۱۰ مسیر برای سرمایه گذاری موفق
مسیرهای بهینه برای انجام سرمایه گذاری موفق چیست؟ بهترین مسیر برای چند برابر کردن سرمایه خود کدام است؟ آیا افراد با سرمایه خرد هم می‌توانند در بازارها مختلف سرمایهگذاری کنند؟ تجارت نیوز در این گزارش تلاش کرده است به این سئوالات پاسخ استراتژی متنوع سازی سبد دهد و راه‌ها و ت
مسیرهای بهینه برای انجام سرمایه گذاری موفق چیست؟ بهترین مسیر برای چند برابر کردن سرمایه خود کدام است؟ آیا افراد با سرمایه خرد هم می‌توانند در بازارها مختلف سرمایهگذاری کنند؟ تجارت نیوز در این گزارش تلاش کرده است به این سئوالات پاسخ دهد و راه‌ها و تجربه‌های موفق برای سرمایهگذاری را به متقضایان پیشنهاد دهد.
سرمایه گذاری به چه معناست؟ به طور طبیعی برای ورود به هر عرصه‌ای باید با مفهوم آن پدیده آشنا شد، بنابراین قبل از هر چیز متقاضیان برای سرمایه گذاری باید با این مفهوم کلیدی آشنایی پیدا کنند. در یک تعریف عمومی سرمایه گذاری به وارد کردن پول و سرمایه نقدی به یک بازار و خرید محصولات آن بازار برای کسب سود و افزایش سرمایه اولیه گفته می‌شود. به عبارت دیگر سرمایهگذاری به زبان ساده یعنی تبدیل پول به چند نوع کالا یا دارایی که در حال حاضر مصرف نمی‌شود و افراد می‌خواهند با نگهداری آن برای مدتی در آینده از سوددهی آن بهره ببرند.
سرمایه گذاری درهر بازار متفاوت است، چرا که هر بازار مهارت‌های خاص خود را برای سرمایه گذاری می‌طلبد. از این رو تجربه می‌تواند نقش کلیدی و مهمی را برای افراد بازی کند. اگر فردی بدون تجربه و پرس و جوی کافی وارد بازاری شود احتمال شکست خوردن و متضرر شدنش بسیار بالا است، چرا که مطمئنا افراد دیگری با تجربه بالا در آن بازار حضور دارند که از فرصت‌ها استفاده میکنند. اما با این وجود افراد با سرمایه خرد هم می‌توانند در صورت تجربه کافی در یک بازار مثل بازار سرمایه به موفقیت برسند و سرمایه خود را چند برابر کنند.
مسیرهایی برای سرمایه گذاری موفق روش‌های مختلفی برای سرمایه گذاری موفق وجود دارد که ۱۰ مورد از آنها به شرح زیر هستند.
زمان گذاشتن برای مطالعه بازار مورد نظر: سرمایه‌گذاران موفق کسانی هستند که به طور مداوم وقت خود را صرف خواندن کتاب، روزنامه، مجله‌های مرتبط و شنیدن اخبار میکنند تا از آخرین روندها در بازاری که می‌خواهند در آن سرمایهگذاری کنند مطلع شوند.
شناسایی بازار هدف و تشکیل پرتفوی بهینه: در بین اصول سرمایهگذاری صحیح، ترکیب بهینه‌ای که افراد برای سبد خود انتخاب میکنند؛ بسیار حائز اهمیت است. سرمایه‌گذاران باید سعی کنند پس انداز خود را به صورت دارایی‌های مختلف نگهداری کنند. متنوع‌سازی سبد سرمایهگذاری و تشکیل یک ترکیب بهینه، استراتژی مهمی برای کسب بازدهی بالا است.
فرار نکردن از ریسک: مقوله سرمایهگذاری به طور طبیعی مستلزم پذیرفتن مقدار مشخصی ریسک است. باید این واقعیت را پذیرفت که برای رسیدن به اهداف ریسک پذیر بود.
پیچیده نکردن فرآیند سرمایهگذاری: در مواردی مشاهده می‌شود که بعضی افراد چندین حساب معاملاتی مختلف دارند و در تمام این حساب‌ها به یک شکل سرمایهگذاری میکنند. به نظر می‌رسد معامله‌گران این گونه فکر میکنند که با این کار سبد سرمایهگذاری متنوع و مطمئن برای خود ایجاد می کنند، در حالی که این روش تشکیل سبد سهام و متنوع سازی سرمایهگذاری نیست و فقط شرایط کار را دشوارتر می‌کند.
پایش مدارم نوسانات بازار: امروزه با توجه به گسترش پلتفرم‌های آنلاین تحلیلی و معاملاتی بازارهای مالی، برای دسترسی به قیمت لحظه‌ای سهام در اقصی نقاط جهان، کافی است یک تلفن همراه هوشمند متصل به اینترنت در اختیار داشته باشیم. درصد بالایی از معامله گران در طول روز، زمان طولانی را صرف مشاهده و پیگیری نوسانات میان روزی بازار میکنند که مصداق بارز اتلاف وقت است.
دیدگاه کوتاه مدت نداشته باشید: نباید بر اساس نوسانات مقطعی بازار تصمیم گیری کرد و تا حد امکان باید چشم‌انداز سرمایهگذاری بلند مدت داشته باشیم. ممکن است برخی اوقات نسبت به اهداف مالی خود بازدهی کمتری داشته باشیم و به دلیل این موضوع نسبت به خودتان یا بازار احساس بدی پیدا کنید که این یک امر کاملا طبیعی است. اما اگر اهداف بلند مدت داشته باشیم،می‌دانیم که باید بر اساس عملکرد خود در بلند مدت نتیجه‌گیری کنیم.
نظارت دائمی بر عملکرد خود: سرمایه‌گذاران با تجربه می‌دانند بهترین شاخص عملکرد آینده، عملکرد گذشته است. اگر شما در کنار سرمایهگذاری اهداف بزرگی را برای خود تعیین کرده‌اید، بر نقاط قوتی که باعث بیشترین پیشرفتتان شده است تمرکز کنید تا از نکات منفی و ترس از شکستی دلسردکننده دور بمانید.
مشورت کردن با افراد حرفه‌ای: باید همواره سعی کرد افراد با تجربه و حرفه‌ای را در کنار خود داشته باشیم و از تجربیات آنها استفاده کنیم. یک سرمایه‌گذار موفق باید بداند که کمک گرفتن از یک تیم متخصص یا یک مشاور حرفه‌ای می‌تواند به پیش برد فعالیت او کمک کند.
به روز رسانی استراتژی: یکی دیگر استراتژی متنوع سازی سبد از اصول سرمایهگذاری این است که برنامه سرمایه‌گذاری‌مان را به صورت دوره‌ای و بعد از مشورت با افراد با تجربه به روزرسانی کنیم. با این کار می‌توانیم ایده‌های کاربردی و جدیدی را به آن اضافه کنیم و ایده‌های ضعیف را حذف کنیم.
تعصب را کنار بگذاریم: باید در سرمایهگذاری احساسات را کنار گذاشت و همیشه بر سرمایهگذاری روی یک سهم یا برند خاص اصرار نکنیم.
چگونه بهترین سبد سرمایه گذاری بسازیم؟ راهنمای ساخت پرتفوی در بازار رمزارزها
ساخت یک سبد سرمایهگذاری از ازل تا ابد یکی از اصول مهم ترید در بازار ارزهای دیجیتال بوده و آگاهی از آن برای تمامی تریدرها الزامی است. طی سال‌های اخیر برخی با ساخت سبد سرمایهگذاری برای دیگران درآمد کسب می‌کردند. آمار نشان می‌دهد که سود اصلی را در بازار، هولدرها و سرمایه‌گذاران بلندمدت کسب میکنند. حال ما امروز اینجا هستیم تا به این روند پایان داده تا شما بتوانید سبدی فوق‌العاده برای خود ایجاد کنید. با ما در «چگونه سبد سرمایه گذاری بسازیم؟» همراه باشید.
پرتفولیو یا سبد سرمایه گذاری چیست؟
سبد سرمایهگذاری ارز دیجیتال یا پورتفولیو (پورتفوی) مجموعه‌ای از ارزهای دیجیتال مختلف است که در کیف پول یک تریدر قرار دارد. معمولا سبدهای سرمایهگذاری از چند آلت‌کوین مختلف تشکیل شده‌اند. کاربران دارایی موجود در سبد سرمایه گذاری خود را ردیابی کرده تا درصورت رسیدن به قیمت موردنظر آنرا به فروش برسانند.
سبدهای سرمایهگذاری از چند رمز ارز مختلف تشکیل می‌شوند
آشنایی با اصول اولیه ساخت پورتفولیو
تنوع دارایی و تخصیص دارایی به هر بخش دو اصل مهم در ایجاد سبد سرمایه گذاری هستند و باید با آنها آشنا باشید.
تخصیص دارایی
تخصیص دارایی به معنای سرمایهگذاری در دسته‌های مختلف دارایی‌ها ازجمله ارز دیجیتال، فلزات گران‌بها، اوراق قرضه و … است. یکی از اصول تشکیل سبد سرمایهگذاری موفق در تخصیص سرمایه تریدر در بازارهای متنوع است. قرار دادن همه تخم مرغ‌ها در یک سبد مثال مشهوری در این زمینه است. بهترین سبد سرمایهگذاری یا پرتفو سبدی است که در آن کلاس‌های مختلف دارایی قرار گرفته باشد.
تنوع دارایی
مفهوم تنوع دارایی نیز به توزیع سرمایه در بخش‌های مختلف یک بازار اشاره دارد. برای مثال در بازار سهام، خرید سهام در صنایع مختلف، انرژی، خودرو، کشاورزی، سلامت و تکنولوژی، به معنی متنوع سازی سبد سرمایهگذاری شماست. تنوع پرتفو در بازار ارزهای دیجیتال نیز اصل مهمی استراتژی متنوع سازی سبد است. برای مثال خرید رمزارزهایی در حوزه دیفای، متاورس، شبکه‌های بلاکچین لایه یک، شبکه‌های لایه دو، NFT، بیمه، تامین نقدینگی، صرافی‌های متمرکز، صرافی‌های غیرمتمرکز، شبکه‌های لایه صفر و … به شما در متنوع سازی سبد سرمایهگذاریتان کمک خواهد کرد. تمرکز سبد بر روی یک حوزه همواره ریسک بالایی را به همراه خواهد داشت..
هردو مفهموم تنوع و تخصیص دارایی، ریسک سرمایهگذاری شما را کاهش می‌دهند.
دسته‌بندی بازار رمزارزها
در ادامه‌ی مقاله‌ی «چگونه سبد سرمایه گذاری بسازیم؟» به بررسی بخش‌های مناسب حضور در سبد سرمایه گذاری می‌پردازیم و با آنها آشنا خواهیم شد.
اول؛ رمزارزهای پرداخت مالی
طی سال‌های اخیر دیگر توکن پرداخت جدیدی متولد نشده و معروف‌ترین رمز ارزهای این بخش از قدمت بالایی برخوردار هستند. بیت کوین شناخته‌شده‌ترین و معروف‌ترین رمز ارز این دسته است.
همچنین رمز ارزهای ریپل، بیت کوین کش و لایت کوین نیز در این دسته قرار می‌گیرند. این رمز ارزها اولین نسل از ارزهای دیجیتال بودند و در آن زمان هنوز اتریوم و قرارداد هوشمندی وجود نداشت.
دوم؛ استیبل کوین
استیبل کوین‌ها رمز ارزهایی با ارزشِ از پیش تعیین‌شده هستند. به‌عنوان مثال قیمت تتر از ابتدا قیمتی معادل دلار آمریکا داشته یا رمز ارز PAXG از زمان تولد قیمتی معادل انس جهانی طلا داشته است.
توجه داشته باشید که حضور استیبل کوین‌ها در سبدهای سرمایهگذاری سود و بازدهی نداشته اما ثبات را برای سبد به ارمغان می‌آورد. متاسفانه بازار ارزهای دیجیتال نوسانات زیادی داشته و حضور رمز ارزی که از ثبات برخوردار باشد یک نعمت است.
هدف از قرار دادن استیبل استراتژی متنوع سازی سبد کوین در سبد سرمایه گذاری، کاهش ریسک کل سبد سرمایه گذاری ماست.
سوم؛ توکن اوراق بهادار
توکن‌های اوراق بهادار فرم دیجیتالی اوراق بهادار سنتی هستند. یک توکن سکیوریتی می‌تواند سهام یک شرکت، اوراق قرضه صادرشده توسط یک پروژه یا حتی یک حق رای در یک پروتکل باشد. بدین صورت با دیجیتالی شدن اوراق قرضه، توکن‌های بهادار متولد می‌شوند. توکن‌های بهادار تحت مقررات قانون‌گذارها قرار گرفته و قبل از متولد شدن باید مراحل قانونی را طی کنند.
چهارم؛ توکن‌های کاربردی
توکن‌های کاربردی در راستای کمک به مردم یا برای استفاده از خدماتی ایجاد می‌شوند. به‌عنوان مثال رمز ارز BNB در صرافی بایننس مورد استفاده قرار گرفته و یک توکن کاربردی است. ارزش این دسته از توکن‌ها ارتباط مستقیمی با میزان کاربرد آنها دارد.
پنجم؛ توکن‌های حاکمیتی
از این دسته از توکن‌ها در راستای رای‌گیری و تصمیم‌گیری و مدیریت یک شبکه‌ی غیرمتمرکز استفاده می‌شود. با هولد کردن این توکن‌ها قدرت دخالت در یک پروژه در اختیار شما قرار خواهد گرفت. رمز ارزهای Uniswap، PancakeSwap و SushiSwap برخی از مشهورترین توکن‌های این دسته هستند. ارزش این توکن‌ها ارتباط مستقیمی با موفقیت پروژه دارد.
علاوه بر این رمز ارزها، ما در مقاله‌ی «در بازار نزولی چه ارزی بخریم؟ معرفی ۵ بخش بازار که همچنان سود ده هستند» به بررسی برترین رمز ارزها برای خرید در بازار نزولی پرداختیم. شما عزیزان می‌توانید از این ارزهای دیجیتال نیز در سبد سرمایهگذاری خود استفاده کنید.
دیگر محصولات کریپتو
توکن‌های NFT یکی دیگر از دارایی‌های قابل استفاده در سبد سرمایه گذاری هستند
سبدهای سرمایهگذاری به‌طور خاص شامل نگهداری توکن‌های مختلف نبوده و استفاده از محصولات کریپتو، تنوع پورتفوی شما را افزایش می‌دهد. به‌عنوان مثال می‌توانید روی برنامه‌های غیرمتمرکز (dApp) و توکن‌های NFT سرمایهگذاری کنید.
این محصولات دارای سطوح ریسک مختلفی بوده و بهتر است قبل از سرمایهگذاری با مکانیزم کاری آنها آشنا شوید. در ادامه به بررسی قدم‌به‌قدم چگونگی ساخت سبد سرمایه گذاری می‌پردازیم. با ما همراه باشید.
آموزش گام به گام ساخت بهترین سبد سرمایهگذاری
تمامی سبدهای سرمایه گذاری یکسان نبوده اما یک سری قوانین کلی در این زمینه وجود دارد که بهتر است رعایت کنید.
گام یک؛ توزیع ریسک پرتفوی
سبد سرمایهگذاری خود را بین دارایی‌هایی با ریسک بالا، متوسط و پایین تقسیم کنید. بهتر است از ساخت پورتفوی با ریسک بسیار بالا خودداری کرده و اصل استراتژی متنوع سازی سبد تعادل را رعایت کنید. دارایی‌هایی با ریسک بالا احتمال کسب سودهای بزرگ را افزایش داده اما در مقابل احتمال سقوط قیمت شدید آنها وجود دارد.
گام دو؛ استفاده از استیبل کوین‌ها
برای کمک به تامین نقدینگی سبد سرمایهگذاری خود از استیبل کوین‌ها استفاده کنید. استیبل کوین‌ها در تمامی نقاط دنیای ارزهای دیجیتال کاربرد داشته و به شما کمک میکنند تا به سرعت استراتژی متنوع سازی سبد وارد معامله‌های پرسود شده یا از یک پوزیشن زیان ده خارج شوید.
گام سه؛ تغییر در پورتفولیو
با توکن‌ها و کوین‌هایی که خریده‌اید ازدواج نکنید. به استراتژی خود وفادار باشید و همواره از آن پیروی کنید اما تعصبی روی استراتژی معاملاتی و همچنین رمزارزهایی که خریداری کرده‌اید نداشته باشید. در صورت مشاهده اشتباه در انتخاب یک دارایی، آن را از سبد خود حذف کنید و آن را بفروشید. شما همانند باغبانی باید سبد خود را اصلاح کنید و ارزهای زیان دهی که امیدی به آینده آن نیست را به سرعت از سبد خود خارج کنید.
گام چهار؛ اختصاص سرمایه به‌طور مساوی
سرمایه‌ی خود را به‌طور مساوی بین دسته‌های مختلف از دارایی‌های دیجیتال پخش کنید. چنین موضوعی باعث می‌شود تا درصورت افت یک بخش، متحمل ضرر بسیار زیاد نشوید.
گام پنج؛ خودتان تحقیق کنید
بهتر است پیش از سرمایهگذاری، درباره‌ی دارایی‌ها و رمز ارزهای مختلف تحقیق کنید. فقط به نکته و توصیه‌های دیگران اعتماد نکرده و روند تحقیق و جست‌وجو را آغاز کنید.
بهتر است به توصیه‌ی دیگران اعتماد نکرده و خود نسبت به رمز ارزها تحقیق کنید
سخن پایانی
ما در این مطلب به بررسی جامع ساخت سبد سرمایهگذاری پرداختیم. شما عزیزان چه تجربه‌ای از ساخت سبد دارید؟ لطفا مورد ششم درخصوص قوانین ساخت سبد سرمایهگذاری را شما با ما و سایر کاربران توکن باز به اشتراک بگذارید. ممنون از اینکه تا پایان مقاله‌ی «چگونه سبد سرمایه گذاری بسازیم؟» همراه ما بودید.
چرا نباید همه تخم مرغ‌ها را در یک سبد گذاشت؟
استراتژی متنوع سازی یکی از مهم‌ترین گام‌هایی است که سرمایه گذاران موفق برمی‌دارند. بارها این مثل معروف را که سالها است مورد استفاده قرار گرفته را شنیده‌ایم که نباید همه تخم مرغ‌های‌مان را در یک سبد قرار دهیم. این جمله در مورد یک واقعیت محض صحبت می‌کند. اگر دارایی‌های‌مان را به شکل تعدادی تخم مرغ ببینیم، عقلانی است که همه آنها را در زمان حرکت برای رسیدن به یک مقصد در یک سبد قرار ندهیم. چرا؟ چون اگر اتفاق بدی برای آن سبد بیفتد، دیگر تخم مرغ (سرمایه‌ای) نخواهیم داشت. اما آیا همه چیز را در مورد سبک و سیاق متنوع سازی می‌دانیم؟ در ادامه به بررسی همه ابعاد مفهوم متنوع سازی در سرمایه گذاری خواهیم پرداخت.
چرا باید متنوع سازی کنیم؟
هدف اصلی از متنوع سازی در سرمایه گذاری کاهش خطر است. همان‌طور که در ابتدا گفتیم منطق این کار کاملا ساده است. اگر تنها روی یک مورد – به عنوان مثال روی یک سهم – سرمایه گذاری کنیم و آن مورد در یک زمان و در یک جهت مشخص حرکت نکند، در این صورت احتمال از دست دادن تمام پول‌مان و یا کاهش ارزش آن بسیار زیاد خواهد بود. به عنوان مثال افرادی که پیش از افت بازار روی دارایی‌های مختلفی سرمایهگذاری کرده بودند و محدود به طلا یا بورس نبودند، وضعیت بسیار بهتری نسبت به کسانی دارند که متنوع سازی را در سرمایه گذاری رعایت نکرده بودند.
چگونه تنوع ایجاد کنیم؟
متنوع سازی در سرمایه گذاری بیش از نگهداری انواع سهام و یا اوراق قرضه است. این که بتوانیم پول خود را به بخش‌های دیگری مانند صندوق‌های درآمد ثابت اختصاص دهیم می‌تواند نوعی تنوع سازی موفق به حساب بیاید. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌ها در متنوع سازی سرمایه این است که دید بلند مدت داشته باشیم و چشم انداز شرکت‌هایی که در آن سرمایه گذاری می‌کنیم را ببینیم. صندوق های سرمایه گذاری یکی از انتخاب‌های هوشمندانه برای متنوع سازی است. از آن جایی که این صندوق‌ها سعی بر تقسیم سرمایه ما در سهام مختلف و موفق شرکت‌ها و یا بازارهای سرمایه مختلف دارند می‌توانند کار متنوع سازی در سرمایه گذاری را تا حد قابل توجهی انجام دهند. متنوع سازی صندوق‌ها از این جهت ارزشمند است که آگاهانه انجام می‌شوند. برخی نیز در شرکت‌های مختلف و گوناگون با ریسک‌های متفاوت سرمایهگذاری میکنند تا ریسکشان کمتر شود.
سعی کنید دارایی خودتان را به گزینه‌های مختلف از پرریسک تا کم‌ریسک اختصاص دهید. بر اساس میزان ریسک گریزی یا ریسک پذیری‌تان درصد سرمایهگذاری در این گزینه‌ها را تعیین نمایید. مثلا صندوق درآمد ثابت کم‌ریسک است اما ریسک بورس بالاتر است. یادتان باشد ریسک و سود دو روی یک سکه هستند. یعنی گزینه مطمئن سود کمتری استراتژی متنوع سازی سبد به شما می‌دهد اما خطر بیشتری دارد. به همین دلیل در چینش سرمایهگذاری خود دقت کنید یا می‌توانید به جای آن از مشاور مالی کمک بگیرید. راه دیگر، خرید صندوق‌های سرمایهگذاری و سود بردن از دانش مدیران آنها است. خوبی این روش کسب سود بدون پرداخت هزینه به مشاوران مالی خبره آنها است.
آیا نیاز به متنوع سازی در شرکت ها داریم؟
قبل از این که به این سوال پاسخ دهیم باید بگوییم که متنوع سازی در سرمایه گذاری باید آگاهانه باشد. هر نوع تنوع سازی مناسب نیست. به قول معروف هر گردی، گردو نیست! قبل از این که در شرکت‌های مختلف شروع به خرید سهام و یا مشارکت و خرید اوراق کنیم به خوبی باید نسبت به ماهیت شرکت‌های موردنظرمان آگاه باشیم. همچنین استراتژی متنوع سازی سبد در مورد صندوق‌های سرمایه گذاری هم باید به نکاتی مانند پورتفوی آنها، قابل معامله بودن در بورس و مهمتر از همه نحوه عملکرد آنها توجه کنیم. شرکت‌های موردنظر ما باید این اطلاعات را با شفافیت خوبی ارائه دهند.
تصمیم گیری
یکی از شاخه‌های اصلی در سرمایه گذاری که باید به آن پایبند باشیم تصمیم گیری است. اما متنوع سازی در سرمایه گذاری نیز به خودی خود شامل تصمیم گیری می‌شود. تصمیم گیری برای مدت زمانی که می‌خواهید برای بازدهی وقت بگذارید بسیار حائز اهمیت است و شناخت شرکت‌ها نیز از سوی دیگر بسیار ضروری است. اگر وقت کسب دانش و اطلاعات کافی در این زمینه‌ها را ندارید می‌توانید همه کارها را به صندوق های سرمایه گذاری بسپارید.
خودشناسی
بیش از هر اقدام دیگر این نکته مهم است که خودمان را به خوبی بشناسیم و بدانیم که اصلا کدام زمینه برای تنوع سرمایه در سرمایه گذاری برای ما مناسب‌تر است. سنجش ریسک و این که بفهمیم تا چه اندازه ریسک پذیر یا ریسک گریز هستیم. متاسفانه بسیاری از افراد با قرار گرفتن در موقعیت‌هایی از سرمایه گذاری که اصلا مناسب حال‌شان نیست دچار ضررهای هنگفت روحی و جسمی می‌شوند. عده‌ای عجله دارند و با کوچک‌ترین نوسان دچار اضطراب می‌شوند و به خود آسیب می‌زنند و برای همیشه با خاطره‌ای بد از جهان سرمایه گذاری فاصله می‌گیرند.
نکات طلایی مدیریت ریسک و سرمایه گذاری
در دنیای مالی مدیریت ریسک و سرمایه گذاری فرآیند شناسایی ، تجزیه و تحلیل و پذیرش یا کاهش عدم اطمینان در تصمیمات سرمایه گذاری است. به طور کلی ، مدیریت ریسک زمانی اتفاق می افتد که یک سرمایه گذار یا صاحب صندوق سرمایه گذاری ، علت ضرر را با تجزیه و تحلیل پیدا کرده و سپس با توجه به اهداف سرمایه گذاری و تحمل ریسک ، اقدام مناسب را انجام دهد .
ریسک کردن همیشه در بازار های مالی وجود دارد. در هر نوعی از سرمایه گذاری خطراتی وجود دارد که در مورد اوراق بهادار آمریکا نزدیک به صفر در نظر گرفته می شود یا برای مواردی مانند ارزش سهام در بازار های نوظهور یا املاک و مستغلات در بازار های با تورم بالا بسیار زیاد است. ریسک هم از نظر مطلق و هم از نظر نسبی قابل اندازه گیری است. درک جامع ریسک در اشکال مختلف آن می تواند به سرمایه گذاران کمک کند تا فرصت ها ، معاملات و هزینه ها را با رویکرد های مختلف سرمایه گذاری تحلیل کنند .
در ادامه این مقاله به تعریف مفهوم مدیریت ریسک و سرمایه گذاری می پردازیم و آن را در بحث روانشناسی بازار بررسی می کنیم. با ما همراه باشید.
فهرست عناوین مقاله
مدیریت ریسک و سرمایه گذاری چیست؟
درک مدیریت ریسک
مدیریت ریسک در تمام حوزه های مالی رخ می دهد. این اتفاق زمانی می افتد که یک سرمایه گذار اوراق قرضه خزانه داری یک کشور را از طریق اوراق قرضه شرکتی خریداری کند ، یا هنگامی که مدیر صندوق سرمایه گذاری ارز های خود را با مشتقات ارزی هج کردن (hedging) می کند. کارگزاران سهام از ابزار های مالی مانند قرارداد اختیار معامله (Option) و قرارداد های آتی (futures) استفاده می کنند و مدیران مالی نیز از استراتژی هایی مانند متنوع سازی سبد سهام ، تخصیص دارایی و اندازه گیری پوزیشن برای کاهش یا مدیریت ریسک استفاده می کنند.
مدیریت ناکافی ریسک می تواند عواقب بدی را برای شرکت ها ، افراد و اقتصاد به دنبال داشته باشد. به عنوان مثال ، سقوط وام مسکن در سال ۲۰۰۷ که منجر به رکود بزرگی شد ، ناشی از تصمیمات نادرست مدیریت ریسک بود. تصمیمات غلطی مثل وام دهندگانی که وام های رهنی را به افرادی با اعتبار ضعیف اعطا می کردند؛ یا شرکت های سرمایه گذاری که این وام ها را خریداری می کردند و مجدداً می فروختند.
همه ما در انتخاب هدف هیچ مشکلی نداریم، اما انتخاب هدف تنها آغاز راه است و مسیر برای رسیدن به هدف بسیار دشوار در این ویدیو با حضور جناب آقای مهندس صبوری در برنامه لایو استریم به موضوع بسیار مهم مدیریت و هدف گذاری پرداخته ایم تا بتوانیم مسیر را بهتر مدیریت کنیم و از رسیدن به هدف لذت دوچندان ببریم. با ما همراه باشید.
نحوه مدیریت ریسک
معمولا مردم با شنیدن کلمه “ریسک” یاد اصطلاحات منفی می افتند. با این حال ، در دنیای سرمایه گذاری ، ریسک یک عامل ضروری برای یک انتخاب درست به حساب می آید .
تعریف رایج از ریسک در سرمایه گذاری ، عدم حصول نتیجه ی مورد انتظار است . ما می توانیم این عدم حصول را به صورت مطلق یا نسبت به چیز دیگری ، مثل یک معیار بازار بیان کنیم .
ممکن است این عدم حصول مثبت یا منفی باشد ، اما تحلیلگران و سرمایه گذاران معمولاً این عقیده را دارند که چنین انحرافی تا حدی به معنی نتیجه در نظر گرفته شده برای سرمایه گذاری هاست. پس برای اینکه بازدهی بیشتری در معاملات داشته باشیم باید ریسک بیشتری را بپذیریم. یک تئوری دیگر هم هست که می گوید افزایش ریسک به صورت افزایش نوسانات ظاهر می شود. در حالی که معامله گران حرفه ای دائماً راه حل هایی برای کاهش این نوسانات پیدا می کنند.
اینکه یک سرمایه گذار چقدر باید نوسانات را قبول کند ، کاملاً به تحمل فرد در برابر ریسک بستگی دارد یا در مورد یک متخصص سرمایه گذاری بستگی به این موضوع دارد که سرمایه گذاری تا چه حد به اهداف خود رسیده است. یکی از معیار های ریسک مطلق که معمولاً مورد استفاده قرار می گیرد انحراف معیار است. معیار آماری پراکندگی حول یک گرایش مرکزی است. به این صورت که شما به میانگین بازدهی سرمایه گذاری نگاه کرده و سپس میانگین انحراف معیار آن را در همان بازه زمانی می یابید. توزیع های عادی (منحنی زنگوله ای شکل شناخته شده) حکم می کند که بازده مورد انتظار سرمایه گذاری یک انحراف معیار از میانگین ۶۷٪ از زمان و دو انحراف استاندارد از انحراف میانگین ۹۵٪ از زمان باشد. این به سرمایه گذاران کمک می کند تا ریسک را به صورت عددی ارزیابی کنند. اگر آن ها بدانند که از نظر مالی و عاطفی می توانند ریسک را تحمل کنند ، پس سرمایه گذاری می کنند.
مدیریت ریسک و سرمایه گذاری در روانشناسی بازار
بازار های مالی رفتاری با نشان دادن عدم تقارن بین دیدگاه افراد نسبت به سود و زیان ، یک عنصر مهم را در معادله ریسک کشف کرده است. گفته می شود که معمولا سرمایه گذاران تقریباً دو برابر بیشتر از احساس خوب سود کردن ، متحمل فشار روانی و استرس می شوند.
معمولا هر آنچه سرمایه گذاران واقعاً می خواهند بدانند این نیست که فقط یک دارایی از نتیجه مورد انتظار خود منحرف می شود ، بلکه این است که چگونه عوامل منفی در پایین سمت چپ منحنی توزیع به وجود می آیند. ریسک (VAR) تلاش می کند پاسخی برای این سوال ارائه دهد. ایده پشت VAR این است که با یک سطح اطمینان مشخص در یک دوره مشخص ، میزان ضرر سرمایه گذاری را به صورت کمّی تعیین کند. به عنوان مثال ، عبارت زیر مثالی از VAR خواهد بود: “با داشتن ۹۵٪ سطح اطمینان ، بیشترین هزینه برای از دست دادن یک سرمایه گذاری ۱۰۰۰ دلاری در یک بازه زمانی دو ساله ۲۰۰ دلار است.” سطح اطمینان یک عبارت احتمالی است که بر اساس مشخصات آماری سرمایه گذاری و شکل منحنی توزیع آن ارئه شده است.
مدیریت ریسک بتا و غیرفعال
معیار دیگر مدیریت ریسک که به گرایش های رفتاری مرتبط است ، کاهش است که به هر استراتژی متنوع سازی سبد دوره ای گفته می شود که بازده یک دارایی نسبت به قیمت بالای قبلی منفی باشد. در اندازه گیری میزان افت سرمایه ، سه مورد را باید بررسی کرد:
- بزرگی هر دوره منفی (چقدر بد)
- مدت زمان هر یک (چه مدت)
- فرکانس (هر چند وقت یکبار)
به عنوان مثال ، علاوه بر اینکه می خواهیم بدانیم آیا صندوق سرمایه گذاری مشترک شاخص S&P 500 را شکست داده است ، همچنین می خواهیم بدانیم که این ریسک نسبتاً چقدر خطرناک است. یک معیار برای این بتا است که آن را به عنوان “ریسک بازار” می شناسند. بتا بر اساس ویژگی آماری کوواریانس است . بتا بیشتر از ۱ نشانگر ریسک بیشتری نسبت به بازار است و بالعکس.
بتا به ما کمک می کند تا مفاهیم ریسک منفعل و فعال را درک کنیم . نمودار زیر یک سری زمانی بازدهی (هر نقطه داده با برچسب “+” مشخص شده) را برای یک سبد سهام R (p) در مقابل بازدهی بازار R(m) نشان می دهد. بازدهی ها به صورت نقدی تنظیم می شوند ، بنابراین نقطه ای که محور های x و y با هم تلاقی می کنند بازده معادل وجه نقد است. ترسیم یک خط برای بهترین تطبیق از طریق نقاط داده به ما امکان می دهد تا ریسک انفعال (بتا) و ریسک فعال (آلفا) را به صورت کمّی مشخص کنیم.
شیب خط، بتای آن است. به عنوان مثال ، یک گرادیان ۱.۰ نشان می دهد که به ازای هر واحد افزایش بازدهی بازار ، بازدهی سبد سهام هم یک واحد افزایش پیدا می کند. یک مدیر مالی با استفاده از یک استراتژی مدیریت منفعل می تواند تلاش کند تا با پذیرفتن ریسک بیشتر در بازار (به عنوان مثال ، بتا بزرگتر از ۱) بازدهی سبد سهام را افزایش دهد یا با کاهش بتای سبد سهام به زیر یک ، ریسک سبد سهام و بازدهی را کاهش دهد.
مدیریت ریسک آلفا و فعال
اگر سطح ریسک بازار یا سیستماتیک تنها عامل تأثیرگذار باشد ، بازدهی سبد سهام همیشه برابر با بازدهی بازار تنظیم شده بتا است. اگر چنین رخ ندهد، بازدهی به دلیل تعدادی از عوامل غیرمرتبط با ریسک بازار متفاوت است. مدیران سرمایه گذاری که از یک استراتژی فعال پیروی می کنند ، برای رسیدن به بازدهی بیش از عملکرد بازار ، ریسک های دیگری را به عهده می گیرند. استراتژی های فعال شامل تاکتیک هایی هستند که از سهام ، انتخاب بخش یا کشور ، تجزیه و تحلیل بنیادی ، اندازه گیری موقعیت و تحلیل تکنیکال استفاده می کنند. مقاله تحلیل تکنیکال چیست و بررسی تفاوت آن با تحلیل بنیادی، برای اشنایی بیشتر با این تاکتیک ها را مطالعه کنید.
مدیران فعال در جستجوی آلفا ، به دنبال بازدهی بیش از حد هستند. در مثال نمودار ما در بالا ، آلفا مقدار بازدهی سبد سهام است که با بتا توضیح داده نشده است و به عنوان فاصله بین تقاطع محور های x و y و تقاطع محور y نشان داده می شود که می تواند مثبت یا منفی باشد. در تلاش برای بازدهی بیش از حد ، مدیران فعال، سرمایه گذاران را در معرض ریسک آلفا قرار می دهند تا نتیجه شرط بندی های آن ها منفی باشد تا مثبت. به عنوان مثال ، یک مدیر صندوق سرمایه گذاری ممکن است فکر کند که بخش انرژی از شاخص S&P 500 بهتر عمل می استراتژی متنوع سازی سبد کند و وزن سبد سهام را در این بخش افزایش می دهد. اگر تحولات اقتصادی غیرمنتظره باعث کاهش شدید ذخایر انرژی شود ، مدیر احتمالاً عملکرد کمتری خواهد داشت.
هزینه های ریسک
در کل هرچه یک صندوق سرمایه گذاری فعال باشد و مدیران آن بیشتر نشان دهند که قادر به تولید آلفا هستند ، کارمزد بالاتری برای جلب سرمایه گذاران به دلیل قرار گرفتن در معرض استراتژی های آلفای بالاتر ، بیشتر خواهد بود. برای یک وسیله نقلیه کاملاً منفعل مانند صندوق شاخص یا صندوق قابل معامله در بورس (ETF) ، احتمالاً ۱ تا ۱۰ امتیاز پایه (bps) بابت هزینه های مدیریت سالانه پرداخت خواهید کرد ، در حالی که برای صندوق پوشش ریسک با اکتان بالا با استفاده از استراتژی های پیچیده معاملاتی با تعهدات سرمایه ای بالا و هزینه های معامله ، یک سرمایه گذار باید ۲۰۰ امتیاز پایه در هزینه های سالانه بپردازد ، به علاوه ۲۰٪ سود را به مدیر بازگرداند.
تفاوت قیمت گذاری بین استراتژی های غیرفعال و فعال (یا به ترتیب ریسک بتا و ریسک آلفا) بسیاری از سرمایه گذاران را ترغیب می کند تا این ریسک ها را از هم جدا کنند (مثلا برای پرداخت هزینه های کمتر برای ریسک بتای فرض شده و پرداخت هزینه های بیشتر در برابر آلفای مشخص شده) . این ایده به عنوان آلفای پرتابل یا انتقالی (Portable Alpha)، شناخته می شود که مولفه آلفای بازدهی کل است و از مولفه بتا جدا عمل می کند.
به عنوان مثال، یک مدیر صندوق سرمایه گذاری ممکن است ادعا کند که یک استراتژی چرخش بخش فعال (active sector rotation strategy) برای شکست دادن شاخص S&P 500 دارد و به عنوان شواهد ، رکورد شکست شاخص با ۱.۵٪ به طور میانگین سالانه را نشان می دهد. از نظر سرمایه گذار ، ۱.۵٪ از سود اضافی ارزش مدیر ، آلفا است و سرمایه گذار حاضر است هزینه های بیشتری را برای بدست آوردن آن پرداخت کند. بقیه بازدهی کل ، یعنی آنچه S&P 500 بدست آورده است ، مسلماً هیچ ارتباطی با توانایی منحصر به فرد مدیر ندارد.
چکیده نکات مهم مدیریت ریسک و سرمایه گذاری
- مدیریت ریسک فرآیند شناسایی ، تجزیه و تحلیل و پذیرش یا کاهش عدم اطمینان در تصمیمات سرمایه گذاری است.
- در دنیای سرمایه گذاری، ریسک از بازدهی جدایی ناپذیر است.
- روش های مختلفی برای تشخیص ریسک وجود دارد. یکی از رایج ترین موارد انحراف معیار است و یک معیار آمار پراکندگی حول یک گرایش مرکزی است.
- بتا ، همچنین به عنوان ریسک بازار شناخته می شود ، معیاری برای نوسانات یا ریسک سیستماتیک یک سهام منفرد در مقایسه با کل بازار است.
- آلفا معیاری برای بازدهی اضافی است. مدیران مالی که از استراتژی های فعال برای غلبه بر بازار استفاده می کنند ، در معرض ریسک آلفا قرار دارند.
سخن نهایی
تحقیقات نشان داده که سرمایه گذاری در دراز مدت ریسک را کاهش می دهد زیرا ، حتی اگر قیمت یک دارایی معین در مدت زمان استراتژی متنوع سازی سبد کوتاه افزایش و کاهش یابد ، به طور کلی در بلندمدت هرگونه ضرر و زیان را جبران می کند. سرمایه گذاری یک استراتژی طولانی برای اهداف بلند مدت است (به طور معمول ۵ ، ۱۰ ، ۲۰ سال یا بیشتر)
یک سرمایه گذار هر استراتژی را انتخاب کند ، مدیریت ریسک برای به حداقل رساندن ضرر و زیان یک مسئله بسیار ضروری است.
به یاد داشته باشید: هرچه ضرر و زیان بیشتر می شود ، مبلغی که برای بازدهی کلی و جبران آن ضرر باید به دست آورید نیز بیشتر می شود. برای بهبود ۱۰٪ ضرر، ۱۱٪ سود کافی است. اما برای از بین بردن ضرر ۵۰٪ ،سود صد در صدی لازم است.
10 اصل مهم که باید قبل از سرمایه گذاری بدانید
قبل از هر اقدامی برای نحوه سرمایه گذاری لازم است نکاتی را در این رابطه بدانید.
به گزارش جی پلاس، سرمایه گذاری مانند هر تصمیم دیگری نیاز به دانش اولیه برای رسیدن به هدف دارد، به همین خاطر 10 اصل اساسی در مورد سرمایه گذاری را گردآوری کرده ایم که در ادامه به بررسی این اصول خواهیم پرداخت.
۱- یک استراتژی برای سرمایهگذاری انتخاب کنید
استراتژی سرمایهگذاری، سرمایه‌گذار را راهنمایی می‌کند تا تصمیماتی بر مبنای اهداف ، تحمل ریسک و نیازهای آینده‌اش برای سرمایه خود بگیرد.
مهم است که بدانید چگونه سرمایهگذاری هستید و تا چه اندازه به استراتژی‌های سرمایهگذاری خود پایبند هستید.
هرکدام از این استراتژی‌ها که فکر می‌کنید برایتان مناسب است را انتخاب کنید و سعی کنید به آن استراتژی وفادار باشید.
۲- با یک حاشیه امن سرمایهگذاری کنید
اگر دارایی را با ارزش کمتر از ارزش واقعی آن خریداری می‌کنید، حاشیه امن را حفظ کرده‌اید.
درواقع می‌توان گفت قیمت‌ها مهم‌اند! بهترین برنامه برای کاهش ریسک، خرید سرمایهگذاری با قیمتی پایین‌تر از ارزش واقعی یا ذاتی است.
اگر قیمت مناسب باشد، قیمت پایین به معنای سود بیشتر است.
در عین حال، در صورت ایده آل بودن شرایط، قیمت پایین حاشیه امنیت خوبی را فراهم می‌کند. همیشه کمتر از شرایط ایده آل برنامه‌ریزی کنید.
۳- تخصیص دارایی
تخصیص دارایی در واقع تقسیم یک سبد سرمایهگذاری بر اساس درصد در میان دسته‌های مختلف دارایی است.
مفهوم تخصیص دارایی ترکیب سرمایه‌گذاری‌هایی است که همبستگی دارایی آنها پایین یا منفی باشد (سبد شما شامل صنایع مختلف باشند).
درواقع منظور این است که بازده این سرمایه‌گذاری‌ها روی هم اثری نداشته باشند.
ایده این است که وقتی برخی از دارایی‌ها در حال کاهش هستند، برخی دیگر در حال افزایش باشند.
با ترکیب دارایی‌های مختلف با همبستگی‌های کم یا منفی، نوسانات کل سرمایه‌گذاری‌های انجام‌شده کاهش می‌یابد.
تخصیص دارایی مناسب می‌تواند ریسک را کاهش داده و سود را هم‌زمان افزایش دهد.
این امر تخصیص دارایی را به بالاترین اولویت در مدیریت ریسک تبدیل می‌کند.
تخصیص دارایی شما و نحوه تقسیم سرمایه‌گذاری‌های خود در بین دسته‌بندی‌های مختلف، مهم‌ترین عامل تعیین‌کننده بازده سرمایهگذاریتان خواهد بود.
۴ – متنوع سازی
متنوع‌سازی سرمایهگذاری مزایای بسیاری را به همراه دارد؛ به عبارت دیگر، پنج سرمایهگذاری بسیار بهتر از دو سرمایهگذاری است و ده سرمایهگذاری بهتر از پنج سرمایهگذاری است.
با این حال، با افزایش تعداد تا زمانی که هزینه‌ها بیشتر از مزایا شوند، عایدی حاشیه سرمایه‌گذاری‌های اضافی کاهش می‌یابد.
هر دو اقدام متنوع نبودن و یا بیش از حد متنوع بودن، اشتباهات متداول در مدیریت پرتفو است.
سبد سرمایهگذاری ترکیبی از دارایی‌های مالی است که از نظر سوددهی مورد انتظار همبستگی بالایی با هم نداشته باشند.
یکی از مهم‌ترین دلایل تشکیل سبد، کاهش ریسک است.
در واقع افراد باید پرتفو متناسب با نیازها و اهداف خود بسازند و آن را مدیریت کنند.
۵ – انتخاب افق زمانی سرمایه گذاری
نکته مهم این است که باید توجه شود که هر سرمایه‌گذار برای هر نوع سرمایه‌گذاری‌اش باید افق زمانی مشخصی داشته باشد.
این افق زمانی را باید با توجه به وضعیت حال و آینده دارایی انتخاب شده، هدف گذاری کرد.
۶ – توجه به هزینه های سرمایه گذاری
هنگام سرمایهگذاری هزینه‌های بسیاری متوجه سرمایه‌گذار خواهد بود که می‌توان از مهم‌ترین آنها به هزینه مبادله، قیمت خدمات پول (نرخ بهره) و هزینه مالیات اشاره کرد.
هرچه هزینه‌های یک سرمایهگذاری بیشتر باشد، سرمایهگذاری کمتری از آن نوع اتفاق خواهد افتاد.
۷ – استفاده از سود مرکب
می‌خواهیم این اصطلاح را با مثالی توضیح دهیم:
فرض کنید شما ۱۰۰ هزار تومان سرمایهگذاری کرده‌اید و قرار است ماهانه ۱۰ درصد سود مرکب به شما تعلق بگیرد.
در ماه اول ۱۰ هزار تومان سود خواهید کرد اما چون سود مرکب است، سود شما در ماه دوم به این صورت است که سود شما روی ۱۱۰ هزار تومان محاسبه خواهد شد ( اصل سرمایه به‌علاوه سود ماه اول )
بنابراین سود ماه دوم بیش از ۱۰ هزار تومان است و ماه‌های آتی نیز به همین منوال محاسبه خواهد شد. این مفهوم در اصطلاحات مالی، سود مرکب نامیده می‌شود.
درواقع دو نوع سود داریم:
سودی که به اصل سرمایه تعلق می‌گیرد.
سودی که به سودهای سرمایه تعلق می‌گیرد.
همان‌طور که مرکب شدن سود باعث افزایش سود نهایی شما می‌شود، مرکب شدن زیان هم باعث افزایش زیان شما خواهد شد.
هرگاه بتوانید فرآیند مرکب شدن را به خوبی فرا گیرید می‌توانید تصمیمات درست‌تری بگیرید و این امر در حفظ اصل سرمایه بسیار مهم و تأثیرگذار است
۸ – بکارگیری استراتژی های مدیریت ریسک
از آنجا که از دست دادن اصل سرمایه بسیار ناخوشایند است؛ بنابراین فراگیری و به‌کارگیری استراتژی‌های مدیریت ریسک بسیار اهمیت دارد. بی‌ثباتی پرتفو به بازده سرمایهگذاری ضربه میزند. اگر ریسک را کنترل نکنید، در بازار خرسی (سهام روندی نزولی داشته و اقتصاد جامعه در رکود باشد) زیان زیادی خواهید دید.
یکی از مهم‌ترین کارهایی که برای مدیریت ریسک انجام می‌شود، ساختن پرتفو است.
۹ – پیش بینی نوسانات بازار
در صورت پیش‌بینی نوسانات بازار می‌توانید سود بسیار خوبی کسب کنید.
همان‌طور که شاهد بودیم افرادی ازجمله وارن بافت، جان پالسون و نیکلاس طالب توانستند حتی از بحران مالی ۲۰۰۸ هم سود بسیاری کسب کنند به دلیل آنکه قادر بودند شرایط را به خوبی پیش‌بینی کنند.
بنابراین باید آماده شوید تا از فرصت‌های سرمایهگذاری استفاده کنید.
درعین‌حال، شما باید از دارایی‌های گران‌قیمت خود آگاهی داشته باشید و در شرایط نامساعد توانایی این را داشته باشید تا آن دارایی را به پول نقد تبدیل کنید.
۱۰ – کنترل اهداف
نکته قابل توجه دیگر تعریف اهداف و پایبندی به آنها است.
زمانی که سرمایه‌گذار از شرایط کنونی به خوبی مطلع باشد و بتواند وضعیت آینده را با ضریب خطای پایین پیش‌بینی کند آنگاه می‌تواند اهداف مناسب‌تری را برای خود ترسیم کند.
پایبندی به اهداف نیز از دیگر مسائل مهم است؛
به‌طور مثال اگر برای خود حد ضرری را مشخص کرده‌اید حتما باید به آن پایبند باشید و در صورت پایبند نبودن به آن ممکن است زیان بیشتری را متحمل شوید.
جمع بندی
سرمایهگذاری فرآیندی توأم با ریسک است که افراد عموماً با هدف کسب سود به انجام آن اقدام میکنند.
اگر افراد دانش و اطلاعات کافی برای انجام این کار را نداشته باشند، سرمایهگذاری آنها با مخاطره همراه خواهد بود؛ بنابراین توصیه ما به افرادی که قصد دارند در این مسیر وارد شوند این است که نسبت به تمام جوانب آن آگاهی و دانش کافی را حاصل کنند و سپس اقدام به سرمایهگذاری نمایند.
سرمایهگذاری همواره با ریسک های متعددی روبه‌رو خواهد بود و لازم است که فرد متناسب با بازاری که برای انجام این کار انتخاب می‌کند، ابزارها و اقدامات کاهش ریسک را در آن بازارها انتخاب کند.
تجربه سرمایه گذاری از عواملی است که می‌تواند به منظور کسب سود بالاتر به فرد کمک کند. اکنون این تجربه می‌تواند تجربه شخصی خود فرد باشد یا تجربیاتی که از افراد مختلف به وی منتقل‌شده باشد.
دیدگاه شما