نقاشی کشیدن دارند، نشان دهد. برای ارزیابی آزمون دهنده از نظر مسائل عاطفی، آزمون گیرنده از تست آدمک SPED (رویهی غربالگری برای آشفتگی هیجانی) برای نمره گذاری روی نقاشیها استفاده میکند. این سیستم از دو نوع معیار تشکیل شده است. برای نوع اول، هشت بُعد از هر نقاشی در برابر هنجارهایی نسبت به گروه سنی کودک ارزیابی میشود. برای نوع دوم، چهلوهفت آیتم مختلف برای هر نقاشی در نظر گرفتهشده است.
دستورالعمل آزمون نقاشی آدمک و محیط و شرایط آزمون
کارشناس آزمون باید از شرایط و محیط آزمون اطمینان حاصل کند تا عملکرد کودک را به حداکثر برساند و از حواسپرتی غیرضروری جلوگیری کند. این شرایط باید شامل موارد زیر باشد: کودک باید در یک میز تکنفره قرار بگیرد که فضای کافی برای نقاشی کشیدن دارد. از روشنایی کافی در محیط باید اطمینان حاصل شود. از سر و صدا، مراجعان دیگر و سایر مواردی که منجر به حواس پرتی میشوند باید اجتناب شود. هیچ شی ای غیر از مداد با سر نرم و ورق کاغذ سفید نباید روی میز باشد. دستورالعملها باید به زبان عامیانه ارائه شود؛ و معلم باید اطمینان حاصل کند که کودک دستورالعملها را درک کرده و در محیط آزمون احساس راحتی میکند.
معلم باید اطمینان حاصل کند که کودک وقت خود را کاملاً در حال نقاشی کشیدن سپری میکند و عجولانه کار نمیکند. معلم نباید در مورد نقاشی اظهارنظر کند یا از کودک بخواهد جزئیات خاصی را در آن اصلاح کند، زیرا این یک درس هنری نیست بلکه تلاشی برای تعیین مفهوم کودک از چهره و شکل آدم است.
در حین تست، معلم باید این دستورالعملها را دنبال کند:
- یک تکه کاغذ سفید بدون خط و مداد به کودک بدهید. کودک نباید از خط کش یا پاککن استفاده کند. ورق کاغذ باید به اندازه یک کتاب تمرین معمولی باشد.
- به او بگویید “میخواهم یک نقاشی برای من بکشی. اول، میخواهم که یک عکس از یک مرد بکشی. بهترین نقاشی را که میتونی بکشی نقاشی کن. حواست به وقت باشه و کارت را با دقت انجام بده و بعد به تو می گم که کی وقتت تمام شده. به یاد داشته باش: حتماً کل یک مرد را نقاشی کنی. لطفاً شروع کن.
- بعد از گذشت پنج دقیقه از کودک بخواهید که کارش را تمام کند و سپس یک برگه کاغذ سفید و بدون خط دیگری را به او بدهید.
- به او بگویید ” این بار میخواهم عکس یک زن رو نقاشی کنی. بهترین نقاشی را که میتونی بکشی نقاشی کن. حواست به وقت باشه و کارت را با دقت انجام بده و بعد به تو می گم که کی وقتت تمام شده. به یاد داشته باش: حتماً کل یک زن را نقاشی کنی. لطفاً شروع کن.
- پنج دقیق به او وقت دهید تا نقاشیاش را تمام کند و به او بگویید که از پاککن یا خط کش استفاده نکند. مشاهده کنید که آیا کودک در هنگام نقاشی در درک (شنیدن یا دیدن) مشکلی دارد یا خیر.
سیستم نمرهدهی تست گودیناف
پس از اتمام نقاشی، از سیستم امتیازدهی گودیناف (DAP) برای ارزیابی نقاشی کودک استفاده کنید. در افزودن امتیازات برای 14 معیار، به نمره خام کل (حداکثر = 64) میرسید. سپس میتوان این یک نمرهی انفرادی را با گروه سنی کودک مقایسه کرد تا دریابید که عملکرد او تا چه درصدی بوده است.
نمرات خام از نقاشیهای شرکتکنندگان به دست آمد و سپس توسط راهنمای اصلاح شده امتیازدهی هریس به ضریب هوشی (IQ) تبدیل شد که شامل موارد زیر میباشد:
دیدگاه شما