انواع هزینه یابی و روش تشخیص آن در حسابداری مدیریت
تحولات سریع در صنایع تولید جهان، شامل رقابت سنگین در بازارهای جهانی ،نوآوری تکنولوژی و پیشرفت سیستم های کامپیوتری بوده است.این تحولات موجب شده است که شرکت هایی که توانایی هماهنگ کردن عملیات خود را با شرایط جدید داشته اند ،به صورت شرکت های موفق جهانی درآیند و شرکت هایی که چنین شرایطی را نداشته اند از بازار رقابت خارج شوند.تغییرات فناوری ورقابت و خلق ثروت از طریق خلق ارزش از مشخصه های محیط اقتصادی پویا و کسب و کار امروز است،تداوم فعالیت و بقا در این محیط پارادایمی است که مدیران و صاحبان بنگاه های اقتصادی بالاخص صاحبان صنایع بر آن اتفاق نظر و تمرکز دارند. حضور اقتصادی در این عرصه به در اختیار داشتن اطلاعات دقیق ،مربوط و قابل اعتماد بستگی مستقیم دارد. اطلاعات بهای تمام شده به عنوان اقلام مهم نقش با اهمیت در تصمیم گیری مدیران در این حوزه دارد،که انتظار می رود ویژگی های کیفی با اهمیتی نظیر دقیق بودن ، مربوط بودن و قابل اعتماد بودن را داشته باشد.
تهیه و تدارک اطلاعات بهای تمام شده با ویژگی مذکور ، به روش های نوین نیاز دارد تا ضمن فراهم نمودن اطلاعات مورد نیاز مدیریت ، عوامل تغییر بهای فعالیت بلندمدت در بازار تمام شده را نیز گزارش کند. به عبارتی دو منظر دقت در محاسبات بهای تمام شده (گذشته نگر) و مدیریت بهای تمـــام شده(آینده نگر) را تــواما مورد توجه قرار دهد.
توجه به این موضوع اهمیت زیادی دارد که ارزش و ارزش آفرینـی امری تصادفی نبوده و نخواهد بود. بلکه امری منطقی ،قانون مند و منظم، بر پایه اتخاذ تصمیمات کارآمد واثر بخش با صرفه ی اقتصــادی از طریـق اعمال مدیریت صحیح و به کارگیری منابع و برنامه ریزی اسـت کــه از جمله ی آنها ، اعمال مدیریت بر هزینه با بهره گیری از روش های نوین می بـاشد، که در این فرآیند فعالیت بلندمدت در بازار شناخت هزینه (معلول) در فرآیند علت وقوع هزینه تواما ضروری است.
تعریف هزینه یابی
فرآیند تعیین بهای تمام شده کالا یا خدمات را هزینه یابی می گویند.
انواع هزینه یابی:
- هزینه یابی سنتی
- هزینه یابی بر مبنای فعالیت(ABC)
- هزینه یابی بر مبنای هدف
- هزینه یابی بر مبنای حجم تولید
- هزینه یابی چرخه زندگی محصول
- سیستم های هزینه یابی سنتی و نارسایی آنها
در اواخر دهه ۸۰ تعدادی از صاحب نظران حسابداری و مدیریت به مدیران سازمان ها به خاطر استفاده و به کارگیری از سیستم های حسابداری سنتی ایرادات زیادی گرفتند ، مشکل و انتقاد اصلی صاحبنظران این بود که هزینه ها یی که توسط سیستم هزینه یابی سنتی ارائه می شود، اطلاعت دقیقی را در مورد بهای تمام شده خدمات و محصولات در اختیار تصمیم گیرندگان قرار نمی دهد و حتی با ارائه ی اطلاعات غلط باعث گمراهی مدیران در تصمیم گیری ها می گردد.از دیدگاه کلی مهم ترین نارسایی ، سیستم های سنتی به شرح زیر است:
مهم ترین نارسایی های سیستم های هزینه یابی سنتی
۱- عدم توانایی در ارائه ی اطلاعات بهای تمام شده، خصوصا در سازمان هایی که خدمات متنوع و گوناگونی
را به مشتریان ارائه می کنند.
۲- عدم تفکیک حوزه هزینه های غیر مشابه
۳-استفاده از مبنای مشترک و واحد برای تخصیص هزینه ها
۴- عدم تهیه اطلاعات دقیق در مورد بهای تمام شده و سایر اطلاعات مورد نیاز تصمیم گیری
۵- سیستم سنتی مزایای به دست آمده از دگرگونی فرآیندها و بهبود در روش ها فعالیت بلندمدت در بازار را به عنوان صرفه جویی در
نیروی کار به حساب می آورد، بنابراین بهبود عملکردها را در فرآیند های عملیاتی را نشان نمی دهند.
۶-سیستم های هزینه یابی سنتی ، اطلاعات واقعی را از فرآیند عملیات و هزینه ها نشان نمی دهند.
علاوه بر نارسایی سیستم های سنتی ، رشد رقابت و پیچیده شدن تکنولوژی نیاز به کارگیری و استفاده از روش های جدید هزینه یابی را تشدید نموده است، چون سازمان ها برای قیمت گذاری محصولات و خدمات ، اتخاذ تصمیمات استراتژیک و … نیاز به دسترسی به اطلاعات صحیح در مورد هزینه ها دارند. بدیهی است که سیستم های سنتی به دلیل ماهیت خود در این زمینه کارا نمی باشند.
هزینه یابی بر مبنای فعالیت(ABC)
هزینه یابی بر مبنای فعالیت ، با تمرکز بر فعالیت به عنوان ابزاری برای دستیابی به رشد بلند مدت از طریق محاسبه و گزارش بهای تمام شده دقیق و مربوط به طور مستمر، در خط مقدم رقابت در برآورده نمودن بهتر و سریع تر خواسته های مشتریان نسبت به سایر رقبا به کار می رود. این روش ، از جمله روش های نوین هزینه یابی است که با ارائه اطلاعات بهای تمام شده دقیق از یک طرف و شناسایی فعالیت دارای ارزش از فعالیت فاقد ارزش از طرف دیگر در فرآیند مدیریت هزینه کارآمدی دارد.
روش هزینه یابی مبتنی بر فعالیت ، در محیط تجاری در حال تغییر و پویا که مشخصه هایی نظیر رقابت ،تغییر ات فناوری و نیازهای مشتریان و ذینفعان از ویژگی های آن است، به عنوان یک ضرورت معرفی و توسعه یافته است،به طوری که روش های سنتی هزینه یابی از توانایی کارآمد و اثربخش و انتظارات پویای مدیران برخوردار نبوده و دارای نارسایی های قابل توجه است. این امر بر اهمیت توجه به هزینه یابی بر مبنای فعالیت افزوده است.
تاریخچه سیستم هزینه یابی بر مبنای فعالیت
با توجه به تغییرات شگرفی که در زمینه تکنولوژی و ارائه روش ها و دیدگاههای جدید از اوایل دهه ی هشتاد ایجاد گردید، سازمان ها به این نتیجه رسیدند که برای ادامه حیات خویش و ارائه خدمات برتر به مشتریان باید شیوه ها و فرآیندهای خود را بهبود بخشند و برای بقاء در بازار ضمن افزایش مستمر کیفیت هزینه ها را به نحو قابل قبولی پایین آورند، البته رشد سریع تکنولوژی در ابعاد مختلف این امکان را تا حدی برای آن ها فراهم می آورد ، اما علاوه بر این ، این سازمان ها می بایست در روش های حسابداری و مدیریتی خویش تجدید نظر کنند، چوان اتکا به روش و تکنیک های سنتی دیگر نمی توانست نیازهای امروزی آنان را برآورده کند.
این نیاز مبرم از یک طرف و رشد و دیدگاه های جدید در زمینه ی حسابداری مدیریت از طرف دیگر ،باعث ایجاد تحول در ارائه روش های نوین محاسبه بهای تمام شده گردید.تفکر ایجاد ارتباط بین هزینه ها و فعالیت ها در اواخر دهه ۱۹۶۰ و آوریل ۱۹۷۰ ایجاد گردید.در این میان کوپر و کاپلان نسبت به دیگران تاثیر بسزایی در انعکاس نارسایی های سیستم حسابداری مدیریت داشتند.
.این نویسندگان معتقد بودند که استفاده از سیستم های سنتی نه تنها پاسخگوی احتیاجات مدیران نیست، بلکه استفاده از اطلاعات آنها سبب گمراهی و عدم تصمیم گیری صحیح می شود.این نارسایی ها و افزایش رقابت جهانی ، که به امر دسترسی به اطلاعات سریع و به موقع اهمیت زیادی بخشیده است ، منجر به پیدایش شیوه جدیدی فعالیت بلندمدت در بازار برای هزینه یابی موسوم به ((هزینه یابی بر مبنای فعالیت )) گردید.واژه هزینه یابی بر مبنای فعالیت که بعد ها به سیستم ABC تکامل یافت اولین بار توسط کوپر وکاپلن برای تخصیص هزینه فعالیت های محصولات به کار گرفته شد آثار برخی نویسندگان از جمله سالو منز و استاباس ارائه شده است.
سیستم هزینه یابی بر مبنای فعالیت یکی از سیستم های نوین هزینه یابی است که می تواند به طور مجزا و یا همراه با سیستم های موجود هزینه یابی در جهت فراهم کردن اطلاعات مناسب در تصمیم گیری ها استفاده شود. یکی از ویژگی های مهم ABC که آن را از سیستم سنتی متمایز می سازد،توجه به پدیده های نوین عملیاتی اثرات تکنولوژی حاکم بر وضعیت موجود است و تا حد ممکن به کارگیری روش های مناسب ، این اثرات را بطور کمی جذب خدمات ارائه شده می کند.
سیستم ABC در مقایسه با سیستم های هزینه یابی سنتی به دلیل استفاده از مبنای متفاوت ، به راحتی قادر به محاسبه و سنجش تاثیر روش های نوین در محاسبه بهای تمام شده خدمات می باشد.علاوه بر این سیستم ABC ، فلسفه ی نوین مدیران را بطور کمی در هزینه یابی محصول منظور می کند.فلسفه ی نوین مدیران ، جلب رضایت هر چه بیشتر مشتریان و رقابت با سایر سازمان ها در سطح بین المللی است.
برخلاف روش های هزینه یابی ،در سیستم های خدماتی پیچیده معمول نیز کاربرد دارد.
پنترا کپیتال: در کریپتو صعودی بلندمدت است، اما ممکن است در ماهها «نابودی» بیشتری رخ دهد
پنترا (Pantera) تخصیص بیت کوین خود را در طول رکود بازار افزایش داد.
دن مورهد از Pantera Capital ادعا می کند که فدرال رزرو برای مدت طولانی فعالیت بلندمدت در بازار مرتکب اشتباهات جدی شده است و این اشتباهات اکنون بر بازار ارزهای دیجیتال تأثیر می گذارد، جایی که احتمال وقوع «فروپاشی های بزرگ» بیشتر وجود دارد.
مورهد از فروپاشی Terra به عنوان نمونه ای از یک مدل اقتصادی/تثبیت ناپایدار یاد می کند. او همچنین درجه سانتیگراد را به عنوان نمونهای از شرکتی با رویههای مدیریت ریسک پایینتر نشان میدهد. Three Arrows Capital، یک شرکت تامین کننده رمزارز مشکل دار، دارای اهرم بیش از حد بود و قادر به برآورده کردن الزامات مارجین نبود. او از این حوادث به عنوان «آفتاب های بزرگ» یاد می کند.
وی با بیان اینکه “احتمالاً چند مورد دیگر در یکی دو ماه آینده وجود دارد” گفت: “هر واحد اهرمی ورشکسته رشته ای از مشکلات را برای طرف مقابل خود به جا می گذارد.”
مورهد همچنین فاش کرد که شرکت او درصد قابل توجهی از داراییهای خود را در اواخر ماه مه در بیتکوین سرمایهگذاری کرده است و ممکن است به محض اینکه کاملاً مشخص شود که بازار پیدا کرده است، از بیتکوین خارج شود و آلتکوینهای با ریسک بالاتر را در کف جمع کند.
او ادامه داد که علیرغم افزایش بلندمدت چندین پروژه، پنترا تخصیص بیت کوین خود را در طول رکود بازار افزایش داد تا ریسک نزولی را کاهش دهد.
جدا شدن از سهام؟
امسال، با افزایش نرخ بهره توسط فدرال رزرو برای مبارزه با افزایش قیمت ها، ارزهای دیجیتال سقوط کردند. در این شرایط، ارزهای رمزپایه، به دنبال بیت کوین، همبستگی قوی با سهام نشان دادهاند که اغلب در طول معاملات پشت سر هم حرکت میکنند. به گفته دن مورهد، ارتباط بین بیت کوین و سهام معمولاً در بحبوحه افت قابل توجه S&P 500 افزایش یافته است، اما او انتظار دارد که این روند به زودی معکوس شود.
بیتکوین در سال 2022 به دلیل شرایط خطرناک ناشی از افزایش نرخها و نگرانیهای مربوط به تورم، ارزش بیتکوین را کاهش داد. بر اساس داده های ارزش بازار سکه، بیت کوین در زمان نگارش این مقاله با 5.16 درصد کاهش در 24 ساعت گذشته، 19037 دلار معامله می شد.
كارشناس بورس: برای ورود به بورس باید چشماندازی بلندمدت داشت+فایل صوتی
مهدی میرزایی، كارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه گفت: مردم باید قبل از ورود به بازار بورس نسبت به این فعالیت اقتصادی آگاه بوده و آموزشهای مربوطه را با مطالعهی مقالههای موجود در این رابطه كسب كرده باشند.
وی در گفتگو با "پاركشهر" در ارتباط با وضعیت امروز بازار بورس كشور گفت: خوشبختانه بعد از سالها بازار بورس ایران مورد توجه بیشتر مردم قرار گرفته و مدیون توجه و حمایت دولت به این فعالیت اقتصادی است. انتظارات تورمی كه مردم از بازار سرمایه دارند و هجوم نقدینگی به این سمت سبب شده كلیت بازار بورس ایران در وضعیت خوب و مورد پسندی برای اقتصادیون قرار داشته باشد.
این كارشناس اقتصادی چشم انداز روشنی را برای بازار بورس ایران پیش بینی كرده و تاكید كرد: البته هستند افرادی كه بدون تخصص و آموزش كافی وارد بورس شدهاند، توصیهی بنده به این دسته از افراد صبور بودن است. سرمایه گذاری در بورس و بازدهی آن نیاز به زمان دارد.
وی افزود: اخیرا افرادی در بورس وارد شده و با ضرررهایی مواجه بودند اما در فعالیت بلندمدت در بازار بازار بورس زمانی بحث سود و زیان مطرح است كه سهامی فروخته شود و اصطلاحا "سیوِ سود" كرده باشند. مردم باید وقتی در بازار بورس وارد میشوند چشماندازی بلند مدت به وضعیت سوددهی این بازار داشته باشند و قبل از ورود حتما آموزش ببینند. برای كسب آموزش روشهای مختلفی وجود دارد مثلا در وبسایت سازمان بورس مطالبی در خصوص نحوهی ورود به این فعالیت اقتصادی درج شده است. همچنین میتوانند از كتابهای مربوط به این مبحث اقتصادی آگاهیهای لازم را كسب كنند.
وی در پاسخ به این سوال كه آیا ورود به بورس میتواند معادلاتی را در بازار سرمایه ایجاد كند گفت: طبیعتا وارد شدن "سهام عدالت" به بورس چشمانداز مثبتی را در بلندمدت به نغع بازار سرمایه دارد زیرا حدود 49 میلیون نفر سهامدار عدالت هستند و با ورود این افراد به بازار سرمایه میتوان عمق سرمایهگذاریها در بورس را افزایش داده و قطعا در دراز مدت به نفع بازار سرمایه خواهد بود.
مخاطبان در سرتاسر دنیا از طریق وب سایتWWW.RADIOTEHRAN.IR ضمن استفاده از پخش زنده شبكه، در جریان آخرین خبرهای رادیو تهران قرار بگیرید.
ما را در اینستاگرام و دیگر شبكه های اجتماعی با شناسه Tehraan360@ پیدا و همراهی كنید.
همچنین علاقه مندان می توانند برنامه های رادیو تهران را از اپلیكیشن ایران صدا دریافت كنند.
#تهران 360
#تهران360
#تهران_360
#tehran360
#tehran_360
#tehraan360
#tehraan_360
فعالیت بلندمدت در بازار
درآمد و پس انداز در ایران
در سال گذشته به طور متوسط ایرانیها توانسته اند در سال حدود ۲۰ میلیون فعالیت بلندمدت در بازار تومان پسانداز کنند. در این مطلب با توجه به گزارش مرکز آمار به سراغ میزان پس انداز خانوارهای شهری در استانهای مختلف کشور رفته ایم که شاید خواندنش برای تان جالب باشد.
نکات مهم برای سفر خانوادگی اربعین حسینی
اینفوگرافی نکات مهم برای سفر خانوادگی اربعین حسینی را در این مطلب منتشر کرده ایم
جلوگیری از گرمازدگی در پیاده روی اربعین
با توجه به افزایش دمای هوا همزمان با ایام فعالیت بلندمدت در بازار اربعین حسینی و نگرانی مسؤولان نسبت به گرمازدگی، زائران به منظور جلوگیری از گرمازدگی در مسیر زیارت اربعین باید به برخی نکات توجه کنند.
یادداشت
تبلیغات
ساماندهی بازار مسکن باید با نگاه بلندمدت باشد
مجتبی یوسفی، نماینده مردم اهواز و عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی درتشریح کلیات طرح کنترل و ساماندهی اجارهبهای املاک مسکونی به خبرنگار «رسالت» بیان داشت: کلیات دوفوریت این طرح تصویب و جزئیات آن برای بررسی تخصصی به کمیسیون عمران ارجاع شد.
گروه سیاسی
مجتبی یوسفی، نماینده مردم اهواز و عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی درتشریح کلیات طرح کنترل و ساماندهی اجارهبهای املاک مسکونی به خبرنگار «رسالت» بیان داشت: کلیات دوفوریت این طرح تصویب و جزئیات آن برای بررسی تخصصی به کمیسیون عمران ارجاع شد.
وی افزود: موافق ساماندهی بازار مسکن بهویژه در بخش رهن و اجاره هستیم اما نمیتوان تصمیمات اشتباه را در دستور کار قرار داد. تمهیدات نباید با نگاه کوتاهمدت باشد و در بلندمدت هیچ مؤلفه اقتصادی را دارا نباشد. مؤلفههای اقتصادی که بهصورت چندوجهی و با سبد معیشت خانوار در ارتباط هستند، باید بهصورت تخصصی و درست موردبررسی قرار گیرد.
یوسفی تصریح کرد: نمیتوان آنچه را که با سبد معیشت خانوار در ارتباط است، بهصورت نقطهای و تکبعدی موردبررسی قرار داد. نسبت به جزئیات طرح کنترل و ساماندهی اجارهبهای املاک مسکونی ایراداتی را وارد میدانم و مخالف تعیین سقف در نرخگذاری هستم.
عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی همچنین خاطرنشان کرد: نمیتوان بهیکباره جزئیات طرح را مصوب کرد. دراین راستا ضرورت دارد تا پیوسته کلیه موارد مطرحشده را بررسی کنیم و از منظر تأثیر بر سبد معیشت خانوار به آن بپردازیم. طی هفته جاری جزئیات طرح کنترل و ساماندهی اجارهبهای املاک مسکونی موردبررسی کمیسیون عمران قرار خواهد گرفت و مؤلفههای مورد اصلاح و بازنگری مطرح خواهد شد.
او اضافه کرد: مؤلفههای اقتصادی همچون ساختوساز، سیمان، بتن، فولاد و کلیه مواردی که شرکتهای خصولتی و بزرگ در این طرح تأثیرگذار هستند. متأسفانه کنترل نرخ در این زمینهها بهدرستی انجامنشده و درراستای طرح کنترل اجارهبهای املاک نیاز است تا به این مسائل نیز بپردازیم.
وی در پایان این گفتوگو متذکر شد: جزئیات این طرح در دست فعالیت بلندمدت در بازار بررسی است و درصددیم تا به شکلی باشد که پس از تصویب به اجرای کامل برسد و نیمهکاره رها نشود.
فعالیت بلندمدت در بازار
اهم مطالب مطرح شده در این جلسه به شرح زیر است:
بازار اقتصاد را می توان در دو قسمت تقسیم کرد :
۱) حقیقی: شامل مصرف، صادرات، تولید
۲) مالی : پول، اعتبار و اوراق بهادار
تخصیص این منابع سرمایه گذاری در نظام مالی به سه عنصر صورت می پذیرد :
(۱ ازرهای مالی که ۲دسته اند: بلند مدت یا بازار سرمایه - کوتاه مدت یا بازار پول
(۲ دارایی های مالی
(۳ واسطه های مالی
بحث این جلسه در مورد بازار سرمایه یا بلند مدت می باشد :
بازار داد و ستد بلند مدت مالی دارای نهاد مختلفی است؛ از قبیل بورس - صندوق بازنشستگی و بیمه - بازار سهام - ابزارهای مشتقه. مهمترین بازار در بین این موارد، بازار بورس و اوراق بهادار است که وظیفه سرمایه گذاری و داد و ستد اوراق مالی را عهده دار است و از طریق جذب و بکار انداختن سرمایه های راکد فعالیت بلندمدت در بازار جامعه، حجم سرمایه گذاری در جامعه را بالا می برد و به منظور تامین مالی پروژه های سرمایه گذاری بلند مدت، پسانداز و نقدینگی را جمع آوری می کند .
مفهوم اوراق بهادار : ورقه با ارزش قابل مبادله سندیت دارد از یک دارایی مشهود و فیزیکی از جمله پول و اسناد.
خزانه در انواع مختلف وجود دارد. هدف اصلی از صدور آن تامین منابع مالی است من جمله اوراق قرضه ، اوراق سهام عادی و ممتاز، اوراق بهادار و صکوک به جهت تامین منابع مالی برای شرکت ها منتشر می گردد.
حلقه اتصال با فقه الاقتصاد:
بر اساس مبانی ارزشی و نظام حقوقی غربی ها شکل گرفته که با نظام فقهی اسلام سازگار نبود، لذا فقه مالی به جهت اجتماعی بایستی این ابزارها را بررسی و جواز یا عدم جواز استفاده از آن ها را بررسی کند. بازار سرمایه اسلامی دارای تفاوت ماهوی با بازار سرمایه متعارف در اهداف اصول و مبانی و ابزارهای مشتقه و نهاد های مالی است. تفاوت اصلی این دو بازار در اتکا به قراردادهای مبتنی بر تسهیم ریسک یا سهم شدن ریسک در بازار اسلامی می باشد؛ مثل اوراق مشارکت. دومین تفاوت، بحث اجتناب از ربا می باشد؛ آیه ۲۵۷ سوره بقره «احل الله البیع و حرم الربا»
نوآوری های اندیشمندان اسلامی در رشد و توسعه بازارهای اسلامی :
۱- طراحی اوراق بهادار اسلامی یا صکوک (صک = چک) : اوراق بهادار با ارزش مالی یکسان اند که در بازارهای مالی قابل معامله بوده و بر اساس یکی از قراردادهای اسلامی بوده و صاحبان این اوراق بصورت مشاع مالک یک یا چند از منافع حاصله از این اوراق هستند؛ اولین بار در ایران در سال ۱۹۹۴ طراحی و تولید شد و گامی در جهت ابزارهای مالی متعدد و متنوع مورد قبول شرع برداشت شد
۲- داراشدن بدون جهت – ممنوعیت ضرر و ضرار – ممنوعیت غرر – ممنوعیت ربا از جمله ضوابط عمومی بازار سرمایه اسلامی است و باید در معاملات این بازار و همچنین در طراحی ابزارهای جدید مالی به عنوان ضوابط اصلی رعایت گردد.
پاسخ به شبهات کلیات بازار بورس و خرید و فروش سهام :
۱) قماری بودن : هر فعالیت که احتمال سود و زیان در آن مطرح است قمار است؟ پاسخ: خیر، این تصوری اشتباه بوده و تفاوت مبنایی میان معاملات بورسی و قمار وجود دارد؛ قمار به خطر انداختن پول به امید کسب منفعت بوده و امید وی بر پایه بخت و شانس است و ریسک کردن به خودی خود ضرورتی ندارد و بازی با جمع صفر است. یک طرف یبازد و دیگری به همان اندازه سود می برد. در بازار سرمایه گرو و شرط بندی وجود ندارد. قمار و شرط بندی مبتنی بر عملی نامشروع است در حالی که در بازار سهام معاملات مبتنی بر عقود شرعی است. انگیزه قمار باز و خریدار سهام باهم متفاوت است. کسب مال نامشروع با آینده نگری نسبت به سود و زیان شرکت ها و بالتبع یک فعالیت اقتصادی مشروع اقدام به سرمایه گذاری با یکدیگر فرق دارد. از نظر اخلاقی: قمار منشا کینه و عداوت است و رذالت به همراه می آورد؛ در صورتی مشارکت و تعاون در جهت تامین مالی سرمایه های شرکت ها در چرخه اقتصادی است.
۲) کسب حلال یا دریافت اجرت و سود با میزان کار انجام شده توجیه پذیر است که چنین چیزی در بازار بورس قابل ارائه نیست.
پاسخ: کبری و صغری این استدلال مشکل دارد. کبری : لزوما در همه موارد توجیه کسب حلال با میزان کار میسر نیست ؛ شهید مطهری میگوید کار علت و ایجاد کننده ارزش است نه مساوی با ارزش آن ! و اصل ارزش ناشی از مفید بودن است. بازار بورس و سهام یک بازار شفاف مبنی بر عرضه و تقاضا است و این نوع قیمت گذاری هم بنا بر اجماع فقها قیمت مبادله معلول بر عرضه و تقاضا در بازار شفاف است. صغری : فعالیت بلندمدت در بازار نهی از اکل به باطل در سوره نساء ۲مفهوم دارد : الف- در اموال یکدیگر از طریق سبب باطل (معامله غیر شرعی)تصرف نکنید؛ ب- در اموال یکدیگر در مقابل امر باطل (دریافت عوض باطل یا غیر ارزشمند) تصرف نکنید. در خرید و فروش سهام که دو معامله مجزا صورت گرفته ، هم سبب شرعی وجود دارد (چون معامله سهام معامله صحیح است) و عوض هم در هر یک از معامله صحیح و ارزشمند است (بخشی از مالکیت یک شرکت تملیک یا تملک می گردد).
شروط مدنظر فقها: کالای تولیدی در آن شرکت از مسیر حرام تولید نشده باشد و شرکت سهامی سود ربوی ندهد.
دیدگاه شما